نقش‌های مرد هزار چهره

چند هفته پیش بود که مهران مدیری از حضورش در برنامه «هفت» خبر داد و تصمیم داشت تا از طریق این برنامه درباره فعالیت‌های اخیرش صحبت کند. شاید به‌نوعی برنامه «هفت» محل مناسبی برای شكستن سکوت طولانی‌مدت مدیری نبود و برای صحبت درباره چگونگی فعالیت‌هایی که در تمام این سال‌ها در تلویزیون انجام داد و هرکدام به‌نوبه خود جریان‌ساز بوده نیاز به فضای بهتری داشت. مدیری در آن برنامه اشاره‌ای به برنامه‌های آتی هنری‌اش کرد؛ اینکه دیگر سریالی برای تلویزیون نخواهد ساخت و به‌زودی ساخت نخستین فیلم بلندش را آغاز خواهد کرد.

مدیری در پاسخ به یکی از پرسش‌های مسعود فراستی در این برنامه مبنی‌بر اینکه چرا دیگر همچون گذشته کارهایت خوب و به قول معروف تیزوبز نیست؟ به مشکلات تلویزیون در سال‌های گذشته اشاره کرد و گفت: «تلویزیون نسبت به مسائل سیاسی و اجتماعی بسیار سخت‌گیرتر شده است. در  «دورهمی» چیزهایی گفته می‌شود که من فکر می‌کنم پخش نمی‌شود، ولی می‌شود، اما گفته‌هایی پخش نمی‌شود که من اصلا نمی‌دانم چرا این صحبت‌ها پخش نمی‌شود». هرچند نباید این را از نظر دور داشت که مدیری پس از غیبت طولانی‌مدتش در تلویزیون، با سریال «در حاشیه» بار دیگر توانست مخاطبان بسیاری را با خود همراه کند و جریان‌ساز شود، اما بی‌تردید، واکنش‌های عجیب و تند بسیاری نسبت به این سریال را می‌توان در تصمیم مدیری در بی‌علاقگی به ساخت سریال دخیل دانست، هرچند به‌زعم بسیاری، مدیری در چند سال اخیر روند دیگری را در ساخت مجموعه‌هایش در پیش گرفته است که برخی، از افت کیفی مجموعه‌هایش صحبت می‌کردند و برخی دیگر به جریان ادامه‌دار سانسور و ممیزی و تأثیرش در آثار او معتقد‌ند.

اما مدیری در برنامه «هفت» از اتفاقی دیگر خبر داد و آن آغاز ساخت نخستین فیلم بلند سینمایی‌اش بود. مدیری در تمام این سال‌ها کارگردانی در سینما را تجربه نکرده است و این نخستین‌بار است که با فیلم‌نامه‌ای که به‌شدت برایش وسوسه‌کننده است، این مدیوم را تجربه می‌کند. به فاصله چند هفته پس از گفت‌وگوی او در برنامه «هفت» و حواشی بسیاری که درباره چگونگی ساخت فیلم و بازیگرانش رسانه‌ای می‌شد، مدیری ترجیح داد در فضایی دیگر با اهالی رسانه درباره ساخت نخستین فیلمش گفت‌وگو کند. ساعت پنج عصر روز پنجشنبه، مدیری به‌تنهایی از نخستین فیلمش «ساعت٥‌عصر» صحبت کرد. این جلسه با شیوه مدیری اداره شد و شوخ‌طبعی‌هایش گهگاه، فضای نشست را تغییر می‌داد و سعی کرد خیلی صریح و شفاف از تمام حواشی و اتفاقات اخیر صحبت کند. طبق گفته مدیری، «ساعت ٥ عصر» در تهران مقابل دوربین می‌رود و فیلمی است که بیشتر صحنه‌هایش در خیابان‌های تهران خواهد بود. قصه، زندگی آدمی که از هفت صبح تا پنج عصر در یک روز و همراه‌شدن با او در مکان‌هایی است که او به آنجا سر می‌زند و باید امضاهایی بگیرد و با مشکلاتی روبه‌رو می‌شود.  او در پاسخ به پرسش «شرق» مبنی‌بر اینکه او در تمام این سال‌ها در سریال‌هایش شمایل کارگردانی را داشته که بسیاری از نقدهای اجتماعی را مطرح کرده است و آیا قصد دارد در این فیلم سینمایی با رویکردی انتقادی به اطرافش نگاه کند و درنهایت با توجه به تولید این فیلم در بخش خصوصی، چه کسانی سرمایه‌گذاری فیلم را برعهده دارند؟ گفت: «این فیلم سراسر نقد اجتماعی است و تهران را مثل تیمارستانی می‌بینیم که ‌هزاران نفر در آن می‌چرخند. از ابتدا تا انتهای فیلم، نقد اجتماعی و فرهنگی است».

او ادامه داد: «اول مارکت، حامی مالی این فیلم سینمایی است و باید بگویم تا به امروز هیچ اسپانسری به‌خوبی اول مارکت نداشته‌ام و آنها به‌شدت به سرمایه‌گذاری در بخش‌های فرهنگی و این فیلم علاقه‌مند هستند و این حوزه را می‌شناسند». مدیری در پاسخ به پرسش دیگری مبنی‌بر آماده‌شدن نسخه نهایی فیلم‌نامه و اخذ پروانه ساخت نیز گفت: «فیلم‌نامه تا ١٥ روز دیگر آماده می‌شود و برای دریافت پروانه ساخت ارائه خواهد شد. این فیلم به‌شدت کمدی است و مدل کمدی تلخ که در برخی کارها داشتیم نیست بلکه ماهیت اتفاقات این فیلم تلخ است و پایان تلخی هم ندارد و سکانس ابتدای فیلم را در انتها دوباره می‌بینیم».

او در بخش دیگری از صحبت‌هایش درباره ساخت این فیلم گفت: «ساخت این فیلم انرژی زیادی خواهد برد و اگر درست انجام نشود، تبدیل می‌شود به یک کار پیزوری. بنابراین تمام تلاشم این است که با انرژی زیادی انجامش بدهم».

مدیری از حضور سیامک انصاری به‌عنوان نقش اصلی این فیلم نیز صحبت کرد و هیچ اشاره‌ای به دیگر شخصیت‌های این فیلم و حتی عوامل پشت دوربین نکرد و آن را به قطعی‌شدن عوامل تا هفته آینده موکول کرد. او گفت که در تمام این سال‌ها سیامک انصاری به‌نوعی این نقش را تمرین می‌کرده و شخصیت اصلی داستان مردی است که تمام بلاهای دنیا سرش می‌آید و به نظرم بهترین گزینه سیامک انصاری است و خودم هم کمی بازی خواهم داشت و واقعیت این است که آن‌قدر کارگردانی این فیلم پرزحمت خواهد بود که عملا امکان کارگردانی و بازی هم‌زمان نیست. او در پاسخ به این پرسش «شرق» که تاکنون فیلم‌های سینمایی زیادی با ‌عنوان پنج عصر ساخته شده است و دلیل انتخاب این عنوان برای فیلمش چیست؟ باخنده گفت که نام فیلمش را دو و ربع می‌گذارد. او دلیل نام‌گذاری فیلم را این‌گونه ذکر کرد که شخصیت اصلی قصه تنها تا ساعت پنج عصر فرصت دارد که در وقت اداری امضاهایی بگیرد و بعد از آن امکان‌پذیر نیست و دومین دلیل از نظر مدیری، علاقه‌مندی به یکی از شعرهای «لورکا» است که با این عنوان از کودکی در ذهن داشته که البته آن شعر مفهوم دیگری دارد، اما به نظرش این عنوان برای فیلم مناسب است.

مدیری در پاسخ به پرسش دیگر«شرق» مبنی‌بر اینکه آیا پس از فوت استاد کیارستمی قصد ندارد بار دیگر سریال یا فیلمی درباره جامعه پزشکان بسازد و از زاویه دیگری نقدی را مطرح کند؟ گفت: «من در «دورهمی» نیز بار دیگر نقدی را مطرح کردم، اما تلویزیون صلاح دانست آن بخش را حذف کند. حقیقت این است که می‌گویند هنوز معلوم نیست چه اتفاقی افتاده و ثابت نشده است و نمی‌توان در مورد چیزی که ثابت نشده، صحبت کرد. ما یک‌بار چنین کاری کردیم و قصد ندارم بار دیگر  به سراغش بروم».
او درباره حضور کارگردان‌های تلویزیون در سینما و ساختار متفاوت این دو مدیوم گفت: «در تلویزیون و سینما ساختار و نوع نگاه به موضوع متفاوت است. برخی از تلویزیون به سینما می‌آیند، اما فیلم‌های سینمایی برخی از آنها هم تلویزیونی است و در بسیاری از موارد مثل دکوپاژ و قاب‌بندی سینمایی نیست. من سعی می‌کنم در این فیلم این اتفاق نیفتد و به معنی واقعی سینما باشد. نمی‌خواهم مردم بگویند سریال بهتر می‌ساخت و این برای من فاجعه است. دوست دارم اگر نقدی هست، در ارتباط با موارد دیگری باشد».

او در بخش دیگری از صحبت‌هایش در پاسخ به این پرسش که آیا «دورهمی» رقیب «خندوانه» است یا خیر؟ گفت: «خندوانه رقیب نیست و شکل برنامه‌ها کاملا متفاوت است. رامبد هم در گفت‌وگویی اشاره کرده بود که این دو برنامه رقیب هم نیستند و قطعا در آینده یکی از افرادی که به برنامه دعوت خواهد شد، رامبد جوان است».

او از نوشتن کتاب خاطراتش نیز صحبت کرد و گفت: «از سال آینده نوشتن خاطراتم را از کودکی تا به امروز آغاز خواهم کرد و فکر می‌کنم چیزی نزدیک به چهار جلد کتاب خواهد بود و قطعا برشی از تاریخ ایران شامل جنگ و اتفاقات فرهنگی و هنری و مقاطعی خواهد بود که من در آن زندگی کرده‌ام».