پارسال برای هدفمند کردن مناسب تر بود

محمد نهاوندیان در برابر طرح هدفمند کردن یارانه ها روش اعتدال را پیش گرفت و آنجا که لازم بود تذکری داده شود،اگر احساس می کرد که گوش شنوایی هست برای گوش دادن به گفته هایش،می گفت و آنجا که سیاسی بازی را نتیجه اظهاراتش پیش بینی می کرد لب به سخن نمی گشود و عطای سکوت را به لقایش ترجیح می داد.

هم آنجا که طرح هدفمند کردن یارانه ها در حال تدوین در دولت بود،هم آنجا که در مجلس جزئیاتش بررسی می شد،محمد آقا نهاوندیان سیاستش را تغییر نداد.هنوز هم همانگونه در خصوص این طرح سخن می گوید:«نباید طرح هدفمند کردن یارانه ها را با درفش اجرا کرد.»

به شدت با اعمال تغییرات دستوری و خلق الساعه مخالف است و عملکردش در اتاق بازرگانی ایران نیز شاهد بر این مدعاست.نهاوندیان در این گفتگو به پرسش هایی در خصوص هدفمند کردن یارانه ها و تلاقی آن با برنامه های پنجم و چهارم توسعه پاسخ می دهد.

طرح هدفمند کردن یارانه ها که از سوی دولت در نهایت به مجلس آمد و یک پروسه جنجالی را گذراند و ساعت ها درباره آن صحبت شد و مطالب زیادی درباره آن نوشته شد،پایان خوشی در مجلس نداشت و آن توافقی که باید بین دو نهاد قانونگذار و مجریه به وجود بیاد،دیده نشد.دلیل این رخداد چیست؟
قطعا اگر آنچه در برنامه چهارم توسعه آمده بود به نحو قانونی اجرا می شد ما در حال حاضر در شرایط بهتری قرار داشتیم،ما در سال های گذشته و هنگامی که بحران جهانی نبود،هنگامی که با بحران اعتبارات بانکی دست و پنجه نرم نمی کردیم،در شرایط مساعد تری بودیم برای اینکه به سمت واقعی کردن حامل های سوخت حرکت کنیم.

شرایط حال را برای اجرای این قانون چگونه ارزیابی می کنید؟
مطمئنا هیچ اقتصاد دانی اعتقاد ندارد شرایطی که ما الان داریم،مناسب ترین شرایط برای اجرای این قانون است،اما به هر حال حرکتی را که برای اقتصاد کشور مناسب است باید شروع کرد،منتهی مدیریت فرآیند از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است،اگر ظرافت های لازم،مخصوصا توجه به ملاحظات داخلی اگر رعایت نشود،بیم این می رود که خدایی ناکرده موانع جدی بر سر راه طرح هدفمند کردن یارانه ها به وجود بیاید.

به نظر شما زمان مناسب برای اجرای این طرح چه زمانی است؟
زمان مناسب گذشته هایی بوده است که به اندازه کافی به این موضوع توجه نشده است.

در بعد کلان،هنوز دولت گزارش عملکرد برنامه چهارم را ارائه نداده است،و در آستانه تدوین برنامه پنجم هم قرار دارد.در عین حال بحث هدفمند کردن یارانه ها هم وجود دارد و دولت عزم اجرای آن را کرده است.به نوعی سه کار بزرگ را باید با هم در لحظه واحد انجام دهد.با توجه به اهمیت هر سه این موضوعات،بی برنامگی که به دلیل سرگرمی دولت از اجرای قانون هدفمند کردن یارانه ها رخ می دهد،چه تاثیری بر روی بخش خصوصی خواهد داشت؟خاصه اینکه اگر سال آینده کشور بی برنامه باشد،یعنی برنامه مدون برای اجرا نداشته باشد.
برنامه مبنایی جز این ندارد که مجموعه ای از جهت گیری ها را از سوی دولت به اقتصاد اعلام بکند با قابلیت اتکا و اعتماد.اما اگر فعال اقتصادی احساسش این باشد که این چیزی که به عنوان برنامه به وی ارائه می شود،ممکن است سال دیگر عوض شود و سال بعد باز تغییر دیگری پیدا کند،اصولا قابلیت اتکای خودش رو نسبت به جهت گیری های برنامه از دست می دهد.

ما این مشکل را در برنامه های گذشته هم داشته ایم.در مجلس ما باید تصمیم گیری و قانون سازی به نحوی بشود که قانون برنامه فائقیت بر قوانین عادی داشته باشد و پیش بینی شد که تغییر مواد برنامه یا تعارض با مصوبات برنامه به حتم یک اکثریت بیشتری را در مجلس داشته باشد،یا عدم اجرای مواد برنامه از سوی دولت می باید یک نحو رسیدگی جدی تری را از سوی دستگاه های نظارتی نظام به همراه داشته باشد،در این صورت است که ما اطمینان بخشی و قابلیت اتکا به برنامه را بالا می بریم،آنوقت فعال اقتصادی می تواند به جای لحظه پردازی و امورات جاری روزمره به برنامه ریزی های میان مدت و بلند مدت بپردازد.