علیرضا صدرا، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، درباره اهمیت اصلاح رابطه میان مسئولان و مردم و تلاش در جهت سوق دادن این رابطه از حالت عمودی به افقی، به عنوان یکی از آرمانهای انقلاب اسلامی، با کاهش برخی محدودیتهای غیر ضروری امنیتی و حفاظتی برای اگاه شدن بیشتر مسئولان از مشکلات واقعی زندگی مردم گفت: شرایط امنیتی و اقتصادی قطعا بر روحیه و ذهنیت مسئولان تأثیرگذار است. وقتی مسئولان در حصارهای امنیتی قرار میگیرند یا در شرایط معیشتی و اقتصادی بهتری نسبت به عموم جامعه زندگی میکنند نوع رابطه آنها با مردم و شناختشان از جامعه از واقعیت دور میشود.
به گزارش ایکنا، وی ادامه داد: از طرفی مردم ممکن است تصور کنند که میان آنها با مسئولان فاصله ایجاد شده یا مسئولان مشی سادهزیستی و انقلابی را کنار گذاشتهاند، لذا در چنین شرایطی اطلاعات درست و دقیقی از مسئولان و مردم به یکدیگر ارسال نمیشود.
صدرا اظهار کرد: اما واقعیت امر این است که این موارد تعیینکننده نیستند. میشود مانند حضرت سلیمان(ع) در کاخ زندگی کرد اما سادهزیست بود. حضرت امام(ره) اساسا نه یک روز به جبهه جنگ رفت و نه یکبار اسلحه به دست گرفت، اما دقیقترین و به روزترین تحلیلها را از جبهههای جنگ داشت و در نهایت به عنوان فرمانده کل قوا موفق شد جنگ را با پیروزی به پایان برساند، لذا وضعیت اقتصادی و معیشتی مسئولان یک قاعده برای اداره بهتر امور کشور نیست اما تأثیرگذار است هر چند تعیینکننده نیست.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران افزود: در زمینه مسائل امنیتی و حفاظتی مسئولان باید به یاد داشت که شرایط کشور ما به لحاظ طراحیها و توطئههای دشمنان، عادی نیست، اما میتوان این محدودیتها را به حداقل ممکن رساند. حتی به لحاظ شرایط زندگی نیز نمیگوییم مسئولان مانند ضعیفترین طبقات جامعه باشند اما میتوانند مانند طبقات متوسط مردم زندگی کنند. در واقع رعایت این موارد از سوی مسئولان مهم است و مردم احساس میکنند مسئولان بین آنها هستند، مانند آنها زندگی میکنند و از مشکلات و گرفتاریهای جامعه آگاهی دارند.
وی تأکید کرد: حفاظت مسئولان و محدودیتهای امنیتی مهم است اما در عین حال باید تلاش کرد با کمترین تمهیدات امنیتی، امنیت آنها را تأمین کرد تا مانعی در مقابل نزدیکتر شدن روابط مسئولان با مردم نشود. البته تا آنجایی که من اطلاع دارم اغلب مسئولان کشور مشی سادهزیستی را کم و بیش دارند و به دیدارهای مردمی علاقهمند هستند.
صدرا با بیان اینکه مزیت دیدارهای مردمی مسئولان این است که احساس همدلی مردم با مسئولان را افزایش داده و اعتماد مردم به مدیران کشور را تقویت میکند، گفت: حتی اگر مسئولان نتوانند در کوتاهمدت مشکلات مردم را حل کنند اما خود این دیدارها به مردم آرامش خاطر میدهد. البته مردم هم محدودیتهای امنیتی و خطراتی که مسئولان را تهدید میکند، درک میکنند اما اگر این حفاظتها به نحوی انجام شود که میان مردم و مسئولان فاصله ایجاد نکند قطعا میتواند در حل برخی مشکلات کشور که نیازمند همدلی و همراهی مردم و مسئولان است، مؤثر باشد.
آفات اتکاء بیش از حد مسئولان به آمارهای رسمی/ ضرورت تقویت کارآمدی ساختاری و اطلاعرسانی
صدرا درباره آفت محصور شدن مسئولان به آمارهای رسمی و آگاه نشدن از شرایط واقعی سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه گفت: در بدن انسان، مغز کل بدن را کنترل میکند و از وضعیت کلی جسم انسان آگاهی دارد. به همین شکل اینکه حتما مسئولان برای آگاهی از شرایط جامعه، به شهرها و استانها سفر کنند، مطلب درست نیست، بلکه لازم است شبکه اطلاعرسانی و ارتباطاتی زندهای وجود داشته باشد که اطلاعات لازم را در اختیار مسئولان بگذارد. اگر این شبکه قوی بود اطلاعات را به مسئولان ارسال میکند نه اینکه حتما باید با سفر مسئولان این امر محقق شود. مگر یک مسئول چند بار میتواند برای اطلاع از شرایط واقعی مناطق مختلف کشور سفر کند؟
وی اضافه کرد: مسئولان برای دیدار با مردم باید سفر کنند نه برای بازدید و این دو با هم تفاوت دارند. مسئولان برای دیدار با مردم حتما باید به مناطق مختلف بروند و حتی به خانه و چادر مردم هم بروند و بنشیند چون به مردم احساس عزت و احترام میدهد. اما اینکه مسئولی برای بازدید و آگاهی از روند طرحها و پروژهها سفر کند درست نیست و این کار را باید آن سیستم شبکهای زنده و قوی انجام دهد.
صدرا عنوان کرد: متاسفانه واقعیت این است که دولت نهم و دهم آمار را قبول نداشت و سازمان برنامه و بودجه را منحل کرد و خودش آمار میساخت اما از سوی دیگر دولت اعتدال نیز بیش از اندازه آمار رسمی را قبول دارد و بر آن تکیه میکند. این اعداد در نهایت آمار هستند و با واقعیتهای زندگی مردم فرق دارند و این به خاطر حاکمیت نگاه تکنوکراتیک است.
استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران یادآور شد: در واقع نباید آمار را به کلی کنار گذاشت و رد کرد و و نه اینکه کامل به آن تن داد زیرا پایههای آماری تفاوت میکند نه اینکه آمارها غلط باشد. مثلا در زمان دولت نهم و دهم، ساختن یک استادیوم کار عمرانی محسوب میشد در حالی که ساخت استادیوم یک کار مصرفی است و با ساخت کارخانه که تولید اشتغال میکند، فرق دارد و لذا پروژههای خدماتی در ذیل آمار فعالیتهای عمرانی تعریف میشد.
اما الان جناب آقای نوبخت و دکتر روحانی بیش از اندازه به آمار، با اختلاف پایهای، بها میدهند. به عنوان نمونه میزان پولی که بر ای ایجاد اشتغال صرف شده به معنای تولید اشتغال نیست زیرا همه این پول صرف تولید اشتغال نشده است و اغلب این پولها صرف تسویه بدهیها و یا خرید زمین میشود و عملا تبدیل به اشتغال نمیشود.
وی اظهار کرد: در واقع نه دولت قبل و نه دولت فعلی ـ خدای ناکرده دروغ نمیگویند ـ بلکه دقیق صحبت نمیکنند و این مشکل در صورتی رفع میشود که سیستم شبکهای ارتباطاتی کارکرد درستی داشته باشد تا مسئولان ارشد و عالی کشور اطلاعات دقیقی از وضعیت کشور در حوزههای مختلف داشته باشند و بتوانند تصمیمات اصلاحی مهمی اتخاذ کنند.
صدرا تصریح کرد: اما اصرار بیش از حد مسئولان به آمارهای رسمی و عدم عینیت یافتن آنها در زندگی مردم، باعث میشود متاسفانه جامعه تصور کند مسئولان از صداقت لازم برخوردار نیستند و همین امر منجر به سلب اعتماد جامعه از نهادها و دستگاههای کشور و افزایش فاصله مردم و مسئولان میشود. اگر کارآمدی ساختاری، شبکهای و اطلاعرسانی تقویت شود آمارها در جای خود قرار میگیرد و به اتخاذ تصمیمات درست میانجامد.