«آخرين ايجاد تشنج و برهم زدن مراسم سخنراني يک مسئول از سوي عدهاي موسوم به نيروهاي خودسر به چهار روز پيش بازميگردد. حسينعلياميری درست شبيه علي لاريجاني در نماز جمعه يزد مورد حمله گروهي قرار گرفت، اگر چه رئيس شوراي سياستگذاري ائمه جمعه ضمن انتقاد از اين اتفاق، تأکيد کرده است: «وقتي جواني جوش ميآورد، يک کاري ميکند که نميتوان او را کنترل کرد.»
به گزارش روزنامه وقایع اتفاقیه، «عقبه اين دست اتفاقات مربوط به امروز و ديروز نيست. حتي سبقه آن به سالهاي اول انقلاب هم بازميگردد؛ البته در دوره دولت اصلاحات اين دست اتفاقات بارها تکرار شده است. با اين حال از آن زمان تاکنون اين که اين نيروها چه کساني هستند و از کجا حمايت ميشوند، از جمله سؤالاتي است که سالها بيپاسخ مانده است.
حسينعلياميري يکي از اصولگراترين اعضاي دولت معتدل حسن روحاني است. او روز جمعه آن طور که خودش روايت ميکند، در لحظهاي مورد حمله قرار گرفت که تلاش داشت از عملکرد برجامي دولت دفاع کند. او به ايلنا گفته است: اغتشاش در سخنرانيام هنگامي شروع شد که من راجع به دستاوردهاي دولت و برجام سخن گفتم اما نشد که آن را به انتها برسانم. در واقع چند نفر سعي کردند در بين سخنراني اغتشاش ايجاد کرده و فضا را به صورتي ناآرام کنند و نگذارند سخنرانيام به انتها برسد اما اين عمل باعث نشد که من دست از سخنراني بکشم و آن را نيمهکاره رها کنم.
از حمله به سخنرانی در دانشگاهها تا تهاجم به سفارت عربستان
بنا به گفته برخي منابع خبري پرونده جريانهاي خودسر حدود ۳۵ سال است که مفتوح باقي مانده. اين در حالي است که روند فعاليت اين نيروها در همه اين سالها شدت و ضعف داشته. به عبارت ديگر بسته به فضاي سياسي کشور چگونگي عملکرد آنان نيز تغيير کرده است. به عنوان مثال اوايل دهه ۶۰ حمله به سخنرانيها در دانشگاههاي سراسر کشور حرکتي تند داشت اما به مرور کمرنگ و حتي متوقف شد تا اين که دولت اصلاحات بر سر کار آمد و اين بار با شکل و شمايلي جديد هر جا سخنراني اصلاحطلبي بود، افرادي مشهور به لباسشخصي در آنجا حضور پيدا ميکردند و سخنراني را بر هم ميزدند اما در سال ۸۴ با نشستن محمود احمدينژاد بر مسند قدرت، نيروهاي خودسر ديگر مخالف دولت نبودند. در واقع در دوره دولت احمدينژاد، اگر رفتار خودسرانهاي هم بود، بيشتر با مخالفان دولت صورت ميگرفت که مصداق اين سخن برنامه علي لاريجاني در قم و سيدحسن خميني در مرقد امام(ره) در سالگرد ارتحال پدربزرگش در سال ۸۹ است. ميتوان اين طور نتيجه گرفت که نيروهاي خودسر با توجه به اين که دولت در دست کدام جناح سياسي باشد، عمل ميکنند.
حالا در سالهاي اخير و با روي کار آمدن دولت حسن روحاني، لغو يا برهم خوردن سخنرانيها بيشتر و بيشتر شده است. برهم خوردن سخنراني حجتالاسلام ناطقنوري و سيدحسن خميني در يادواره سقوط هواپيماي «ياک ٤٠» در سال ۹۴، حمله به علي مطهري در شيراز در سال ۹۳ و برهم خوردن سخنراني موسويلاري، وزير دولت اصلاحات در ورامين و... از جمله اين اتفاقات در دو سال اخير است. با اين حال يکي از پرهزينهترين اين اقدامات را بايد حمله به سفارت عربستان تلقي کرد؛ اتفاقي که بعد از آن سخنگوي نيروي انتظامي ايران به طور تلويحي بر غير قابل برخورد بودن آنها تأکيد کرد و گفت: «مردم را خيلي وقتها نميشود زد!»
آغاز شعارها با صحبت درباره دستاوردهای دولت
اما حسينعلي اميري در روايتي که از حادثه يزد ارائه داده، تأکيد کرده است: «اغتشاش در سخنرانيام هنگامي شروع شد که من درباره دستاوردهاي دولت و برجام سخن گفتم اما نشد آن را به انتها برسانم. در واقع چند نفر سعي کردند در بين سخنراني، اغتشاش ايجاد کرده و فضا را به صورتي ناآرام کنند و نگذارند سخنرانيام به انتها برسد اما اين عمل باعث نشد که من دست از سخنراني بکشم و آن را نيمهکاره رها کنم. وقتي از آيتالله خاتمي و ساير علماي شهر يزد هم نام بردم، دوباره شعارها شروع شد که در اين ميان، جمعيت حاضر با صلوات فرستادن اجازه ندادند، فضا متشنج شود.
با اين توضيح که به هر حال آيتالله خاتمي از بزرگان اين شهر بودهاند و همه براي ايشان و خانوادهشان احترام زيادي قائل هستند. از سوي ديگر صحبت از دستاوردهاي دولت نيز به مذاق اين عده خوش نيامد؛ به ويژه برجام و توافق هستهاي. در آن هنگام که صحبت از برجام به ميان آمد، صداي شعار باز هم به گوش رسيد اما اين بار صداها بلندتر از قبل بود. به نظر ميرسيد در مسجد پخش شدهاند زيرا از هر گوشه، صداي شعار به گوش ميرسيد. در نهايت، فضا به اندازهاي متشنج و بينظم شد که ديگر صدايي شنيده نميشد اما با اين حال به سخنرانيام ادامه دادم. البته بعد از نماز هم شعارها ادامه پيدا کرد و شعار «مرگ بر فتنهگر» هم به «مرگ بر منافق» اضافه شده بود و شعاردهندگان حتي به هشدارهاي نيروي انتظامي و فردي که پشت بلندگو جمعيت را به آرامش دعوت ميکرد، توجهي نداشتند.»
اميري گفت: درباره هويت شعاردهندگان چيزي نميدانم اما چهره همه اينها براي ما آشناست و در همه مراسمها با برنامهريزي حضور دارند و معمولا هر فرصتي بهدست بياورند، دست به چنين اقدامهايي ميزنند.
به دنبال اين اتفاق محمدعلي طالبي، معاون سياسي و امنيتي استاندار يزد، در توضيحاتي گفت: اين افراد سعي کردند با شعار دادن ايجاد تشنج کنند، در حالي که مايه تأسف است، کساني که مدعي هم هستند در مکان مقدسي مثل نماز جمعه، آن هم در مقابل شخصيتي که مورد تأييد مقامهاي مختلف است و سابقه کار در مجموعههاي مختلف از جمله شوراي نگهبان و قوه قضائيه را دارد، چنين رفتاري را انجام ميدهند.
دو روز بعد از اين ماجرا، يک عضو شوراي مرکزي مجمع نيروهاي خط امام (ره) نيز در گفتوگو با آنا نسبت به اين رويداد واکنش نشان داد. حجتالاسلام هادي غفاري درباره حمله تندروها به معاون رئيسجمهوري معتقد است: اين افراد به شأن نماز جمعه هم رحم نميکنند. اين در حالي است که اقدامهاي تند دلواپسان در نهايت به نفع روحاني تمام خواهد شد، زيرا مردم از تندروي و افراط متنفر هستند. پرتاب مُهر و تسبيح نه تنها توهين به اسلام است بلکه تضعيف جايگاه و شأن نماز جمعه نيز هست. در واقع دلواپسان از آراي حداکثري حسن روحاني در انتخابات رياستجمهوري سال آينده نگران هستند.
تأکيد او بر اين است که اقدامات تندروها عليه دولت تدبير و اميد نتيجه عکس خواهد داشت: به جرأت ميگويم که اصولگرايان هيچکسي را براي کانديداتوري و رقابت با آقاي روحاني ندارند. باور کنيد که هيچ کانديداي قابلي براي کاهش آراي رئيسجمهوري وجود ندارد و به همين دليل با اقدامات خرابکارانه و تند عليه دولت سعي بر فرافکني و تشويش اذهان عمومي دارند. اين در حالي است که من به چندين شهرستان سفر کرده و خوب ميدانم که مردم از اقدامات دولت يازدهم رضايت دارند.
قانونشکنانی که زودتر از همه نقشآفرینی میکنند
يک فعال سياسي اصلاحطلب در پاسخ به سؤالاتي درباره هويت و ماهيت نيروهايي که به قانون پايبند نيستند، ميگويد: در وضعيتي که نيروهاي نظامي و امنيتي بارها اعلام کردهاند که از هر اقدامي عليه امنيت و نظم کشور آگاه هستند و شرايط جامعه را تحت نظر دارند، بنابراين اين مسئولان بايد نسبت به اين سؤالات پاسخگو باشند. آنها بايد بگويند چرا فعاليت نيروهاي خودسر در تمام اين سالها ادامه داشته است؟
سعيد شريعتي در گفتوگو با «وقايعاتفاقيه» معتقد است: عملکرد اين افراد نشان ميدهد که اقدامات آنان بيحساب و کتاب نيست.
تأکيد او بر اين بوده که اصطلاح «خودسر» نوعي فرافکني است، با اين توضيح که وقتي اين نيروها به اين حد از آزادي و خودمحورپنداري رسيدهاند که قانونشکني کرده و در تمامي تجمعها، زودتر از همه نقشآفريني ميکنند، بسيار بعيد است که بدون برنامه عمل کنند. به عقيده او، در شرايطي که در روز روشن معاون رئيسجمهوري را تهديد ميکنند يا برنامه سخنراني نايبرئيس مجلس را لغو ميکنند، چه برداشت ديگري غيراز وجود برنامه پشتپرده نيروهاي خودسر ميتوان داشت؟
به گفته شريعتي، علاوه بر اين که اين افراد به دنبال اين هستند که نوعي دلزدگي در مردم نسبت به دستاوردهاي دولت ايجاد کنند، بايد به اين نکته نيز توجه کرد که انگيزههاي مختلف ديگري هم ميتواند در اهداف اين نيروها وجود داشته باشد. اين فعال سياسي اصلاحطلب در توضيح بيشتر بر اين موضوع تأکيد ميکند که در تمام دنيا، اعلام اعتراض و انتقاد به دولتها وجود دارد اما قصد و نيت اين نيروها در ايران، فراتر از ايجاد تشنج در برابر اقدامهاي دولت بوده و در واقع، شکل اعتراض اين گروهها، نوعي قدرتنمايي و زورآزمايي در مقابل دولت است.
شريعتي در ادامه ميگويد: تاکنون هيچکس به طور رسمي از اين نيروها حمايت نکرده و عملا هم اتفاقي نميافتد. از اين رو سالهاست که با اين معضل در ادبيات سياسي و حقوقي کشور مواجه هستيم؛ در حالي که اگر اين افراد خودسر بودند، تاکنون از ادامه فعاليت آنان ممانعت ميشد.»