یادداشت دریافتی- امیر ایرانی؛ خرید پودرهای شوینده، بخش قابل توجهی از هزینه های خانوارها برای شستشو را به خود اختصاص می دهند. در فروشگاههای زنجیره ای و سوپرمارکتها، می توان با نام های تجاری مختلفی از این پودرها مواجه شد که گاها قیمت های مختلفی نیز دارند. اما شاید بیش از هرکسی، خانم های خانه دار با تجربه، تفاوت بین پودرهای امروزی را با پودرهایی که سالهای نه چندان دور به بازار عرضه میشد بدانند!
میدانیم که با پیشرفت تکنولوژی، فرمولاسیون این پودرها نیز بهینه سازی شده و پیشرفتهای مختلفی نیز در بهبود عملکرد این پودرها ایجاد شده است که نتیجه فعالیتهای تحقیقاتی تولید کننده ها یا سازمانهای مرتبط است.
اما سوال اینجاست که این افت کیفیت محسوس در پودرهای شوینده ای که امروزه توسط تولیدکنندگان داخلیبه بازار عرضه می شود ناشی از چیست؟
یقینا موضوع نیازمند بررسی تخصصی بوده و هیچ مرجعی بهتر از سازمان استاندارد و شرکت های تولید کننده، نمی تواند بطور دقیق پاسخ این سوال را ارائه نماید. اما نگاهی به فرمولاسیون پودرهای شوینده(که روی بسته بندی آن درج شده است) و مقایسه آن با فرمولاسیون پودرهای قدیمی، نکته ای ساده اما برجسته را نمایان می سازد! سهم ماده ای به نام ((سدیم تری پلی فسفات)) یا همان STPP در پودرهای شوینده به شدت کاهش یافته است.
حال اگر از طریق مراجعی مانند اتاق بازرگانی، نگاهی به آمار واردات این ماده شیمیایی کنیم مشاهده می شود که واردات آن طی پنج سال گذشته به مقدار یک ششم قبل کاهش یافته است. این مقایسه نشان می دهد که تولید کنندگان از این ماده شیمیایی مهم در ساخت پودر استفاده نمی کنند یا کمتر از قبل استفاده می کنند!
حال ببینیم نقش STPP (سدیم تری پلی فسفات) در پودر چیست؟
سدیم تری پلی فسفات یک فلز قلیایی سدیم، از جمله ترکیبات پرمصرف در صنایع شوینده می باشد که تا 30 درصد از فرمولاسیون پودرها را نیز می تواند به خود اختصاص دهد. با توجه به اینکه این ماده عامل جداکنندگی و شناور شدن آلایندهها و چرکها از سطح لباس و پارچه بوده و سبب نرم شدن آب و افزایش کارایی پودر ها می شود، به عنوان یکی از اجزای اصلی در فرمولاسیون شوینده ها به کار می رود. لازم به توضیح است که مواد شیمیایی دیگری مانند زئولیت، قابلیت جابجایی STPP را دارند، اما هیچکدام عملکرد STPP را نخواهند داشت.
حال با بررسی فرمولاسیون پودرهای امروزی، مشاهده می شود که میزان استفاده از این ماده در تولید پودر، حدود 3 درصد است!
البته نمی توان یکطرفه به قاضی رفت و باید بررسی نمود که به چه دلیل تولیدکنندگان ظرف مدت کمتر از چند سال، تا این حد میزان استفاده از STPP را در پودرها کاهش داده اند. قطعا دلایلی مانند عدم تولید این ماده شیمیایی در داخل کشور و مشکلات تامین خارجی و منابع ارزی و حتی ملاحظات زیست محیطی نیز در این خصوص تاثیرگذار بوده است که بهتر است توسط مسئولین امر به موضوع رسیدگی شود.
رعایت حقوق مصرف کنندگان و حق آنها در استفاده از کالای با کیفیت، همواره باید مورد احترام بوده و مراجعی مانند سازمان استاندارد و سازمان حمایت از مصرف کنندگان و تولید کنندگان و حتی شرکت های تولید کننده پودرهای شوینده، باید توجه داشته باشند که ارائه جنس بی کیفیت به بازار، علاوه بر اتلاف منابع ملی، موجب کاهش سطح استاندارد زندگی در کشور می شود و مصرف کنند گان را نیز به سمت کالاهای خارجی، سوق خواهد داد. لذا شایسته است که ملاحظات مربوطه، مد نظر قرار گیرد.