فرارو- روز سه شنبه جلسه رای اعتماد به وزرای پیشنهادی دولت دوازدهم آغاز میشود و همچنان میزان رای اعتماد به این کابینه در هالهای از ابهام قرار دارد و با وجود لابیهای گسترده و هم سویی مجلس با دولت حسن روحانی، مشخص نیست که چه تعداد از وزرای پیشنهادی می توانند از قوه مقننه اجازه حضور در دولت را بگیرند.
به گزارش فرارو کمتر از ۲۴ ساعت به جلسه رای اعتماد مجلس به کابینه دولت دوازدهم باقی مانده است و قرار است فردا حسن روحانی با حضور در صحن علنی، به دفاع از وزرای پیشنهادی به پردازد. با اینحال در این زمان باقی مانده همچنان مردان کابینه دولت دوازدهم در حال رفتو آمد به بهارستان هستند و با حضور در فراکسیونهای سه گانه مجلس به تشریح برنامه یا عملکرد خود میپردازند و به سوالات نمایندگان پاسخ میدهند.
اما شرایط وزرا برای روز سه شنبه با یکدیگر متفاوت است و هرچند مجلس تا امروز پالسهای منفی به روحانی نفرستاده است و با کلیت کابینه موافق است، اما همچنان نظرات نمایندگان متنوع است و برخی موافق و بعضی دیگر موافق وزرای احتمالی دولت دوازدهم هستند.
فراکسیون امید
اصلاحطلبان که در ایام انتخابات به عنوان مهمترین و تاثیرگذارترین حامی روحانی فعالیت میکردند، بعد از معرفی کابینه، انتقادهایی را در خصوص بی توجهی رئیس جمهور به مطالبات آنها و مردم مطرح کردند و برخی از آنها تاکید داشتند که کابینه دوازدهم، از کارایی کافی برخوردار نیست. البته در میان آنها گروههای هم حضور دارند که با تائید کابینه همچنان از روحانی و تصمیماتش حمایت میکنند.
همین مسئله در مجلس و فراکسیون امید نیز به چشم میخورد. برخی از اعضا این فراکسیون وزرایی مانند ربیعی، رحمانی فضلی را برای حضور در دولت دوازدهم مفید نمیدانند. در مقابل دیگر اعضای این فراکسیون تاکید دارند که به تمامی گزینههای پیشنهادی باید رای داد.
استدلال این گروه این است که باید به روحانی اعتماد کرد و شرایط را برای او فراهم کرد. به عنوان مثال علیرضا محجوب میگوید: باید به همه کابینه رای بدهیم و این مساله علیرغم مطالبی است که ممکن است درخصوص وزرای پیشنهادی گفته شود. وزرا ابزارهای رییس جمهور هستند و اگر ما این ابزار را در اختیار او قرار ندهیم ممکن است رییس جمهور در اجرای خواستهایش ناموفق باشد و از ما گله کند که شما ابزارهای لازم را در اختیار من قرار ندادید و تیمم را ناقص کردید.
یا مسعود پزشکیان که اخیرا در خصوص رای اعتماد به کابینه عنوان کرده است که اگر به وزرای پیشنهادی رای اعتماد داده نشود گزینههای ضعیفتر به مجلس معرفی میشود و لازم ایت به تمامی افرادی که در لیست روحانی حضور دارند اعتماد کرد.
اما در مقابل همانطور که اشاره شد این وزرای پیشنهادی مخالفانی هم دارند. آنها که عملکرد رحمانی فضلی در چند مورد مانند ماجرای مینو خالقی، انتخاب استانداران غیر همسو با دولت را از نقاط ضعف وی میدانند تمایلی به رای اعتماد به او ندارند. در کنار وزیر کشور علی ربیعی هم بسیار مورد انتقاد است. حتی برخی مدعی شدند که او برای کسب رای اعتماد مجلس دست به پرداخت وام به نمایندگان زده است و هزینههای زیادی برای لابی در مجلس انجام داده است.
اما جدا از صحت و سقم این ماجرا با وجود اینکه شرایط او در روزهای ابتدایی اصلا مناسب نبود این روزها گویا لابیها نتیجه داده است و نگاه به وی مثبت شده است. به طوری که عبدالرضا هاشم زایی، نماینده تهران در مجلس در این باره میگوید ربیعی در روزهای اول معرفی به مجلس شرایط خوبی نداشت، ولی در این روزها شرایط نسبتا خوبی پیدا کرده است و احتمالا لابیها و رایزنیها در این باره بی تاثیر نبوده اند. ولی نمیتوانم هنوز بگویم رای او آیا در حد قبولی و گرفتن اعتماد از مجلس است یا خیر و این امر در چند روز اینده مشخص میشود و همه چیز به ادامه رایزنیها در این فرصت باقی مانده بستگی دارد.
با اینحال جمع بندی ابتدایی فراکسیون امید در خصوص وزرای پیشنهادی امشب مشخص میشود، اما نکته قابل توجه این است که محمدرضا عارف رئیس فراکسیون نحوه رای دادن به وزرا در این فراکسیون را جمعی عنوان کرده است و در اینستاگرام خود نوشت: «اعضای فراکسیون امید در خصوص رای اعتماد به وزرا به صورت فراکسیونی عمل میکنند.» او همچنین غیرمستقیم به وضعیت وزیر کشور و کار اشاره کرد و نوشت: «در خصوص دو وزیری که براساس ارزیابیها نمره قبولی نگرفته بودند، ارزیابی که ما داشتیم مربوط به عملکرد چهارسال گذشته این افراد بود و طبیعتا در برنامهها و منش و روشها تغییراتی انجام میگیرد و صرفا بر اساس ارزیابی گذشته نمیتوان نظر داد. با توجه به جلساتی که با این دو وزیر خواهیم داشت آنها را مجددا ارزیابی و موضع گیری جدیدمان را مبنا قرار میدهیم.»
فراکسیون مستقلین ولایی
فراکسیون دوم و البته تاثیرگذار مجلس دهم فراکسیون مستقلین ولایی است که میتوان آنها را نزدیک به رئیس مجلس دانست که همین مسئله نشان میدهد در رای اعتماد به وزرا جانب حسن روحانی را داشته باشند و به اکثریت گزینههای پیشنهادی رای اعتماد بدهند. اما آنها هم برخی گزینهها را برای دولت مفید نمیدانند.
هرچند آنها بنا بر گفته کاظم جلالی رئیس این فراکسیون طی روزهای سهشنبه و چهارشنبه وارد شور میشوند و درباره رای اعتماد به وزرای پیشنهادی تصمیم گیری میکنند، اما تقریبا وزیر کشور و وزیر آموزش و پرورش و همچنین وزیر ارتباطات را از جمله گزینههایی میدانند که توانایی کافی برای حضور در دولت را ندارند.
ولی با اینحال تا امروز باوجود اینکه با اکثریت کابینه پیشنهادی دولت دیدار و گفتگو داشته اند، اما صرفا از وزیر امورخارجه و وزیر اطلاعات و وزیر ورزش بهطور قطعی حمایت کردهاند و همچنان موضع مشخص و شفافی درباره دیگر اعضای کابینه اتخاذ نکرده اند. اما به نظر میرسد از اکثریت کابینه نیز حمایت خواهند کرد.
آنها حتی بعد از دیدار با وزیر آموزش و پرورش و وزیر ورزش که هر دو در یک روز انجام شد هیچ اظهار نظری درباره بطحایی وزیر پیشنهادی آموزش پرورش نکردند و مهرداد بائوج لاهوتی سخنگوی این فراکسیون در توضیح این جلسه گفت: «در این جلسه نمایندگان سوالاتی را از بطحایی درباره مسائل اقتصادی وزارت آموزش و پرورش مطرح کردند و خود او نیز درباره مسائل اقتصادی وزارتخانه نگرانیهایی داشت، ولی نسبت به سلطانیفر، نمایندگان نظر مثبتی داشتند.»
فراکسیون ولایی
این فراکسیون که از منتقدان دولت تشکیل شده است قعا میتواند در جلسه رای اعتماد به وزرا نقش تاثیرگذاری داشته باشد و در صورت ائتلاف با یکی از فراکسیونها مجب رای اعتماد وزرای مورد انتقاد دو فراکسیون دیگر باشد و یا عدم رای اعتماد وزرای مورد اختلاف در فراکسیون مستقلین و امید را رقم بزنند.
آنها که تا امروز بنا بر گفته کریمی قدوسی نگاه مثبتی به وزرای پیشنهادی دولت دارند از دو وزیر به طور رسمی اعلام حمایت کرده اند. حاتمی وزیر پیشنهادی دفاع و قاضی زاده هاشمی افرادی هستند که بعد جلسه با این فراکسیون مورد حمایت آنها قرار گرفته است و بنا بر گفته ناصر موسویلارگانی اکثریت نمایندگان استان اصفهان از حضور حاتمی در دولت دوازدهم استقبال کردند. نقوی حسنی سخنگوی این فراکسیون هم خبر حمایت از قاضی زاده را به رسانهها داد و گفت: اعضای فراکسیون بعد جلسه با وزیر بهداشت و درمان و بیان انتقادات و پیشنهاداتشان با ادامه حضور وی در دولت موافقت کرده اند.
با همه این تفاسیر هرچند کمیسیونهای مختلف تا امروز از تعداد بیشتری از وزرا اعلام حمایت کرده اند، اما قطعا نتیجه جلسه رای اعتماد به وزرا را فراکسیونها رقم خواهند زد؛ لذا به همین دلیل هم است که این سه فراکسیون بنا بر گفته یکی از اعضای فراکسیون ولایی درحال رایزنی با یکدیگر هستند.
اما آنچه که از شواهد و قرائن پیداست اکثریت وزرای پیشنهادی میتوانند رای اعتماد مجلس را کسب کنند و تنها دو یا سه وزیر مورد اعتماد خانه ملت قرار نخواهند گرفت. این اتفاق در مجلس ششم هم که اکثریت نمایندگان را اصلاحطلبان تشکیل میدادند و کاملا همسو با دولت سیدمحمد خاتمی بودن هم رخ داده بود؛ لذا باید منتظر ماند تا جلسه بررسی صلاحیت وزرا که فردا آغاز میشود و احتمالا تا یکشنبه هفته آینده ادامه پیدا میکند، برگزار شود و نتیجه مشخص شود.