مدتهاست که سبد نفتی اوپک از تقاضایی که بازار از کشورهای عضو این سازمان دارد جلو زده و قیمت نفت رو به کاهش رفته است، روندی که البته طی ماههای اخیر تغییر کرده و اوپکیها را به ادامه سیاست سالهای گذشته و عدم تعیین سقف تولید امیدوار کرده است.
به گزارش ایسنا، اتفاقات برنامهریزی شده و برنامهریزی نشده طی هفتههای گذشته باعث افزایش تدریجی قیمت نفت شده است و به نظر میرسد بسیاری از اعضای اوپک را متقاعد کرده که بازار نفت به سمت تعادل بین تقاضا و عرضه در حرکت است.
این در حالی است که تولید در اوپک نیز همگام با پیشبینیهایی که از رشد اقتصادی در کشورهای صنعتی و در حال رشد میشود، رو به افزایش است.
ایران و عراق طبق برنامهریزیهای خود رشد تولید نفت را متوقف نمیکنند و البته از رقابت در این باززی نفتی کشورهای رقیب نیز جا نخواهد ماند و البته عربستان با تحرکی در میزان تولید خود در ماه می میلادی این خط مشی خود را نشان داد.
برای تحلیل آنچه امسال انتظار بازار نفت به ویژه اوپکیها را میکشد میتوان نگاهی به آمار تولید و تقاضا در سال گذشته که البته سال خوش یمنی برای قیمت نفت و فروشندگان این بازار نبوده، انداخت.
آمارها نشان میدهد در سال ۲۰۱۵ به طور کلی میانگین تقاضای روزانه برای نفت ۹۲.۹۸ میلیون بشکه بوده است، این در حالیست که تولید نفت در کشورهای غیر اوپک بعلاوه میزان NGL تولیدی از سوی اوپکیها به ۶۳.۲۷ میلیون بشکه در روز میرسد.
اختلاف این دو رقم سهم اوپک در بازار نفت است؛ ۲۹.۷۱ میلیون بشکه نفت خام در روز. این آمارها نشان میدهد که اوپک به طور متوسط سال گذشته روزانه ۳۱.۸۸ میلیون بشکه نفت خام به بازار تزریق کرده و این مازاد عرضه ای معدل ۲.۱۷ میلیون بشکه در روز را برای اوپکی ها پدید آورده است.
زمانی که به آمار میزان تولید و تقاضا برای نفت اوپک در سال پیش از آن نگاهی بیاندازیم، اهمیت این میزان مازاد تولید نفت از سوی اوپکیها مشخص میشود.
در سال ۲۰۱۴، در حالیکه تقاضا برای نفت خام در بازار چیزی در حدود ۹۱.۴۴ میلیون بشکه در روز بوده و تولید نفت از سوی غیر اوپک و NGL از سوی اوپکیها به ۶۱.۶۷ میلیون بشکه در روز میرسید، سهم اوپک از اختلاف این دو عدد روزانه ۲۹.۷۷ میلیون بشکه بود اما تولید اوپک ۳۰.۷۹ میلیون بشکه بوده است، یعنی مازاد تولیدی در حدود ۱.۰۲ میلیون بشکه در روز.
یعنی مازاد تولید اوپک در سال گذشته میلادی نسبت به سال پیش از آن دو برابر شده است.
این روند افزایش مازاد تولید بر خلاف جهتی که بازار نفت در مسیر رسیدن به تعادل طی میکند، ادامه دارد. در اولین فصل از سال ۲۰۱۶ تقاضا برای نفت خام به ۹۳.۰۸ میلیون بشکه در روز افزایش پیدا کرد.
از سوی دیگر تولید نفت از سوی کشورهای غیر اوپک بعلاوه LNG تولیدی اوپکی ها رقمی در حدود ۶۳.۳۶ میلیون بشکه در روز بوده و بنابراین سهم نفت خام اوپک از این میان ۲۹.۷۲ میلیون بشکه در روز خواهد بود.
اما تولید رو به افزایش اوپکیها در این مدت ۳۲.۳۱ میلیون بشکه در روز بوده است و بنابراین مازاد عرضه اوپک به بازار به ۲.۵۹ میلیون بشکه در روز افزایش یافته است.
روند حرکت کشورهای عضو اوپک به نظر نمیرسد به طور برنامهریزی شدهای قرار باشد در ادامه سال جاری رو به کاهش حرکت کند و البته انتظار افزایش بیشتر تولید اوپک در ادامه سال قویتر خواهد بود.
پیشبینی آخرین گزارش اوپک از متوسط بازار نفت طی سال جاری میلادی حاکی از آن است که تقاضا برای خرید نفت خام در جهان به ۹۴.۱۸ میلیون بشکه در روز افزایش خواهد یافت اما این سازمان امیدوار است عرضه نفت خام از سوی منابع غیر اوپکی کاهش پیدا کرده تا سهم اوپکی ها از این بازار بیشتر شود.
طبق پیشبینی این سازمان مجموع تولید نفت خام از سوی کشورهای غیر اوپک بعلاوه NGL تولیدی از سوی اوپکیها به طور متوسط امسال به ۶۲.۶۹ میلیون بشکه در روز کاهش مییابد.
به این ترتیب سهم اوپک از بازار نفت به ۳۱.۴۹ میلیون بشکه در روز افزایش خواهد یافت، عددی که البته از میزان تولد این سازمان در شرایط فعلی نیز کمتر بوده و اگر اوپک میزان تولید خود را ثابت نگه دارد باز هم با افزایش سهمش در بازار میزانی مازاد تولید خواهد داشت.
بیشترین میزان سهمی که گزارش اوپک، برای این سازمان از بازار نفت در سال ۲۰۱۶ انتظار دارد، ۳۲.۸۶ میلیون بشکه نفت در روز است که در یک چهارم سوم امسال محق میشود، این عدد از میزان فعلی نفت اوپک بالاتر است.
اما مسلما نمودار تولید اوپک نیز در نیمه بعدی سال ۲۰۱۶ متوقف نخواهد ماند و طبق برنامهریزی کشورهای عضو برای افزایش تولید رو به صعود خواهد رفت.