نمایندگان پارلمان ایران و آمریکا مذاکره کنند

فرارو- یک نماینده مجلس درباره لزوم مذاکره میان نمایندگان مجلس ایران و آمریکا درباره برجام گفت: «مذاکره پارلمانی با نمایندگان آمریکا می تواند به دفع شر کمک کند و این مذاکره الزاما به معنای تعاملاتی که در قالب گروههای دوستی شکل می گیرد نیست. اصلا قرار نیست میان ایران و آمریکا گروه دوستی پارلمانی شکل بگیرد چراکه من معتقدم هنوز دو کشور دشمن یکدیگر هستند و آمریکایی ها کماکان در فاز دشمنی با ایران قرار دارند.»

نمایندگان آمریکا که رهبریت آن هم اکنون بر عهده اکثریت جمهوری خواه است عصر پنج شنبه به وقت محلی تدابیری را به منظور توقف فروش هواپیماهای مسافربری به ایران از سوی شرکت هواپیماسازی بویینگ تصویب کرد. همچنین رهبر جمهوری‌خواهان مجلس نمایندگان آمریکا گفته که این مجلس طی روزهای آینده به تحریم‌های جدید علیه ایران رأی خواهد داد. این در حالی است که پیش از این اوباما اعلام کرده بود هرگونه مصوبه علیه برجام را وتو خواهد کرد.

با این حال سوالی که اکنون شکل گرفته این است که چرا ایران نباید در مذاکرات خود با آمریکا برای اجرای برجام به نقش کنگره این کشور توجه داشته باشد؟ آیا تمام بار برجام باید بر روی دوش دولت ایران باشد؟ مجلس شورای اسلامی چه نقشی در اجرای برجام می تواند داشته باشد؟

ماموریت مجلس در قبال برجام و کنگره آمریکا
دکتر حشمت الله فلاحت پیشه استاد دانشگاه و عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس دهم در گفتگو با فرارو گفت: «من معتقدم ماموریت مجلس شورای اسلامی در قبال برجام و به ویژه کنگره آمریکا در سه حوزه اصلی شکل می گیرد. این سه حوزه عبارتند از حوزه مقاومت در دفاع از دستاوردهای ملی کشور و اقدام صیانتی در قبال توسعه کشور؛ دوم حوزه دیپلماسی پارلمانی و سوم حوزه دیپلماسی عمومی مجلس که این سه حوزه در مجلس باید با راهبری کمیسیون امنیت ملی شکل بگیرد.»

وی ادامه داد: «ماموریت اول به نوعی اجرای قوانینی است که در مجالس هفتم و نهم شکل گرفته است. قوانینی که در مجلس هفتم بنده نیز در انشای آن نقش داشتم یکی قانون الزام دولت به تکمیل چرخه سوخت هسته ای و دیگری قانون الزام دولت به پایان دادن به اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی در صورت ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت بود. اما قانون مجلس نهم قانون الزام دولت به رعایت توازن میان داده ها و دستاوردها در برجام بود.»

مجلس نباید نامحرم باشد
فلاحت پیشه با بیان اینکه مجلس باید نقش نظارتی خود را در این رابطه ایفا کند اظهار کرد: «عدم اطلاع نمایندگان مجلس از کمیته نظارت بر اجرای برجام دون شان مجلس شورای اسلامی است. مجلسی که بر اساس قوانین آن هم مذاکرات هسته ای پیش رفت و دستاوردها حاصل آمد و هم مقاومت در برابر تحریم مدیریت شد اکنون نباید در قبال نظارت بر اجرای برجام نامحرم باشد.»

نقش مجلس در اجرای برجام فرمایشی است
وی ادامه داد: «متاسفانه نقش نظارتی مجلس بر اجرای برجام چه در دوره نهم و چه اکنون در مجلس دهم بیشتر نقشی فرمایشی است و نمایندگان مجلس عملا اطلاعی از موضوع ندارند و حتی گزارش هایی که توسط وزیر خارجه و دبیر شورای امنیت ملی به مجلس ارائه شده همان مطالبی است که به راحتی از دل رسانه ها بدست می آید.»

وی افزود: «لذا تا زمانی که نمایندگان اطلاعی از موضوع نداشته باشند موضع گیری های شکل گرفته آنها نیز بیشتر بیانیه ای و شعاری خواهد بود.»

در مجلس ایران لابی گری بر نگرش برنامه ریزی غلبه دارد
این نماینده مجلس درباره ماموریت دوم مجلس ایران در قبال برجام اظهار کرد: «ماموریت دوم دیپلماسی پارلمانی است. بنده با افتخار عرض می کنم که پیش از شکل گیری کمیسیون امنیت ملی بنده تنها فردی بودم که برای مدیریت این کمیسیون برنامه ارائه کردم اما متاسفانه باید گفت در مجلس ایران معمولا لابی گری بر نگرش برنامه ریزی غلبه دارد.»

وی ادامه داد: «بنده پیش از این در مصاحبه ای 5 ماموریت دیپلماتیک مجلس دهم را تبیین کردم که یکی از آنها در قبال کنگره آمریکا و دیگری در قبال اتحادیه اروپا بود.»

نقش مذاکره با اتحادیه اروپا در ممانعت از اجماع دوباره علیه ایران
فلاحت پیشه گفت: «در ارتباط با اتحادیه اروپا من معتقدم مجلس ایران می تواند با تعریف حوزه های منافع مشترک با اتحادیه اروپا مانع از این شود که انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و تغییرات احتمالی در داخل این کشور باعث اجماع تحریمی دوباره غرب علیه ایران شود و اروپا را به آمریکا نزدیک سازد.»

آرای مخالف مجلس آمریکا نشان دهنده مذاکره پذیری است
وی ادامه داد: «اما درباره ماموریت مجلس در قبال کنگره آمریکا بنده به نتایج سه رای گیری اخیر کنگره آمریکا درباره صنایع موشکی ایران و فروش هواپیمای بوئینگ که در سه ماهه اخیر انجام گرفته اشاره می کنم.»

این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اظهار کرد: «رای گیری اول در سنای آمریکا بود که با تسری تحریم ها به موضوع موشکی ایران مخالفت کردند. این موضوع بی سابقه بود و نشان می داد بخش عمده ای از سناتورهای آمریکا می توانند در قبال برجام مذاکره پذیر باشند.»

وی ادامه داد: «رای گیری دوم در همین رابطه و اینبار در مجلس نمایندگان شکل گرفت که بیشتر تحت لابی گری بود و با لابی صهیونیست ها، لابی نفت عرب و لابی نومحافظه کاران وابسته به کارخانه های اسلحه سازی همان طرحی که در سنا رای نیارود در مجلس نمایندگان رای آورد که البته ارزش قانونی نداشت.»

وی افزود: «با این حال در همین رای گیری نیز حدود 180 نماینده آمریکا به این طرح رای مخالف دادند و این برای اولین بار در طول دوران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی بود که حدود 180 نماینده آمریکا به طرحی علیه ایران رای منفی می دادند در حالی که تا پیش از این آرای مخالف طرحی علیه ایران در مجلس نمایندگان نهایت دو رای بود.»

این نماینده مجلس اظهار کرد: «اما رای گیری سوم که درباره منع فروش بوئینگ به ایران بود با رای مخالف 185 نماینده در برابر رای موافق 239 نماینده روبرو شد که این تعداد آرای مخالف حتی بیشتر از آرای مخالف رای گیری دوم بود که نشان می دهد به تعداد طیف مذاکره پذیر نمایندگان آمریکا اضافه شده است.»

مذاکره پارلمانی با نمایندگان آمریکا می تواند به دفع شر کمک کند
وی ادامه داد: «لذا بنده معتقدم مذاکره پارلمانی با نمایندگان آمریکا می تواند به دفع شر کمک کند و این مذاکره الزاما به معنای تعاملاتی که در قالب گروههای دوستی شکل می گیرد نیست. اصلا قرار نیست میان ایران و آمریکا گروه دوستی پارلمانی شکل بگیرد چراکه من معتقدم هنوز دو کشور دشمن یکدیگر هستند و آمریکایی ها کماکان در فاز دشمنی با ایران قرار دارند.»

سفرهای خارجی در مجلس ایران با قرعه کشی صورت می گیرد!
وی افزود: «اما همانطور که دولت مردان برای دفع شر اجازه یافتند با آمریکا مذاکره کنند نمایندگان هم می توانند با نمایندگان و سناتورهای آمرکایی مذاکره کنند. البته شاید یکی از دلایل مخالفت با این امر این است که در هیات های نمایندگی مجلس ایران کمتر بحث تخصص رعایت می شود. به طور مثال سفرهای خارجی در مجلس ایران بعضا با قرعه کشی صورت می گیرد که اینها نقص های ساختاری است که هیچگاه حل نشده است.»

فلاحت پیشه درباره ماموریت سوم مجلس درباره برجام گفت: «ماموریت سوم دیپلماسی عمومی است که مجلس می تواند از حقانیت های مردم ایران در افکار عمومی دنیا دفاع کند به خصوص آنکه اکنون آمریکا عهدشکن برجام است و در این شرایط دیپلماسی عمومی می تواند مهم باشد.»

سفرهای خارجی نمایندگان مجلس اهمیت تفریحی دارد!
وی ادامه داد: «اما متاسفانه یکی از دلایلی که در مجلس ایران برنامه نمی تواند بر لابی گری و سفرهای قرعه کشی غلبه کند این است که هنوز در کشور ما نقش جدی برای دیپلماسی پارلمانی قائل نیستند و به همین دلیل سفرهای خارجی نمایندگان مجلس که می تواند به دیپلماسی عمومی و دیپلماسی اقتصادی کمک کند بیشتر اهمیت تفریحی دارد.»