سه میلیون خودروی بی‌پناه در تهران

یادداشت دریافتی؛سیاوش مهرآیین| کافی یک روز ساعت 12 شب گذرتان به یکی از کوچه‌ پس کوچه‌های تهران, خصوصاً در مناطقی مثل منطقه 17 که قطعات زمین را آنقدر خرد کرده‌اند که به ابعاد میکرو و ماکرو نزدیک شده است، بیفتد.

اگر خیلی خوش شانس باشید بعد از طی 10 الی 12 کوچه و خیابان شاید بتوانید جای پارکی برای خودروی خود بیاید. هر روز از ساعت 5 و 6 عصر جدال نامشهودی برای مراقب از جای پارک خودرو در این کوچه‌ها و خیابان‌ها جاری است. حالا فرض کنید در همین ساعت 12 شب یکی از ساکنین این منازل ماکرو و میکرویی بنا به دلیلی نیاز به خودروی خود داشته باشد. باید زنگ ده یا دوازه همسایه را بزند تا هر کدام با جابحایی 5 سانتی خودروشان بتوانند نیم متر فضا برای خروج اضطراری یک خودرو را پیدا کند. 

هر شب چیزی حدود 4 میلیون خودرو در 730 کیلومتر مربع مساحت کلان شهر تهران می‌خوابند. آمار مشخصی در دست نیست که چه تعداد از این خودروها زیر سقف پارکینگ عمومی یا خصوصی به سر می‌برند. اما به نظر می‌رسد یک سوم آنها در این شب‌های سرد و در زیر سقف قیرگون آسمان تهران شب را به صبح می‌رسانند. سردی هوا به ویژه تاثیراتی بر روی خودروهای کاربراتوری دارد در مواقعي كه هوا سرد است بايستي درصد سوخت نسبت به هوا بيشتر گردد يعني سوخت غني گردد. براي اين منظور در بعضي از كاربراتورها با افزايش سوخت ( مانند كاربراتور پيكان) و در بعضي از كاربراتورها با كاهش هوا عمل غني سازي سوخت انجام مي‌شود. 

اگر بگوییم که با انژکتوری شدن سیستم سوخت رسانی این مشکل تا حد زیادی مرتفع شده؛ باز هم گویی این مشکل از جایی دیگری سر بر می‌آورد. افسانه «گرم کردن موتور در هوای سرد» چیزی است که دهان به دهان نقل می‌شود. اما این نقل قول چه میزان صحت دارد؟ باور عمومي درباره گرم کردن موتور خودرو در فصل زمستان از آنجا نشات گرفته که يک خودروي سرد آمادگي حرکت ندارد! چگالي سيالات داخل خودرو نظير روغن‌موتور يا گريس در فصل سرد افزايش يافته و سفت‌تر مي‌شوند؛ در نتيجه هر وسيله‌اي در فصل زمستان نياز دارد تا اندکي گرم شود تا فعاليت مطلوب‌تري داشته باشد. بر اساس این باور عمومي, فرض بر اين است که بايد چند دقيقه پس از استارت زدن اجازه دهيد تا دماي اين سيالات کمي افزايش يابد و از فرسايش موتور کاسته و بر عمر آن افزوده شود. به راستی این باور تا چه حد درست است؟ 

متخصصین خودرو معتقدند که اين باور بيشتر شبيه افسانه است؛ چراکه حتي در زمستان سخت و يخبندان که از شدت سرما دندان‌هايتان به هم مي‌خورد, هم نيازي نيست پيش از حرکت موتور خودرو را گرم کنيد. البته اين بدان معنا نيست که به ‌محض سوار شدن در خودرو استارت بزنيد و تخت گاز برانيد؛ اما نيازي نيست چند دقيقه موتور درجا کار کند تا گرم شود فقط بايد در شروع حرکت کمي مدارا کنيد و رفته رفته سرعت را افزايش دهيد. اما باید دید که چه تعداد از 3 میلیون خودرویی که شب‌ها را در کوچه‌ها و خیابان‌های تهران می‌گذرانند بر این باور اصرار دارند؟ 

از یک سو «افسانه گرم کردن موتور» خودرو و از دیگر سو «پدیده وارنگی هوا» در فصل سرد دست به دست هم می‌دهند تا آسمان تهران هر روز قیرگون‌تر شود. هر یک از ما می‌توانیم به سهم خود کاری کنیم تا آسمان تهران به جای منواکسید کربن، اکسیژن بیشتری به شش‌هایمان برساند.

 *کارشناس خودرو