bato-adv
کد خبر: ۳۳۹۶۷۴

بازی شکست‌خوردگان در خاورمیانه

در مجموع، شکست‌خوردگان بزرگ امروز دارند صحنه خاورمیانه را رقم می‌زنند. آنها که در عمق ناکامی بودند، با طرحی مشترک توانستند با فداکردن فلسطینی‌ها و دیگران، خود را به پیروزمندان این منطقه تبدیل کنند؛ اما یقینا این پایان داستان نیست.
تاریخ انتشار: ۱۴:۱۲ - ۱۹ آذر ۱۳۹۶
سیدعلی خرم، استاد حقوق بین‌الملل در یادداشتی برای روزنامه شرق نوشت:

نفر اول دونالد ترامپ: در هیچ‌کدام از طرح‌هایش موفق نشده و قول‌های او در دوره مبارزه انتخاباتی بر زمین مانده و بدتر از آن، اتهام همکاری با روسیه برای پیروزی در انتخابات، گلوی او را بدجور فشار داده است.
 
به ترتیبی که تاکنون همه مشاوران و تیم اطراف خود را از دست داده و اگر قاضی مولر خوب پیش رود، رئیس‌جمهور آمریکا با استیضاحی جدی روبه‌رو خواهد شد. پس دونالد ترامپ برای انحراف افکار عمومی کشورش از ناکامی‌های خود، به‌ویژه در مسائل داخلی، نیازمند یک پیروزی در صحنه سیاست خارجی اعم از سیاسی یا نظامی است.
 
دونالد ترامپ ابتدا به جنگ با کره‌شمالی، سپس به جنگ با ایران و در نهایت به شناسایی بیت‌المقدس به‌عنوان پایتخت اسرائیل متوسل شده تا موج شادی را میان لابی یهودی در آمریکا و در میان مردم اسرائیل به وجود آورد؛ این موج می‌تواند به‌عنوان دستاوردی بزرگ، سیاستی حمایتی را میان جمهوری‌خواهان تندرو برای جلوگیری از استیضاح او ایجاد کند.
 
نفر دوم بنیامین نتانیاهو: در بدترین شرایط سیاسی - اجتماعی در اسرائیل قرار گرفته و علاوه بر نارضایتی زیاد در میان مردم و احزاب به دلیل سیاست‌های راست‌گرایانه‌اش، در چارچوب قوه قضائیه نیز به علت فساد مالی و سوءاستفاده، تحت پیگرد جدی قرار دارد؛ به ترتیبی که خود و همسرش در آستانه دریافت حکم محکومیت و اعزام به زندان هستند. نتانیاهو باید طرحی نو دراندازد تا بتواند رضایت عمومی را به دست آورد و از این تنگنا خارج شود.
 
شناسایی بیت‌المقدس بعد از ٥٠ سال مخالفت جامعه جهانی و قطع‌نامه‌های شورای امنیت با آن، می‌تواند یکی از آرزوهای دیرینه رژيم اسرائیل را برآورده کرده و از نتانیاهو قهرمانی ملی بسازد.
 
نفر سوم محمد بن‌سلمان: جوان، ناپخته و جویای نام است. عربستان در دوره اوباما با تحقیق کنگره و تصویب قانون «جستا»، به‌عنوان متهم اول واقعه ١١ سپتامبر ٢٠٠١ شناخته شد که نقش دولتی آن به اثبات رسیده بود.
 
عربستان باید به نوعی زمین بازی را عوض می‌کرد و از متهم اصلی، به بازیگری نقش‌آفرین در خاورمیانه تبدیل ‌می‌شد. هم‌زمان پروژه «به پادشاهی رساندن محمد بن‌سلمان» که برخلاف عرف معمول عربستان بود نیز باید پیاده می‌شد.
 
از‌این‌رو، عربستان احتیاج داشت بسته‌ای پیشنهادی به آمریکا ارائه دهد که در آن، هم اتهام شراکت دولتی در واقعه تروریستی ٢٠٠١ فراموش شود و هم حمایت آمریکا برای پادشاهی محمد بن‌سلمان به دست آید.
 
بخش‌هایی از این بسته پیشنهادی، تابه‌حال کشف شده که خریدهای کلان نظامی از آمریکا، ارسال هدایای غیرمعمول برای خانواده ترامپ، فاصله‌گرفتن عربستان از اسلام تندرو و ترویج اسلام متعادل، اعلام آمادگی پرداخت هزینه برای جنگ آمریکا با ایران (که شرط ترامپ بود) و مهم‌تر از همه ارتباط با اسرائیل را دربر مي‌گيرد.

و حل قضیه فلسطین به روایت اسرائیل بود که محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین، آشکارا اعلام کرد سعودی‌ها در سفر دو ماه پیش او به عربستان، گفته‌اند باید طرح «دولت واحد» را بپذیرد؛ طرحی که فلسطینی‌ها در آن به‌عنوان شهروندان درجه‌دوم محسوب شوند. او خاطرنشان کرد سعودی‌ها به او گفته‌اند اگر نمی‌خواهد این طرح را بپذیرد، باید استعفا دهد.
 
دفتر دونالد ترامپ نیز اعلام کرد در طرح بیت‌المقدس به‌عنوان پایتخت اسرائیل، قبلا با برخی از رهبران عرب مشورت شده بود که مقصود عربستان، اردن و خود محمود عباس است.
 
به‌این‌ترتیب، ملاحظه می‌شود محمد بن‌سلمان هم برای نجات عربستان از اتهام تروریستی و هم برای رسیدن به پادشاهی، چه هزینه‌های گزافی پرداخته است؟ اگر محمد بن‌سلمان چنین عهدی با آمریکا نبسته بود، هیچ‌گاه آمریکا و به‌تبع آن اروپا، با دستگیری ٣٢٠ سرمایه‌دار سعودی که بعضا مدعی سلطنت هم هستند، به آرامی برخورد نمی‌کردند و برعکس جهان را علیه عربستان بسیج می‌کردند.
 
در مجموع، شکست‌خوردگان بزرگ امروز دارند صحنه خاورمیانه را رقم می‌زنند. آنها که در عمق ناکامی بودند، با طرحی مشترک توانستند با فداکردن فلسطینی‌ها و دیگران، خود را به پیروزمندان این منطقه تبدیل کنند؛ اما یقینا این پایان داستان نیست.
 
در نظام سیاسی آمریکا نمی‌توان آشکارا برخلاف حقوق بین‌الملل و مصوبات شورای امنیت سازمان ملل متحد ساختاری قابل اطمینان برپا کرد که دوام بیاورد. اسرائیل هم با چنین ساختار شکننده‌ای قادر به ادامه حیات صلح‌آمیز در کنار فلسطینی‌ها نخواهد بود.
 
قربانی آن، ساکنان اسرائیل هستند که باید دوره تندتری از خشونت و تعرض را تجربه کنند. هنگامی که همه کشورهای مهم جهان با طرح دونالد ترامپ مخالف هستند و موج جدیدی از احساسات میان مردم مسلمان علیه این تجاوز آشکار در حال شکل‌گیری است، دیگ تندروی و افراط‌گرایی مجدد به جوش می‌آید و تنفر مردم مسلمان از آمریکا را تولید می‌کند که ابعاد آن نامعلوم است.
 
محمد بن‌‌سلمانِ بلندپرواز هم ممکن است به‌جای پادشاهی، حیات خود را در این کشاکش به گرو بگذارد؛ زیرا عربستان سلفی وهابی بعید است با این طرح‌های خیانت‌بار و جنون‌آمیز کنار بیاید. توصیه می‌شود جمهوری اسلامی ضمن حفظ اصول خود، در قالب جمع و گروه سازمان همکاری‌های اسلامی، علیه این تجاوز تاریخی حرکت کرده و از اقدامات فردی پرهیز کند.
 
زیرا در صورت تنگ‌شدن شرایط برای اجرای طرح بیت‌المقدس به‌عنوان پایتخت اسرائیل و به‌هم‌خوردن بازی بزرگ، یکی از این سه بازیگر به فکر ایجاد درگیری جدیدی در خاورمیانه خواهد افتاد تا دعوا روی موضوع اصلی فراموش شود و دو بازیگر دیگر هم قطعا به آن خواهند پیوست. ایران نباید قربانی توطئه‌ها و طرح‌های شکست‌خوردگان خاورمیانه شود.

مجله خواندنی ها
مجله فرارو
پرطرفدارترین عناوین