شهردار تازه تهران کیست؟

تا پیش از مطرح شدن نام محمدعلی افشانی به عنوان گزینه شهرداری، هیچ وقت چهره مطرح و شناخته‌شده‌ای در میان سیاستمداران ایرانی نبوده است. او متولد ۱۳۳۸در دهدشت در استان کهگیلویه و بویراحمد است.

اطلاعات موجود در صفحه ویکی‌پدیای او از چند خط تجاور نمی‌کند که همین چند خط هم در چند هفته اخیر به پروفایل او اضافه شده است. تا پیش از سال ۱۳۹۴، به سختی می‌توان خبری یا مطلبی درباره او پیدا کرد. هیچ اطلاعات روشنی از سوابق او پیش از سال ۸۰ وجود ندارد و از مواضع سیاسی و سوابق او در دو دهه نخست جمهوری اسلامی، اطلاعاتی در دسترس نیست.

افشانی از پارسال معاون عمرانی وزیر کشور و رییس سازمان شهرداری‌ها است. او در دولت یازدهم، دو سال استاندار فارس بود. پیش‌ از آن طی سال‌های ۸۰ تا ۸۴، رییس سازمان نوسازی مدارس و معاون وزیر آموزش و پرورش بود. و ظاهرا پیش‌تر در معاونت عمرانی استانداری خوزستان مسئولیت داشته است.

افشانی دانش‌آموخته مقطع کارشناسی عمران از دانشگاه شیراز است. او در سال ۷۹ در اولین دوره کارشناسی ارشد مدیریت MBA در دانشگاه شریف ثبت نام کرد و در سال ۸۲ مدرک گرفت.

افشانی از سال ۱۳۸۷ به عضویت شورای مرکزی ۵۵ نفره حزب اعتماد ملی در آمد که یکی از مهم‌ترین احزاب اصلاح‌طلب ایران در اواخر دهه ۸۰ به شمار می‌رود، اما پش از آن کمتر نام او، به عنوان چهره‌ای سیاسی مطرح بوده است.

بزرگ‌ترین حاشیه و نقطه عطف کارنامه سیاسی افشانی، استعفای نمادین گروهی از مدیران دولت هفتم، در حمایت ازنمایندگان رد صلاحیت شده مجلس ششم بود. این استعفای نمادین، تاثیری در مناسبات آن زمان ایجاد نکرد، اما بهانه‌ای شد که ۱۲ سال استانداری او به خطر بیفتد. بهانه مخالفت مجمع نمایندگان استان فارس با انتخاب او، «تندروی» بود، اگرچه به نظر می‌رسید مخالفت‌ها، دلیل اصلی مخالفت‌ها نه پیشینه سیاسی افشانی، بلکه تمایل نمایندگان مجلس نهم و محافظه‌کاران شیرازی برای انتخاب فرد دیگری به جای افشانی برای استانداری فارس بود.

او بعد از روی کار آمدن محمود احمدی‌نژاد، رئیس جمهور سابق، از دولت جدا شد و شرکت «مهندسین مشاور بهسازان سرزمین پایا» را تاسیس کرد. زمینه فعالیت این شرکت ساخت‌وساز بود و مشارکت در پروژه‌های عمرانی بوده و است، با جست‌وجوی نام این شرکت اطلاعات زیادی از اسم و رسم و فعالیت‌های آن به دست نمی‌آید، اما در میان آگهی‌های مربوط این شرکت در روزنامه رسمی، نام مرتضی حاجی نیز به عنوان بازرس اصلی شرکت به چشم می‌خورد.

حاجی یکی از چهره‌های مطرح و نزدیک به سیدمحمد خاتمی در میان اصلاح‌طلبان است که در دوره شهرداری محمدعلی نجفی به سمت مدیرعامل موسسه همشهری انتخاب شد و هنوز این سمت را در اختیار دارد. با توجه به همکاری افشانی و حاجی در وزارت آموزش و پرورش و بعدا در شرکت خصوصی، می‌توان گفت که افشانی یکی از افراد نزدیک به حاجی است و از حمایت سیاسی او برخوردار است.

عنوان برنامه افشانی برای شهرداری تهران "شهر زیست پذیر؛ شهروند مشارکت پذیر" است، اما آن طور که از گفت‌وگوهای او برمی‌آید، مشخص نیست سیاست او در قبال اداره تهران چگونه است. او در گفت‌وگو با روزنامه شرق، مواضعی کلی و دوپهلو درباره توسعه شهری دارد. او در پاسخ به سوالی که با اشاره به ساخت‌وساز تونل و بزرگراه و پل دو طبقه می‌گوید: "هر اقدامی، اگر بر اساس مطالعات و با رعایت اصول توسعه پایدار محیط‌زیستی باشد، می‌تواند مفید باشد."

چنانکه از صحبت‌های او برمی‌آید، افشانی یک مهندس عمران است و در بحث توسعه شهری، "ساخت‌وساز" در نگاه او غلبه دارد. او بدون اشاره به اینکه برنامه‌اش برای مهار کردن جریان افراطی ساخت‌وساز در تهران چیست، به این حرف کلی بسنده می‌کند که "اجازه نمی‌دهم سوداگران، شهر را مدیریت کنند."