رونق «آپارتمانسازي» در استانهاي شمالي به دليل ركودي كه از يكسال گذشته بازار مسكن در سراسر كشور را فراگرفته، شمال را دستخوش تغييراتي كرده است.
از يكسو طي دو ماه اخير، اقامت چندروزه مردم در شهرهاي شمالي در قالب سفرهاي تابستاني و كاهش 20درصدي قيمت ويلا در شهرهاي توريستي، تقاضا براي خريد خانه دوم در شمال را افزايش داده و موجب شده خريد و فروش ويلا در استانهاي شمالي اندكي با بهبود مواجه شود.
اما از سوي ديگر از حوزه ساختوساز خبر رسيده ويلاسازي در شمال محدود شده و عمده ساختوسازهاي اخير در قالب آپارتمان يا برجهاي مسكوني شكل گرفته است. به گفته مشاوران املاك، سه عامل ركود مسكن، كمبود زمين و قيمت بالاي زمين مسكوني باعث شده ويلاسازي در شمال رنگ ببازد و سازندهها از طريق مشاركت با مالكان ويلاهاي قديمي، آنها را تخريب كنند و در زمين آن آپارتمانهاي مسكوني بنا كنند.
به اعتقاد سازندهها، ساخت آپارتمان به جاي ويلا باعث ميشود استفاده بيشتري از زمين شود و ضرر ناشي از ركود يك سال اخير با ساخت تعداد بيشتري واحد مسكوني و فروش آنها، جبران شود.
اين روند اگر ادامه پيدا كند تا چند سال آينده شكل و شمايل شهرهاي شمالي به كل تغيير ميكند. و بازار مسكن در اين مناطق نيز از مشتريان غير بومي خالي ميشود.
در حال حاضر بازار مسكن در شمال رونق نسبي گرفته است. برخي مشاوران املاك مستقر در شهرهاي توريستي شمال كشور ميگويند: «بازار در دو ماه گذشته اگرچه حال و هواي تابستان 87 را ندارد، اما در مقايسه با ابتداي سال، حجم معاملات ملكي افزايش يافته است.»
عمده معاملات ملكي در شمال كشور در خريد و فروش ويلا خلاصه ميشود. زمين مسكوني و آپارتمان نيز در اولويتهاي بعدي قرار دارد.
تابستان باعث شده در مرتفعترين شهرهاي كشور، بازار مسكن كمي رونق بگيرد، اما ساختوساز در اين مناطق هنوز متوقف است.
رييس اتحاديه مشاوران املاك چالوس در اينباره به دنياياقتصاد گفت: برخي سازندهها از 2سال پيش اقدام به ساخت پروژههاي كاملا لوكس كردند، اما از ابتداي سال تاكنون املاك ساختهشده فروش نرفتهاند و به همين دليل فعلا تمايلي به ساخت ويلا و آپارتمان در شمال وجود ندارد.
عليرضا شعبانپور در ادامه با اشاره به كمبود نسبي زمين مسكوني در شهرهاي توريستي شمال كشور و همچنين قيمت بالاي خريد اين زمينها از رونق آپارتمانسازي در اين مناطق خبر داد و گفت: اگرچه ساختوساز در ركود است، اما اندك سرمايهگذاراني كه هنوز توان ادامه كار را دارند ترجيح ميدهند به جاي ويلا، آپارتمان بسازند تا از زمين استفاده بيشتري ببرند.
وي افزود: در شرايط كنوني هزينه خريد زمين، تراكم و عوارض شهرداري سازندهها را به طرف ويلاهاي قديمي كشانده تا با خريد و تخريب آنها، آپارتمانهاي نوساز را در آنجا بنا كنند.
شعبانپور دبير اتحاديه كشوري مشاوران املاك در ادامه گفتوگو با دنياياقتصاد درباره هزينه ساختوساز در شمال كشور گفت: هزينه ساخت آپارتمان لوكس توسط پيمانكار بدون احتساب قيمت زمين، معمولا از 600هزار تا 700هزار تومان است كه البته در مناطق مختلف كمي تغيير ميكند.
وي همچنين هزينه ساخت ويلاي لوكس را نيز حداكثر متر مربعي 900هزار تومان اعلام كرد.
در حال حاضر؛ حدود قيمت خريد هر مترمربع زمين مسكوني در استانهاي شمالي از 50هزار تومان تا 600هزار تومان در نوسان است كه بسته به نوع سند و موقعيت جغرافيايي زمين، قيمتها متفاوت است.
بازار تكان خورده
شعبانپور، رييس اتحاديه مشاوران املاك چالوس معتقد است بازار مسكن در يك ماه اخير تكان خورده و خريد و فروشها شروع شده است.وي در اين باره گفت: روند معاملات رشد تصاعدي پيدا كرده، اما هنوز نسبت به تابستان سال گذشته، ركود كاملا احساس ميشود.
وي افزود: قيمت ويلا و زمين در شمال در مقايسه با مدت مشابه سال گذشته 20 تا 30درصد ارزان شده است و همين مساله باعث شده خريدها كمي رونق بگيرد.
شعبانپور بيشترين كاهش قيمت ملك را شامل زمين و در منطقه مازندران عنوان كرد. وي افزود: در شهرهاي غيرتوريستي، بازار مسكن تقريبا روند ثابتي را طي كرده است.
رکود شاید در ظاهر تنها یک کلمه 4 حرفی باشد، اما معنای آن به اندازهای وسیع و گسترده است که اگر شامل حال هر بازاری شود آن را با بحران مواجه ميکند و اگر هم مانند یک خوره عمل کند قسمتی از اقتصاد را فلج ميکند.
مدت زمان نسبتا طولانی است که رکود در بازار مسکن تهران و سایر شهرهای دیگر سایه افکنده است به همین خاطر این مساله دیگر از نظر مشاوران املاک یک امر بدیهی محسوب ميشود.
شاید در ابتدا که رکود شروع شد، مالکان و سازندهها بودند که از این شرایط پیش آمده ابراز نارضایتی ميکردند؛ چرا که ميدانستند خيلي زود با ضرر ناشي از عدم فروش واحدهاي ساختهشده روبهرو خواهند شد، اما از آن طرف خریداران و مستاجران بودند که وضعیت پیش آمده را باب میل خود ميدانستند، زیرا فرصتی مناسب برای خرید ملک پیدا کرده بودند کسانی که قصد خرید ملک را داشتند به این موضوع پی برده بودند که با گذشت مدتی از رکود، قیمت ملک کاهش پیدا خواهد کرد.
گروه مسكن دنیای اقتصاد در اين گزارش، وضعیت ساختوساز و خرید و فروش ویلا در شهرهای شمالی کشور را با توجه به فصل تابستان و میزان استقبال خریداران واحدهای ویلایی مورد بررسی قرار داده است.
ساختوساز در بسیاری از شهرهای مازندران و گیلان متوقف شده است. كليه مشاوران املاکی که در این شهرها در زمینه خرید و فروش ملك فعاليت دارند و حتی سازندههای معتبر واحدهای ویلایی علت اصلی افت در حجم ساختوساز را نبود مشتری بیان ميکنند.
این مشاوران اظهار کردند که امسال و البته اگر بخواهیم دقیق تر به این نکته توجه کنیم از اواسط سال گذشته بازار فروش واحدهای ویلایی پا به ركود گذاشت و اكنون رکود را به وضوح ميتوان در بازار مشاهده كرد.
به همین دلیل در اغلب شهرها و روستاهايي كه در گذشته بسیار مورد استقبال خریداران واقع ميشد و به همین ترتیب ساختوساز زیادی در آنها صورت ميگرفت دیگر خبری از رونق نیست و کسادی در حدی است که بسیاری از سازندهها، سازههای خود را نیمهکاره رها کردند و منتظر هستند تا بازار نظارهگر رویداد خوشایندی باشد تا دوباره بتوانند کار خود را از سر بگیرند.
یکی از مشاوران املاکی که در استان مازندران به صورت گسترده فعالیت ميکند در اين زمينه به دنياياقتصاد گفت: «بازار مسکن در این محدوده (بابل، سیسنگان، رامسر، سرخ رود) مدت طولانی است که رونق را به خود ندیده و اکثر تعداد مراجعهکنندهای که در بازار حضور دارند به دنبال خرید زمینهایی با متراژ پایین و قیمت مناسب هستند.
قیمت پیشنهادی هر مترمربع آپارتمان نوساز مسکونی در این 4 شهر بین 600هزار تا 800هزار تومان از سوی مالکان بیان شده است به طوری که آپارتمانی که سال گذشته یکمیلیون تومان بود در حال حاضر 800هزار تومان است و 20درصد افت قیمت در اين منطقه به چشم ميخورد.»
وی در ادامه گفت: «خریداران از بازار توقع بیجا دارند، زیرا آنها هنوز انتظار کاهش بیشتر قیمتها را دارند و این انتظار سبب شده تا مراجعه کنندگان تنها با هدف پرسوجو قیمت در بازار دیده شوند.»
كاهش چشمگير ساخت وساز
او در ادامه اظهار کرد: «البته نميتوان همه تقصیرها را به گردن مشتریان انداخت به علت آنکه این نکته را باید در نظر بگیریم که نقدینگی در دست مردم کم است و میزان مبلغی که در دست دارند کفایت خرید ملک را نميکند، اما در کنار این مساله این نکته را باید ذکر کرد که قیمت ملک هم چیزی نیست كه هر لحظه با کاهش روبهرو باشد، بلکه تنها با میزان افت قیمتی مواجه خواهد بود و در نهایت شاید برای مدتی نرخها در همان حد باقی بماند.»
یکی دیگر از مشاوران املاک که در رامسر فعال است، گفت: «ساختوساز در این چند وقت اخیر با کاهش چشمگیری مواجه بوده است که یکي از دلایل اصلی آن پرداخت نکردن وام از سوی بانکها است که این امر موجب شده تا دست سازندگان از سرمایه کوتاه شود و با مشکل مواجه شوند.
علت بعدی صورت نگرفتن ساختوسازها نبود سود برای سازندگان است، زیرا خیلی وقت است که در بازار خریداری پا نميگذارد. به همین خاطر در این محدوده قیمت واحدهای ویلایی در مقایسه با قیمتهاي سال گذشته حدود 15درصد کاهش داشته است و این افت قیمت به بعد از سال 88 مربوط ميشود.»
در شهر چمستان که در حد فاصل شهرستانهای آمل و نور واقع شده است، یک مشاور املاک گفت: «مدتی است که تعداد بنگاههای املاک در کشور افزایش یافته و به قول گفتنی دست بالای دست بسیار زیاد شده است. در گذشته تعداد معاملاتی که در بنگاهها صورت ميگرفت بسیار بیشتر به چشم ميآمد و رضایتبخشتر بود، اما ممکن است به علت افزایش تعداد بنگاهها همان تعداد معاملات سابق دیگر به چشم نیاید.»
صداي پاي خريدار را ميشنويم
او همچنین افزود: «در کل، بازار فعلی بازار جالبی نیست، زیرا زمانی که ما بنگاهداران از یکدیگر وضع بازار را پرسوجو ميکنیم، تعداد آمار خرید و فروشی که گفته ميشود در حد معمول نیست. اما این نکته را باید خاطرنشان كرد که یک هفته است که صدای پای خریداران در بازار شنیده ميشود. قیمت واحدهای ویلایی و مسکونی در این منطقه تغییر محسوسی نداشته و نسبت به آخرین قیمت در سال گذشته ثابت مانده است.»
در منطقه اطاقور یک مشاور املاک در مورد وضعیت ساختوساز در این محدوده گفت: «اینجا ساختوساز در حد معمول صورت ميگیرد، اما تعداد مراجعهکننده برای خرید نسبت به سابق کمتر شده است.
اکثر واحدهای ویلایی در اطاقور از متراژهای بالایی بهرهمند هستند، اما این روزها بسیاری از خریداران به دنبال واحدهای ویلایی با متراژهای بسیار کوچک در حد 60 تا 70متری با فضای سبز 100 تا 150 متر هستند در صورتی که متراژ اکثر ویلاها بیش از 150متر مربع است. اما در این بین نوع درخواست خریداران نشان دهنده وضعیت مالی آنها است.
سالهای پیش هم تعداد خریداران بیشتر بود و هم آنها متراژ خاصی در نظر نداشتند و راحتتر ویلا خریداری ميکردند، اما طی امسال و سال گذشته خریدار کمتر شده و برای خرید ملک مورد نظر خود ملاکهای خاصی دارند.
قیمت ویلا در شهر اطاقور از بعد از فروردین ماه امسال بطور متوسط با 20درصد افزایش همراه بوده است و خریدارانی که نسبت به این منطقه شناخت دارند از صعود قیمت در اطاقور شاکی نیستند، زیرا قیمت زمین در این منطقه در مقایسه با سایر شهرهای همجوار کمتر است به همین خاطر افزایش قیمت در اطاقور زیاد به چشم نميخورد.»
در حوالی چالوس یکی از مشاوران املاک در مورد وضعیت ساختوساز کنونی در این منطقه اظهار کرد: «میزان ساختوساز در مقایسه با سالهای گذشته بسیار افت داشته، زیرا هنگاميکه مقدار کافی پول نقد در دست خریدار نیست در این صورت بازار شاهد معاملات خرید و فروش نیست با این حساب میزان ساختوساز کاهش یافته است.
از طرف دیگر، برخی از مالکان یا بهتر است گفته شود برخی از سازندگان برای اینکه به سرمایه خود دست یابند و شرایط را برای خریداران ویلا سهلتر نمایند، فروش اقساطی را در برنامه فروش خود گنجاندهاند. بدین ترتیب بسیاری از مشتریان با پرداخت اقساط بلند یا کوتاه مدت ميتوانند صاحب ملک شوند.»