حمید حیدرپناه*؛ مراسم انتخاب برترین‌های فوتبال ایران برگزار شد و
مطابق پیش‌بینی‌ها تیم پرسپولیس عناوین: بر‌ترین تیم سال، بهترین مربی، مرد
سال فوتبال ایران، بهترین دروازه‌بان، بهترین دفاع و بهترین گلزن را به
خود اختصاص داد. بسیاری فوتبال را بر اساس نتایج و مباحث فنی ارزیابی
می‌کنند اما ضروری است گاهی به لحاظ فرهنگی و رفتاری هم به ارزیابی آن
پرداخت. قهرمان فصل گذشته لیگ بر‌تر هم به لحاظ فوتبالی بر‌تر بود و هم به
لحاظ فرهنگی اتفاقات نویدبخشی رقم زد و گام‌های امیدبخشی برداشت. کافی است
نگاهی به عملکرد پنج ستون اصلی این تیم بیندازیم:
سرمربی و کادر فنی:
برانکو جزو معدود مربیانی است که تحصیلات آکادمیک فوتبال دارد. علاوه بر
توانمندی‌های فنی، رفتار‌ها و کنش‌هایش عمدتاً هوشمندانه و عقلانی است.
مصاحبه‌های قبل و بعد از بازی را با دقت و احتیاط خاصی بیان می‌کند، نه
برد‌ها او را مغرور و هیجان زده می‌کند و نه باخت‌ها موجب می‌شود از کوره در
برود.
همکاران متخصص و کاربلدی دارد و برای داوران احترام خاصی قائل است.
برای او همواره تیم مقدم بر فرد و انضباط تیمی از هر چیزی مهم‌تر است و به
راحتی می‌تواند حتی ستارهٔ تیم را به خاطر مسائل انضباطی کنار بگذارد.
رابطهٔ صمیمانه‌ای با بازیکنان دارد و در هر شرایطی از آن‌ها حمایت می‌کند.
بازیکنان:
آن‌ها احترام خاصی برای مدیریت و کادر فنی قائل هستند،
حاشیه‌هایشان کمتر از همیشه شده و در اماکن فرهنگی و مراکز خیریه حضور
پررنگ‌تری نسبت به قبل دارند. برای خوشحالی یک کودک سرطانی مو‌هایشان را از
ته می‌زنند و برای بازیکن مصدوم تیم سنگ تمام می‌گذارند. در برابر تعویض و
نیمکت‌نشینی رفتار حرفه‌ای دارند، در مصاحبه‌هایشان به حریفان توهین
نمی‌کنند و با احتیاط بیشتری در فضای‌مجازی و رسانه‌ها حضور پیدا می‌کنند.
آن‌ها حتی وقتی لیست مازاد قرار می‌گیرند یا از تیم می‌روند رفتارهای
حرفه‌ای و دوستانه‌ای از خود نشان می‌دهند.
هواداران: در هر شرایطی
تیمشان را حمایت می‌کنند و در نظرسنجی‌ها، سامانهٔ هواداری و فراخوان‌های
کمک به تیم مشارکت فعالی دارند. آرام‌تر از همیشه شده‌اند و ناهنجاری‌های
اخلاقی و رفتاریشان در استادیوم‌ها و فضای مجازی به کمترین حد ممکن رسیده.
دو فصل قبل که در لحظهٔ آخر، جام قهرمانی را از دست دادند، تیم را حسابی
تشویق کردند. وقتی تیمشان در دربی باخت، رفتارهای نابهنجار نشان ندادند،
ایستادند تیمشان را تشویق کردند و در بازی بعدی هم از تیمشان استقبال بیشتری
کردند. آن‌ها نماد تعصب و وفاداری هستند و همچنان یاد کاپیتان فقیدشان را
زنده نگه می‌دارند.
پیشکسوتان:
آن‌ها منسجم‌تر از همیشه شده‌اند، در هر
شرایطی حامی تیم هستند و معمولاً نقد‌ها و مصاحبه‌هایشان حتی پس از شکست
تیم هم منطقی و دلسوزانه است. وقتی بازیکنی عامل ناکامی تیم قلمداد می‌شود،
با مصاحبه و دلداری‌هایشان موجب بازیابی روحی او می‌شوند تا بازگشتی
باشکوه داشته باشد. تیم پیشکسوتان منسجمی تشکیل داده‌اند و برای بازی‌های
خیرخواهانه به جای جای کشور سفر می‌کنند، در میان مردم حضور پیدا می‌کنند،
مسابقه می‌دهند و در تست‌های استعدادیابی مناطق محروممشارکت فعالی دارند.
مدیریت:
مدیری توانمند، باتجربه و بی‌ادعا سکان هدایت را برعهده گرفته که تمام
تلاشش افزایش درآمدهای باشگاه، رفع بدهی‌های مالی، دوری از حاشیه‌ها و
فراهم نمودن امکانات زیرساختی استتا پس از سال‌ها آرامش خوبی بر تیم حاکم
باشد.
مدیری که نه اهل کری‌خوانی‌های کوچه بازاری است و نه دنبال بمب
ترکاندن و جنجال‌های نقل و انتقالاتی است. همکاران توانمندی دارد و رابطهٔ
معقولی با کادر فنی و بازیکنان دارد.
همهٔ این ارکان همانند پازل‌های
متصل به‌هم توانسته‌اند لوگوی واقعی پرسپولیس با یک ستارهٔ درخشان را شکل
دهند. ستارهای واقعی که باید به فرهنگ حاکم بر این روزهای پرسپولیس داد.
به بازیکنان، کادرفنی و مدیریتی، پیشکسوتان و تماشاگران متعصبی که نویدبخش
روزهای شیرین و پرامیدی در آینده هستند و امید است توجه به فرهنگ و مقولهٔ
فرهنگ‌سازی بیش از همیشه در فوتبال کشور ما مورد توجه قرار گیرد.
*جامعه‌شناس و مدرس دانشگاه
