جدالی لفظی که ممکن است هسته‌ای شود!

فرارو- سخنان شدیداللحن و "آتش و خشم" ترامپ علیه رژیم کره شمالی، تنش‌ها با این کشور را تشدید کرد. درگیری نظامی باکره شمالی نتایج فاجعه‌آمیزی خواهد داشت. آیا هنوز هم راه‌حلی دیپلماتیک برای این تنش وجود دارد؟

به گزارش فرارو به نقل از اشپیگل، در ماه اوت همیشه مراسم ویژه‌ای در کره شمالی برگزار می‌شود. در نزدیکی مرز مشترک با همسایه شمالی، توپ‌های جنگی به اهدافی مانند تانک‌های کره شمالی شلیک می‌کنند. هلیکوپترها در ارتفاع کم پرواز می‌کنند، جت‌های جنگی به‌سرعت در هوا مانور می‌دهند و نزدیک به 80 هزار سرباز کره جنوبی و آمریکا با هم عملیات دفاعی در برابر کره شمالی را شبیه‌سازی می‌کنند. این مانور درگذشته بحران‌های جدی و خطرناکی به وجود آورد.

اما امسال، نگرانی‌ها دو هفته قبل از این مانور آغاز شد. به تانک یا نیروهای نظامی نیاز نبود و تمام این موارد تنها با چند کلمه جایگزین شد: "بهتر است کره شمالی دیگر آمریکا را تهدید نکند. در غیر این صورت با آتش و خشمی روبرو می‌شوند که جهان به خود ندیده."

دونالد ترامپ این سخنان را شب سه‌شنبه بیان کرد که تندوتیزترین اخطار به پیونگ‌یانگ بود و رگه‌هایی از اعلان‌جنگ نیز در خود داشت. با انجام این کار ترامپ از اصول آمریکا چشم‌پوشی کرد که می‌گوید رئیس‌جمهور نباید از زرادخانه هسته‌ای مانند یک نوجوان غافل استفاده کند. او اهمیتی نمی‌دهد که این سلاح‌ها یک عامل بازدارنده‌اند و نباید مورداستفاده قرار گیرند. اگر ترامپ یک‌قدم فراتر می‌رفت و پیونگ‌یانگ را به نابودی تهدید می‌کرد، دیگر نمی‌شد میان او و دیکتاتور کیم جونگ اون تفاوتی قائل شد.

حتی مقامات کره شمالی که خودشان از تهدیدهای سایبری خجالت‌زده نمی‌شوند، از "هیستری جنگ هسته‌ای" انتقاد کردند و این سخنان را "بسیار بی‌پروا" دانستند.

یک توییت کلامی

گویا این بیانیه از مقاله‌ای نشئت می‌گیرد که چندی پیش در واشنگتن‌پست چاپ شد. در این مقاله گفته شد کره شمالی کلاهک هسته‌ای کوچکی تولید کرده که در داخل موشک‌های دوربرد قرار می‌گیرند و می‌توانند به خاک آمریکا برسند. این مقاله بر اساس تحلیل‌های آژانس اطلاعات جاسوسی بود که فرض می‌شود روسای جمهور نیز از آن‌ها مطلع‌اند. اما سخنان ترامپ طوری به نظر می‌رسید که انگار می‌خواهد در مورد گزارش روزنامه اظهارنظر کند.

نیویورک‌تایمز گزارش داد که ترامپ در مورد انتخاب این کلمات نه فکر کرده و نه با مشاورانش مشورت کرده؛ حتی بااینکه سخنانش می‌تواند به درگیری‌های شدید ختم شود. این کلمات درست مانند یک توییتِ کلامی در باشگاه گلف نیوجرسی از دهان ترامپ بیرون پرید. انگار می‌خواست بگوید حتی در تعطیلات هم تصمیم نهایی درباره مسائل بحرانی را خودش می‌گیرد. او با اعتمادبه‌نفس مثال‌زدنی در ماه ژانویه توییت کرد: "کره شمالی اعلام کرده در مراحل نهایی توسعه موشکی است که به خاک آمریکا می‌رسد. این اتفاق نخواهد افتاد!"

فی‌البداهه سخن گفتن ترامپ از خطرات آن نمی‌کاهد. برعکس، ترامپ شعله آتش را فروزان‌تر کرده و خطر درگیری نظامی با کره شمالی را افزایش داده است. حیرت‌انگیز است که کشوری با اقتصاد کوچک و تولید ناخالص داخلی ناچیز (کمتر از نصف هزینه‌هایی است که آمریکایی‌ها برای حیوانات خانگی خود می‌کنند)، توانسته موشک هسته‌ای دوربرد تولید کند.

"سیگمار گابریل" وزیر امور خارجه آلمان از "لحن تهاجمی" ترامپ انتقاد کرد و گفت این سخنان کیم جونگ اون را تحریک می‌کند: "برای این درگیری راه‌حل نظامی وجود ندارد. خطرات اقدام نظامی برای همه بسیار بالاست، به‌ویژه در کره؛ اما کل منطقه و کل دنیا نیز درخطر خواهند بود."

پیامدهای ناگوار

جنگ به معنای مرگ صدها هزار نفر، تخریب سئول پایتخت کره جنوبی، حملات احتمالی به پایگاه‌های نظامی آمریکا در شرق آسیا و حتی به برخی شهرهای آمریکا خواهد بود. کره شمالی به خرابه تبدیل خواهد شد و شوک عظیمی به‌کل اقتصاد جهان وارد خواهد کرد.

با توجه به پیامدهای احتمالی، هیچ‌کس حتی ترامپ هم خواهان جنگ نیست، البته امیدواریم این‌گونه باشد. اگر همه‌چیز خوب پیش رود، تنها شاهد زورآزمایی میان ترامپ و کیم جونگ اون خواهیم بود که به مذاکره ختم می‌شود. اما کارشناسان نگران‌اند اوضاع به یک سری تهدیدات جدید و غیرقابل‌کنترل بیانجامد که وضعیت را وخیم‌تر کند. شاید کار به جایی بکشد که یکی از کشورها بخواهد در حمله از دیگری پیش‌دستی کند.

هرگز شرایط تا این حد حساس نبوده، زیرا اکنون هر دو کشور در دو طرف اقیانوس آرام کلاهک هسته‌ای دارند. در یک طرف ترامپ را داریم: سرمایه‌داری بی‌کفایت و عاشقِ توییتر که در 200 روز اول ریاست جمهوری به هیچ هدفی دست نیافته. در طرف دیگر دیکتاتور کره شمالی: مردی که فریادهای جنگی برایش تنها یک نمایش قدرت است.

در اواخر ماه ژوئیه، کره شمالی هشدار داد هر کشوری که "کرامت عالی" رژیم را با هر نوع ابزاری تهدید کند، با حملات پیشگیرانه و مخرب کره شمالی نابود خواهد شد. در پی تهدیدات "آتش و خشم" از سوی ترامپ، کره شمالی اعلام کرد در صورت لزوم چهار موشک میان برد به‌سوی گوام شلیک خواهد کرد که پایگاه هوایی آمریکا در آن قرار دارد. احتمالاً به‌زودی شاهد ششمین آزمایش هسته‌ای کره نیز خواهیم بود.

درگذشته، اکثر روسای جمهور آمریکا در برابر این نوع سرکشی‌ها خویشتن‌دار و بردبار بودند. اما ترامپ این‌گونه نیست. او هر تهدیدی را با تهدید دیگری پاسخ می‌دهد. روز چهارشنبه در توییتر به کار خود ادامه داد: "اولین دستور من به‌عنوان رئیس‌جمهور نوسازیِ زرادخانه هسته‌ای آمریکا بود. اکنون بسیار قدرتمندتر از گذشته است." البته چنین چیزی حقیقت ندارد، اما ظاهراً راست‌گویی جزء اولویت‌های ترامپ نیست.

ترامپ: "به‌اندازه کافی سرسخت نبود"

وقتی خبرنگاران روز پنج‌شنبه از ترامپ پرسیدند آیا سخنانش بیش‌ازحد تند نبوده پاسخ داد: "شاید به‌اندازه کافی سرسخت نبود." از او پرسیدند چه چیزی سخت‌تر از "آتش و خشم" است؟ پاسخ داد: "خواهید دید، خواهید دید."

سپس از وی سؤال شد آیا به حمله پیشگیرانه فکر می‌کنند؟ در پاسخ گفت: "در موردش صحبت نمی‌کنیم." اما در ادامه افزود: "بهتر است کره شمالی رفتار خود را تغییر دهد. در غیراینصورت به دردسر خواهند افتاد، دردسرهایی که کمتر کشوری تجربه کرده است."

بسیاری امیدوار بودند انتصاب "جان کلی" به‌عنوان رئیس جدید ستاد کارکنان، آرامش و نظم بیشتری در کاخ سفید ایجاد کند. اما سخنان این هفته نشان داد کسی نمی‌تواند روی ترامپ تأثیر بگذارد. وزیر دفاع "جیمز ماتیس" و کلی توافق کردند که همیشه یکی از آن‌ها در آمریکا بماند و بر دستورات و تصمیمات رئیس‌جمهور نظارت کند.

به‌جز آن‌ها، معدود افرادی هستند که می‌توانند بر سیاست‌های ترامپ در قبال کره شمالی تأثیر بگذارند. بسیاری از منصب‌های کاخ سفید خالی است و کسی نیست که بتواند یک استراتژی درست در برابر کره شمالی ایجاد کند. این روزها "رکس تیلرسون" وزیر امور خارجه به یک جاروبرقی تبدیل‌شده که بدون ایجاد سروصدای زیاد خرابکاری‌های رئیس‌جمهور را جمع می‌کند. خودِ تیلرسون در ماه مارس اعلام کرد "سیاست صبر استراتژیک به پایان رسیده است." اما چند روز پیش لحن آشتی‌جویانه‌تری داشت و گفت واشنگتن به دنبال تغییر رژیم در کره شمالی نیست.

پس از اظهارات "آتش و خشم" تیلرسون جوابی بهتر از این نداشت: "هیچ دلیلی برای نگرانی وجود ندارد. مردم آمریکا با خیال راحت به خواب بروند."

افزودن شعله‌های آتش

وقتی وزیر دفاع کشور به کره شمالی هشدار می‌دهد از "هرگونه اقدامی که به سقوط رژیم و نابودی مردم می‌انجامد خودداری کند"، واضح است که واشنگتن در شرایط پرآشوبی قرار دارد.

خطر کره شمالی تا چه حد جدی است؟

آمریکا تخمین می‌زند که کیم جونگ اون بیش از 60 سلاح هسته‌ای دارد و شخصاً بر برنامه هسته‌ای نظارت می‌کند تا با بیشترین سرعت جلو رود. کلاهک هسته‌ای کوچک پیشرفت غیرمنتظره‌ای برای کشور بود، پیشرفتی که کارشناسان نظامی تصور می‌کردند برای دستیابی به آن دو سال زمان لازم است. هنوز به‌طورقطع معلوم نیست کره شمالی قابلیت‌های لازم برای حمله به آمریکا را دارد یا نه.

بررسی موشک میان‌قاره‌ای آزمایش شده در ماه ژوئیه نشان داد موشک در هنگام بازگشت به جو زمین آتش گرفت. به همین دلیل "رابرت لیوتاک" از مرکز "وودرو ویلسون" در واشنگتن می‌گوید آزمایش‌های موشکی کیم نگران‌کننده‌اند و وضعیت "اضطراری جدیدی" ایجاد می‌کنند، اما هنوز هم حداقل یک سال طول می‌کشد تا پیونگ‌یانگ به موشک‌های هسته‌ای که توانایی طی کردن هزاران کیلومتر را داشته باشند، برسد. اما باید توجه داشت که کارشناسان درگذشته هم اشتباهات در پیش‌بینی داشته‌اند و به نظر می‌رسد سرعت پیشرفت پیونگ‌یانگ از انتظار آن‌ها بیشتر است.

سلاح سیاسی

رسانه‌های تبلیغاتی کره شمالی کیم جونگ اون را به‌عنوان یک رهبر نظامی جوان می‌ستایند که در جنگ‌های متعددی پیروز شده است. او اکنون می‌تواند به خود افتخار کند که راه پدر و پدربزرگش را ادامه داده و به آرزوی دیرینه خاندان تحقق بخشیده. بلایای طبیعی، قحطی و تحریم‌های شدید مانع راه خاندان کیم برای دستیابی به هدفشان نشد. اکنون مهم‌ترین هدف استراتژیکِ کیم جونگ اون به رسمیت شناخته شدن توسط دیگر کشورهای جهان به‌عنوان یک قدرت هسته‌ای است، احتمالاً از همان نوع مصالحه‌ای که میان آمریکا و هند صورت گرفت.

"راج جونگ ییل" معاون سابق سرویس اطلاعاتی کره جنوبی می‌گوید: "کره شمالی از توسعه برنامه هسته‌ای خود اهداف سیاسی دارد." آقای ییل معتقد است رهبر کره شمالی قصد استفاده از این زرادخانه را ندارد. هدف بلندمدت او این است که آمریکا نیروهای نظامی خود را از کره جنوبی خارج کند. ژاپن نیز این دیدگاه را دارد. مقامات ارتش ژاپن معتقدند کیم آن‌قدر دیوانه نیست که جان و قدرت خود را به خطر انداخته و به آمریکا حمله کند.

منبع: اشپیگل

ترجمه: وب‌سایت فرارو