گزارش پرونده نوزاد معروف بیمارستان امام

رئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران گزارش کمیته بازرسی این دانشگاه از پرونده نوزادی که در جریان درمان، پایش دچار عارضه شده بود را تشریح کرد.

به گزارش ایسنا، دکتر علی جعفریان در تشریح گزارش کمیته بازرسی از پرونده نوزادی که در بیمارستان امام خمینی (ره) پایش دچار عارضه نکروز شده بود، گفت: این پرونده از نظر فنی و حرفه‌ای از سوی وزارت بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تهران و سازمان نظام پزشکی بررسی شد. دانشگاه علوم پزشکی تهران تیم پنج نفره‌ای را برای بررسی موضوع اعزام کرد که طبق گزارش این تیم در حوزه مدیریتی چند اشتباه قطعی اتفاق افتاده است.

وی افزود: مهم‌ترین اشتباه در این زمینه در نحوه ارتباط مدیر بیمارستان و کادر اجرایی با همراه نوزاد بوده است. این نوزاد ششم بهمن ماه متولد شد و بعد از تولد دو بار احیا شده بود. روز دهم بهمن ماه نیز برای بار سوم احیا شده است و در جریان این احیا سرمی که در رگ پا بوده به زیر پوست نشت کرده و این عارضه رخ داده است، اما بعد از آن تمام اقدامات درمانی لازم از جمله شش مشاوره ارتوپدی نوزادان و هشت مشاوره جراحی پلاستیک برایش انجام شده و نوزاد بارها به صورت تلفنی هم چک شده است.

اشکال اول و سلب اعتماد همراه بیمار
جعفریان ادامه داد: از روز 30 بهمن ماه که شیفت‌ها تغییر می‌کند، متاسفانه دیالوگ‌هایی میان کادر اجرایی و همراه بیمار رد و بدل شده که منجر به سلب اعتماد بیمار شده است. موضوع اصلی این است که این عارضه به دنبال نشت سرم در زیر پوست بیمار و در پی عملیات احیا ایجاد شده است که این اتفاق در نوزادی که در شرایط پایدار نیست و گردش خون مناسبی ندارد، منجر به آسیب پوست شده است که اصطلاحا به آن نکروز می‌گویند. اما دیالوگ‌های نامناسبی که در آن روز برقرار شده، منجر به سلب اعتماد همراه بیمار شده است و این یک اشکال است.

ماجرای ترخیص نوزاد
رئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران با بیان اینکه اشکال دوم این بوده که مدیر داخلی بیمارستان در مذاکره‌ای که با همراه بیمار داشته، برخورد مناسبی با آنها انجام نداده است، افزود: بعد از آن مسئله ترخیص نوزاد مطرح شده، اما باید توجه کرد که ترخیص نوزاد کاری منطقی بوده است و بیمارستان سیستم مراقبت در منزل را برای نوزاد در نظر گرفته بود که این سیستم چند ماه است در دو بیمارستان امام خمینی (ره) و شریعتی ایجاد شده و در منزل مراقبت‌های لازم از سوی بیمارستان انجام می‌شود و در صورت نیاز بیمار به بیمارستان منتقل می‌شود.

جعفریان تاکید کرد: بنابراین همه این اقدامات هماهنگ شده بود، منتهی این موضوع به درستی به همراه بیمار منتقل نمی‌شود و برداشت پدر نوزاد این بوده که چون با مدیر بیمارستان بحثش شده، او را از بیمارستان ترخیص می‌کنند. در مجموع همکاران ما نتوانستند این موضوع را به درستی به همراه نوزاد منتقل کنند.

از صورتحساب 20 میلیون تومانی تا سهم 400 هزار تومانی
وی یکی دیگر از مسائل مطرح شده در این پرونده را بحث هزینه‌های بیمارستان عنوان و اظهار کرد: مدیر داخلی بیمارستان اجازه داشته که 40 تا 50 درصد به بیمار تخفیف دهد که این کار انجام شده است. پدر بیمار دچار مشکلات مالی بوده و صورت حسابشان 20 میلیون تومان بوده است که البته باید یک میلیون تومان را به عنوان فرانشیز پرداخت می‌کردند. در عین حال 600 هزار تومان هم برایشان تخفیف زدند و بحث بر سر 400 هزار تومان بوده است. بنابراین این موضوعات خطاهایی هستند که در ارتباط با همراهان بیمار و کادر اجرایی ایجاد شده‌اند و حساسیت اجتماعی ایجاد کرده است.

مدیر داخلی بیمارستان برکنار شد
جعفریان درباره احکام صادر شده برای این پرونده گفت: به دلیل اشکالاتی که در برقراری ارتباط با همراه بیمار صورت گرفته، مدیر داخلی بیمارستان برکنار شد. وقتی چنین حساسیت‌هایی ایجاد می‌شود باید آن را درست مدیریت کرد.

ایجاد عارضه، خطای پزشکی نبود
رئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران افزود: در قسمت درمانی نیز کمیته دانشگاه بررسی‌های لازم را انجام داده و طبق گزارش آنها نه در عملیات‌های انجام شده و نه در عارضه‌ای که ایجاد شده، خطای پزشکی رخ نداده است؛ در آن زمان پرستار در پایان شیفت عصر از پای نوزاد رگ گرفته و پرستار شیفت شب اعلام کرده که نوزاد بد رگ است، اما پرستار شیفت شب مجددا رگ را چک نکرده و در همان زمان نوزاد بدحال شده است و عملیات احیا را روی او انجام داده‌اند. بنابراین باید توجه کرد که هیچ سرم یا داروی اشتباهی از این رگ تزریق نشده و همه داروهای مورد نیاز از رگ دست نوزاد تزریق شده است و احیا موفقیت آمیز بوده است؛ یعنی همه این فعالیت‌ها باعث شده که نوزاد به زندگی بازگردد. بعد از اتمام عملیات احیا نیز رگ را چک کردند و دیدند که اطرافش قرمز است. بعد از این موضوع نیز در برخورد با این عارضه هیچ کوتاهی رخ نداده است.

وی با تاکید بر لزوم تفکیک عارضه با خطا گفت: عارضه چیزی است که علی رغم اقدامات درستی که انجام می‌شود، بروز پیدا می‌کند و این جدای از خطای پزشکی است. باید بدانیم که کار پزشکی بدون عارضه معنی ندارد و هر اقدام درمانی یا دارویی می‌تواند عارضه ایجاد کند و این اتفاقی که برای این نوزاد رخ داد هرچند بسیار ناگوار است اما دلیل ایجاد آن عدم رعایت ضوابط یا موازین علمی نبوده است. بنابراین باید بحث خطا و عارضه را از هم جدا کنیم و بدانیم که کادر درمان در بروز خطا نقش دارد اما در بروز عارضه خیر.

جعفریان با بیان اینکه باید توجه کرد که پوست نوزاد بسیار ظریف است و این نوزاد هم در شرایطی بوده که گردش خون مناسبی نداشته، گفت: بنابراین نشت سرم در زیر پوست کافی بود که پوست را از بین ببرد، البته فقط به پوست آسیب رسیده و در حال حاضر هم قرار است که نوزاد هفته‌ای دو مرتبه به بیمارستان مراجعه کرده و ویزیت شود. اگر این عارضه با درمان‌های محافظتی، محدود شود، می‌توان آن را با عمل جراحی محدودی گرافت گذاشت، اما اگر بخواهند اکنون این عمل جراحی را انجام دهند احتمال آسیب تاندونی وجود دارد. در عین حال بیهوش کردن نوزادی که زیر سه کیلو وزن داشته و سه بار احیا شده، نوعی ریسک است. بنابراین بهتر است فعلا فرصت دهیم تا نوزاد در شرایط بهتری مورد عمل جراحی قرار گیرد. در عین حال ممکن است این قسمت تا دو ماه آینده با ادامه درمان‌های محافظتی به حداقل برسد.

وی مجددا تاکید کرد: در مجموع اقدامات درمانی لازم بعد از بروز عارضه به طور کامل انجام شده و ترخیص نوزاد هم منطقی بوده است؛ چرا که در آن زمان ریسک بروز عفونت‌های بیمارستانی وجود داشته، بر این اساس در این پرونده بیشترین اشکال اشکالات مدیریتی است.

جعفریان با بیان اینکه البته برخی اخبار حاشیه‌ای منتشر شده در این موضوع درست نبوده است، گفت: عارضه انتشار چنین اخبار حاشیه‌ای باعث می‌شود تا پرستاران ما برای یک رگ گرفتن نگران باشند، البته ما باید حواس‌مان جمع باشد و خدمات‌مان را درست ارائه دهیم و در این موارد حساسیت داشته باشیم، اما اگر ورود رسانه به این موضوعات منجر به دخالتش در ماهیت درمان شود، باعث می‌شود که خدمات به خوبی ارائه نشوند و پزشک و پرستار جرأت و جسارتش را از دست بدهد و نتیجه نهایی چنین کاری، این است که افرادی که به خدمات‌مان نیاز دارند از آن محروم می‌شوند.

وی افزود: باید توجه کرد که همه افراد ظرفیت روانی چنین موضوعاتی را ندارند، پزشکان و پرستاران ما هر روز با بیماران بحرانی مواجه‌اند که انجام اقدامات درمانی برای آنها همراه با ریسک است. حال اگر هر روز بترسند که رسانه‌ای ممکن است اقدامات‌شان را چالشی کند، سعی می‌کنند کمتر ریسک کنند و این موضوع هیچ مسئله‌ای را حل نمی‌کند. بنابراین همانقدر که ما باید اخلاق حرفه‌ای را رعایت کنیم، رسانه‌ها هم باید به اخلاق حرفه‌ای‌شان متعهد باشند؛ چرا که سلب اعتماد از گروه پزشکی به ضرر مردم است.