رسانه‌های سنتی در شوک

ایکنا نوشت:

رسانه از دیرباز در خط مقدم مبارزه با جنگ نرم و افزایش آگاهی عمومی در نزد مردم جامعه بوده است. امروز با گسترش رسانه‌ها در بستر فضای مجازی، مطبوعات کارکرد انحصاری خود را از دست داده‌اند و خود مردم به مخابره کننده اخبار تبدیل شده‌اند که با توسعه فضای مجازی، می‌توانیم به ضعف و بیماری‌ که سال‌ها گریبان برخی رسانه‌ها را گرفته پی ببریم.

ضرورت تفکیک میان مشتری‌مداری و اخلاق‌مداری

«ابوذر ندیمی» مشاور رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی درباره کارکرد رسانه و جایگاه آن در گسترش اخلاق در جامعه بیان کرد: ما در حوزه رسانه مکتوب و مجازی بحثی به نام مشتری‌مداری داریم که متاسفانه بسیاری از مطبوعات فعال در کشور، در این حوزه گرفتار شده‌اند. اما در مقابل مشتر‌ی‌مداری موضوعی داریم به نام اخلاق‌مداری که مورد تأیید اکثر کارگزاران نظام و مردم است و بنابراین اگر بخواهیم فقط به خاطر گروه اندک و یا کثیری قلم بزنیم، مطلب منتشر کنیم و مصاحبه‌های گوناگون بگیریم، باید بگوییم که این نوع رسانه‌ها، کارآمدی چندانی ندارند اما اگر بخواهیم همین اقدامات را با رعایت حدود، حد و مرزها انجام دهیم به جد می‌توانیم بگوییم که این نوع رسانه‌ها به دنبال ترویج اخلاق در جامعه هستند و فقط منافع ‌نگر نیستند.
عضو سابق کمیسیون اقتصادی مجلس با اشاره بر اینکه مشتری‌محور بودن آفتی است بر پیکره رسانه‌ها، یادآور شد: رسانه‌ای که فقط به مشتری‌مداری می‌اندیشد هیچ ترسی از اتهام زدن به دیگران ندارد؛ در صورتی که آن‌ها حقوق دیگران را از بین می‌برند تا بتوانند جمعیت و یا مخاطبان زیادی را جذب و متوجه خودشان سازند.
وی با ضروری دانستن وجود رسانه‌های ارزشی و اخلاقی در جامعه افزود: رسانه‌ اخلاق‌مدار در حقیقت تلاش می‌کند با حفظ مخاطبان خود یک امور و یا اصولی را رعابت کند و به حریم اشخاص تجاوز نکنند، یعنی باید به تعبیر دیگر قبول کنیم که تجاوز وجهه خوبی ندارد و فرقی هم نمی‌کند که چه نوع تجاوزی باشد، چون ما در کنار انواع تجاوزها، تجاوز حیثیتی را داریم که باید پیوسته مورد توجه تمامی رسانه قرار گیرد تا اخلاق و اصول ارزشی از سوی رسانه‌ها زیر پا گذاشته نشود.

رسانه‌های جنجال‌ساز، اخلاق را هدف گرفته‌اند

عضو سابق فراکسیون فرهنگ و رسانه مجلس شورای اسلامی با انتقاد از برخی رسانه‌ها که اخلاق را فدای منافع مادی کرده‌اند، یادآور شد: رسانه‌ها برای اینکه تیراژ بالایی داشته باشند، فکر می‌کنند که راه افزایش شمارگان از راه جنجال‌سازی و هوچی‌گری محقق خواهد شد، اما باید اشاره کنم که این نوع رسانه اگر چنین تفکر و نگاهی داشته باشد در حقیقت رسانه بازنده است، چون دیر یا زود مخاطبانشان بی‌اصالتی و منصف نبودن این نوع رسانه‎ها را درک خواهند کرد، یعنی به محض نقد خبرهای منتشر شده از سوی آن‌ها و اطلاع از کذب بودنشان از طریق مستندات به این مهم خواهیم رسید که این رسانه‌ها به دنبال منافع مالی هستند و بنابراین با چنین رویکردی باید قبول کنیم که ما در راستای مسائل مربوط به حوزه اقتصاد مطبوعات حتماً نیازمند به رعایت حدود مرزهایی هستیم.
ندیمی درباره تغییرات به وجود آمده در حوزه اطلاع‌رسانی و ظهور ابزارهای جدید در امر مخابره اخبار گفت: با ظهور شبکه‌های اجتماعی و ابزارهای پیام‌رسان در بستر فضای مجازی متأسفانه رسانه‌های ما در حقیقت دچار یک نوع شوکی شده‌اند و گیجی و سردرگمی ایجاد شده در آن‌ها کاملاً مشهود است.

گفتمان جدید در فضای مجازی توسط مردم شکل گرفته است

ندیمی با ذکر این مورد که رسانه‌ باید به گفتمان جدید که مردم در شبکه‌های مجازی به راه می‌اندازند توجه کنند، افزود: خلق فضای جدید در حوزه گفتمان اجتماعی می‌تواند به یک نقطه قوتی برای رسانه‌ها تبدیل شود تا بتوانند این گفتمان‌ها را برای کاربردی شدن رسانه خود به کارگیرند. چون امروز نقش بازیگری خود مردم در رسانه به مراتب بیشتر از سایر عناصر تأثیرگذار در یک رسانه است. با این اوصاف ما در دوران جدید رسانه‌هایی داریم که نقش انحصاری آن‌ها در حوزه اطلاع‌رسانی کاهش یافته که متاسفانه در شرایط جدید، مطبوعات کشور نتوانسته‌اند خودشان را بروزرسانی کنند که با کمی تفکر می‌توانیم به ضعف‌های رسانه‌ای آن‌ها پی ببریم.
وی با اشاره به اینکه برخی مطبوعات مخاطبان سنتی خود را حفظ کرده‌اند یادآور شد: حفظ مخاطبان سنتی هرچند مهم است و مطبوعات و رسانه‌ها باید به این قشر اهمیت دهند اما نباید مخاطبان سایر حوزه‌ها و متعلق به نسل جدید را نادیده بگیرند، چون این نسل جدید است که می‌گوید ما چه نوع رسانه‌ای می‌خواهیم. در واقع آن‌ها رسانه‌ای می‌خواهند منطبق با اصول رسانه‌ای مدرن که آزدادی اطلاعات و انتقال اخبار صحیح را رعایت کنند. اگر این نیازها از سوی اصحاب رسانه جدی گرفته نشود، به خاطر اینکه به نوآوری، بهره‌وری، ارازنی و در دسترس بودن بها ندادند از افزایش مخاطب محروم خواهند بود.