فرانسه سال‌ها پیش با ایران بر سر تولید سوخت هسته‌ای وارد مذاکره شده بود و حتی برای ساخت رآکتور هسته‌ای به این کشور پیشنهاد شراکت داده بود
دیوید آلبرایت رئیس مؤسسه مطالعات علمی و امنیت بین‌المللی در واشنگتن و یکی از کارشناسان فیزیک هسته‌ای در آمریکا بر این اعتقاد است که این احتمال وجود دارد که ایران به تعهدات خود در چارچوپ مذاکرات و توافقات عمل نکرده و در نهایت طرف غربی با از دست دادن زمان، حتی نتواند گزینه تحریم را انتخاب کند.
آلبرایت طی سالهای 1992 تا 97 عضو تیم بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بوده که در سال 1996 به عنوان اولین مقام غیردولتی برای بازرسی از تأسیسات هسته‌ای عراق به این کشور سفر کرد. او مسئولیت بازرسی از مقامات عراقی را در این سفر برعهده داشت. آلبرایت در آخرین مصاحبه خود با شورای روابط خارجی آمریکا به ذکر برخی از احتمالات در توافقات آتی اشاره کرده است.
آمریکا، ایران و روسیه چند روز قبل در وین به توافقاتی درخصوص ارسال اورانیوم به روسیه با هدف تأمین نیازهای پزشکی ایران دست یافتند، طرح کلی این توافق را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
پیشنهادات همان راهکارهایی بود که طرف غربی در مذاکرات ژنو به ایران ارائه کرده بود، قرار است ایران 1200 کیلوگرم اورانیوم را به روسیه ارسال کند تا فرایند غنی‌سازی در این کشور انجام گیرد. طرح این ایده از فشارهای کنونی حاکم بر مذاکرات کاسته و احتمال استفاده از اورانیوم برای ساخت موشک را کاهش می‌دهد. هدف این پیشنهاد کاهش توانایی‌های ایران در دستیابی به موشک‌های هسته‌ای بود. اما همین توافقات از اهمیت زیادی برخوردار است چرا که با کاهش فشارها بر غرب و همچنین ایران، از تهدیدات موجود از جمله حمله نظامی اسرائیل بر فراز تأسیسات هسته‌ای ایران می‌کاهد.
آیا این توافق به معنای آن نیست که ایران، غنی‌سازی اورانیوم را متوقف می‌کند؟ خیر. آمریکا، انگلستان، فرانسه و آلمان همچنان خواهان تعلیق هستند، اما طرف ایرانی این‌گونه وانمود می‌کند که مذاکرات تنها با هدف اعتمادسازی صورت گرفته و این کشور در‌صدد ساخت سلاح هسته‌ای نیست. بنابراین مذاکرات با هدف تعلیق غنی‌سازی اورانیوم صورت نگرفته است، ایران حتی حاضر نشد که در گفت‌وگویی برای تعلیق غنی‌سازی و پذیرش طرح «تعلیق در برابر تعلیق» شرکت کند. طرحی که به منزله تعلیق تحریمات در برابر تعلیق غنی‌سازی اورانیوم پیشنهاد شده بود.
مؤسسه مطالعات علمی و امنیت بین‌المللی که شما ریاست آن را برعهده دارید، چندی پیش طی گزارشی اعلام کرد که ایران اورانیوم کافی برای اهداف نظامی در اختیار دارد، آیا این به معنای پیشرفت غیرمنتظره ایران است؟
بله، ایران به پیشرفت‌های قابل‌توجهی در این زمینه دست یافته است. اما این کشور هنوز در سطحی قرار ندارد که بتواند آن را گسترش دهد. اینکه ایران تا چه زمانی این توانایی را خواهد یافت که دست به گسترش آن بزند، بستگی به میزان اورانیومی خواهد داشت که در آینده در این کشور غنی می‌شود.
فرایند غنی‌سازی در روسیه صورت خواهد گرفت؟
اورانیوم از ایران به روسیه ارسال خواهد شد و روس‌ها آن را با درصد 75/19 غنی خواهند کرد سپس محموله مورد‌نظر برای انجام آزمایشات به فرانسه خواهد رفت تا فرایند تبدیل شدن به سوخت را طی کند. این مطالعات در همه کشورهای دنیا قابل اجرا نیست. فرانسه اولین تولید‌کننده سوخت هسته‌ای در دنیاست.
زمزمه‌هایی وجود دارد مبنی بر اینکه ایرانی‌ها به فرانسوی‌ها اعتماد ندارند؟ فرانسه سال‌ها پیش با ایران بر سر تولید سوخت هسته‌ای وارد مذاکره شده بود و حتی برای ساخت رآکتور هسته‌ای به این کشور پیشنهاد شراکت داده بود، اما پس از انقلاب سال 1979 و سقوط شاه، فرانسه از ادامه همکاری‌های هسته‌ای با ایران صرفنظر کرد. پس از آن جنگ ایران و عراق به وقوع پیوست و طرف ایران نسبت به فرانسوی‌ها بیش از پیش بدبین‌تر شد. لذا می‌بینیم که فرانسه در روند مذاکرات نقش «شریک ساکت» را دارد.
در این میان، به لحاظ سیاسی گفت‌وگوها چه نتایجی برای آمریکا خواهد داشت؟ آیا آمریکا در تلاش است تا اعتبار خود را به دست آورد؟
بله. بسیار مهم است که از فشارهای کنونی بر دولت اوباما مبنی بر دستیابی به سلاح هسته‌ای کاسته شود. با راه‌اندازی دومین سایت غنی‌سازی اورانیوم میزان فشارها افزایش یافته بود و حتی ایران را نیز در موضع دفاعی قرار داده بود. تعاملات هسته‌ای با ایران پروسه‌‌ای طولانی و زمان‌بر است و برای حصول به نتایج باید منتظر بمانیم.
