نقدی بر سخنان بهزاد نبوی// چرا نبوی اشتباه می‌کند؟

فرارو- انتقاد بهزاد نبوی از بعضی رویکردها در جریان اصلاح طلب مورد توجه محافل اصلاح طلب قرار گرفته است. او اخیرا در نشستی به مسئله انفعال اصلاح طلبان در دولت روحانی واکنش نشان داد و گفت: «مگر در انتخابات ٩٢، ٩٤ و ٩٦ جنبش اصلاحی که در رأس آن شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان است، با روحانی وارد ائتلاف شده؟ یا خاتمی با روحانی در ازای حمایت در انتخابات، شرط بیع گذاشته است؟»

به گزارش فرارو، به گفته این چهره برجسته اصلاح طلب " در هیچ‌کدام از این انتخابات، اصلاحات شرایط بیع برای حمایت نداشت بلکه اصلاح‌طلبان به تشخیص خودشان عمل کردند. نه اینکه با توافقی با روحانی وارد عمل شده باشند و حالا بگویند از آن توافق تخلفی صورت گرفته است."
 
نبوی ادامه داد: «آنها خودشان به این نتیجه رسیدند که انتخاب روحانی به صواب نزدیک‌تر است. می‌خواهم بگویم پس ما درباره چه حرف می‌زنیم. ما نه به خاطر اینکه بخشی از کابینه در اختیار اصلاحات باشد و نه به خاطر مزایا بلکه به خاطر مصلحت به جای رئیسی به روحانی رأی دادیم.»
 
او سهم خواهی اصلاح طلبان از دولت را رد کرد و گفت: «اگر روحانی می‌گفت حتی یک پست و یک امتیاز یا یک سیاست شما را اجرا نمی‌کنم، من اگر بودم ترجیحم این بود به روحانی رأی بدهیم. می‌خواهم بگویم به همین دلیل کسی نرفت دنبال ائتلاف. بله، روحانی خیرالموجودین بود.»

 

 

 

اما محمد صادق جوادی حصار تحلیلگر مسائل سیاسی و فعال سیاسی اصلاح طلب رویکرد بهزاد نبوی را نقد می کند. او در گفت و گو با فرارو گفت: «من برای آقای نبوی به عنوان پیشکسوت، معلم و مرشد خودم احترام بسیار زیادی قائلم و اگر سخنی بگویم در پی پاسخ به صحبت های او نیست. نبوی از نظر فردی برای من صد درصد قابل احترام است. اما بحث سیاست ورزی در کشور دامنه وسیعتر و گستره فراخی را در بر می گیرد که این جور سخن گفتن  ناقض و نافی بسیاری ازآرمان های  اصلاحی و بسیاری از رویکردهای حزبی و تشکیلاتی است.»
 
این فعال سیاسی اصلاح طلب ادامه داد: «اگر بخواهیم با مطالبات اصلاح طلبانه و مدیریتی آنگونه که آقای نبوی می گویند مواجه شویم درادامه راه برای  شناسایی، سازماندهی و تقویت نیروهای اصلاح طلب در اجتماع و مدیریت کشور هیچ انگیزه ای باقی نخواهد ماند. یکی از ابزارهای رفتارهای اصلاح طلبانه تمسک به رفتارهای تشکیلاتی و جمعی در قالب های  مدرن از جمله قالب های  حزبی است. یک حزب وقتی در منظومه ای  سیاسی ظهور پیدا می کند در پی شناسایی نیروهای با انگیزه و بااستعداد است. بعد از  شناسایی و تجمیع این افراد، ظرفیت متمرکز حزبی ای به وجود می آید که کارش تعامل با قدرت، تاثیر بر قدرت و یا تسخیر قدرت سیاسی است.»

به اعتقاد این تحلیلگر مسائل سیاسی "غیر از اینها در حوزه تحزب معنای دیگری نمی توانید پیدا کنید. حزب برای تعامل و تقابل با قدرت سیاسی شکل می گیرد، اگر جریان اصلاح طلب فراتر از یک حزب به عنوان یک جبهه ی  متنوع و متشکل از احزاب فقط کارش این باشد که در آستانه هر  انتخاباتی وارد بازی‌ای شوند که از قبل مهندسی شده است.  به این مفهوم که نیروهای موثر و مطلوب اصلاح طلبان را حذف و ردصلاحیت کرده باشند و از نیروهای میانه و مطلوب خودشان بعنوان کاندیدا استفاده کنند که چراغی هم به سمت اصلاح طلبان می دهند. اصلاح طلبان هم صرفا  از این نیروی میانه حمایت کنند و بعد هم بگویند این نیرو خیرالموجودین است و بدون هیچ قید شرطی به او رای دهند. این یعنی بازی کردن در پازلی که دیگران برای ما طراحی کرده اند."
 
جوادی حصار افزود: «این بازی که سال 92 آغاز شد، باز هم در سال 96 تکرار شد و اصلاح طلبان باز هم وارد این بازی شدند و از آقای  روحانی حمایت کردند و در ادامه هم حمایت می کنند، اما این حمایت نباید به معنای آن  باشد که در حوزه مناسبات قدرت هیچ توقع متعارفی از آقای روحانی و دولتش نداشته باشند که اگر داشته باشند متهم به سهم خواهی می شوند.»
 
او تاکید کرد: «معلوم است که اصلاح طلبان سهم شان را از آزادی، قدرت سیاسی و امکانات اجتماعی ناشی از حضور روحانی  می خواهند این امری منفی نیست. اصلا تمایل  به قدرت سیاسی و کسب آن هدف نیست، وسیله است. اصلاح طلبان  می خواهند در قدرت سیاسی باشند برای بستر سازی جهت  نقش آفرینی نیروهای معتقد به رشد و توسعه همه جانبه کشور. اگر این حضور تعریف نشود امکان تحقق مطالبات آنان  هم وجود نخواهد داشت.»
 
به گفته این فعال سیاسی اصلاح طلب "اصلاح طلبان هر چقدر در این بازی کوتاه بیایند، امکان بیشتری را به جریان تمامیت خواهی که سکوهای انتصابی را دارد و امکان حضور در  سکوهای انتخابی را هم بر دیگر جریان ها تنگ می کند، خواهد داد."

جوادی حصار با بیان اینکه "با سهم خواهی بناحق و غیر مسئولانه مخالفم" گفت: «اما واقعیت این است که آقای روحانی  از پتانسیل اصلاح طلبان استفاده کرده و در مبارزات انتخاباتی به آنها وعده داده است، همچنین قول داده که وعده هایش را فراموش نمی کند اما حالا یکی بعد از دیگری خلاف وعده هایش عمل می کند. حالا اگربخشی از جریان اصلاح طلب به این روند اعتراض می کند، متهم به سهم خواهی می شود. این اصلا منطقی نیست.»

او با یادآوری اتفاقات انتخابات ریاست جمهوری افزود: «آقای روحانی بهتر از همه داند که جریان منتقد دولت عزمش را جزم کرده بود که او دیگر نتواند به پاستور باز گردد، بعد از آن بود که آقای روحانی کنار اصلاح طلبان قرار گرفت،  کلید ستاد انتخاباتی اش را به اتاق فکر اصلاح طلبان سپرد و  موفق شد در پاستور بماند.»

جوادی حصار گفت: «اصلاح طلبان دغدغه آینده، منافع کشور و حیثیت و آبروی خود را دارند. متاسفانه اخلاق روادارانه، جوانمردانه و دوستانه در مناسبات دولت رعایت نمی شود. مجموعه اعتدالی در دولت تصور می کنند آنها همه کاره مناسبات سیاسی وانتخاباتی بودند و همه اتفاقات به دست آنها رقم خورد. بنابراین هرچقدر اصلاح طلبان به عقب بر می گردند آنها پیشروی نموده  و سکوها و سنگرهاشان را مستحکمتر می کنند و جریان اصلاح طلب را به بازی نمی گیرند.»
 
این تحلیلگر اصلاح طلب می گوید در این شرایط گروه مقابل دولت و اصلاحات برای مجلس آینده خیز برداشته است و از هم اکنون "به مرگ می گیرند، که اصلاح طلبان به تب راضی شوند" نمونه اش را در ایجاد محدودیت های تازه برای رییس دولت اصلاحات می بینیم.
 
او در پاسخ به این سوال که بهزاد نبوی می گوید شرایط به وجود آمده باعث می شود مردم دیگر رغبت نداشته باشند به پای صندوق های رای بیایند، گفت: «این رویکرد ایشان است، حق دارند این رویکرد را داشته باشند ولی این رویکرد از دید من اشکال دارد. من می گویم اگر امروز اعتراض  نکنیم و نگوییم آقای روحانی چرا به وعده ات عمل نکردی، چهار سال دیگر مردم می گویند شما تا دقیقه 90 روحانی را همراهی کردید و حالا تازه حرف جدید می زنید و ضد او سخن می گویید؟ این رفتار از دید آنها ممکن است منافقانه تفسیر شود. با این رفتار تمام پل های پشت سر خود را خراب خواهیم کرد.»
 
این کارشناس سیاسی در پاسخ به این سوال که آقای نبوی می گوید ما با روحانی ائتلافی نکردیم که دنبال سهم خود از ائتلاف باشیم، گفت: «این حرف درست نیست، اصلاح طلبان با آقای روحانی و اعتدال و توسعه ائتلاف کردند. بدنه اصلاح طلبان نگاهشان یک ائتلاف بوده است.»
 
او در پاسخ به این سوال که ائتلاف در عرف سیاسی یعنی معامله سیاسی، دو گروه متفاوت بایکدیگر ائتلاف می کنند با سهم و نقش مشخص، آیا چنین قراری بین اصلاح طلبان و آقای روحانی وجود داشته است؟ گفت: «زلیخا گفتی و کردی کبابم، این داستان دیگری است. این داستان رهبری جریان اصلاح طلب است.  یک عده در شورای مشورتی در سال 92 نشستند و منظومه ای  از مناسبات سیاسی را تعریف کردند و بین آقای عارف و روحانی، عارف را کنار گذاشتند. این اتفاق بدون هیچ داد و ستدی رخ داد فقط به اعتبار اینکه پشت آن جریان آقای خاتمی و هاشمی  قرار داشتند.»
 
به گفته این فعال سیاسی اصلاح طلب "دوستان تصمیم گیرنده در آن زمان یا متاسفانه از هوشمندی سیاسی لازم برخوردار نبودند و یا خیلی متکبرانه از کنار حقوق اصلاح طلبان گذشتند."
 
جوادی حصار در ادامه درباره آسیب شناسی جریان اصلاح طلبان نیز گفت: «ما باید این آسیب شناسی را هم از درون و هم از بیرون انجام دهیم. مهمترین آسیب این است که بخشی از اصلاح طلبان مدیریت این جریان را در شرایط خاص بر عهده می گیرند و ترن اصلاح طلبان را به دره هدایت می کنند، بعد از آن کارگران اصلاح طلب می آیند ترن را به ریل بر می گردانند، بعدbهمان هایی که اصلاحات را به دره هدایت کرده اند دوباره می آیند و  می گویند خیلی هم  خوب! خسته نباشید ما خودمان رانندگی بلدیم بروید پی کارتان و تا سقوط بعدی به شما نیازی نیست.»
 
او با بیان اینکه آسیب شناسی اصلاح طلبان بحث بسیار مفصلی است، گفت: «آسیب شناسی اصلاح طلبان باید در کنگره ای با حضور برجستگان و منتقدان اصلاح طلب صورت گیرد. انحصار یکی از مهمترین آفت های اصلاح طلبی است، عده ای از همان اول اصلاح طلبی خودشان را قیم اصلاحات می دانستند و هنوز هم قیم اصلاحات می دانند. آنها تصور می کنند حوزه اندیشه ورزی در میان اصلاح طلبان عقیم است فقط همین ها می توانند مسائل و مشکلات را بفهمند و گره گشای مشکلات اصلاح طلبان  باشند.»