آنچه باید در مورد اوراق پاناما بدانید

فرارو- روز یکشنبه، کنسرسیوم بین‌المللی روزنامه‌نگاران تحقیقی، اسناد گسترده‌ای را که به اوراق پاناما مشهور شده را منتشر کرد.

به گزارش فرارو به نقل از سی ان ان، در زیر آنچه که بایستی از این ماجرا و واکنشهای نسبت به آن بدانید را می‌خوانید:
 
اوراق پاناما چیست؟ 
کنسرسیوم بین‌المللی روزنامه‌نگاران تحقیقی و ائتلافی از رسانه‌ها مقادیر عظیمی از اسناد را مورد بررسی قرار داده‌اند که از قرار معلوم وجود شبکه‌ای پنهان را افشا می‌کنند که از جملۀ افراد دخیل در آن می‌توان به نزدیکان ولادیمیر پوتین، یکی از اعضای کمیته اخلاق فیفا و اشخاصی که تحت تعقیب ایالات متحده هستند اشاره کرد.
 
چرا این اسناد به اوراق پاناما مشهور شده‌اند؟ 
بیش از 11 میلیون سند افشا شده که تاریخ برخی از آنها به چهار دهۀ پیش می‌رسد، با شرکت حقوقی پانامایی به نام موساک فونسکا ارتباط دارند. کنسرسیوم بین‌المللی روزنامه‌نگاران تحقیقی گزارش داده است که این شرکت در تاسیس شرکتهای صوری مخفی و افتتاح حسابهای خارجی به بازیگران قدرت بین‌المللی کمک می‌کرده است.

به گزارش کنسرسیوم روزنامه‌نگاران، بر اساس یک حسابرسی در سال 2015، مشخص شده که موساک فونسکا از هویت صاحبان واقعی تنها 204 شرکت از 14086 شرکتی که در سیکلس گنجانده مطلع بوده است. سیکلس مجمع الجزایری در اقیانوس هند است که یک بهشت مالیاتی محسوب می‌شود.
 
آیا اقدام خلاف قانونی صورت گرفته است؟ 
این اسناد لزوماً نمایانگر اقدامات غیرقانونی نیستند. اما شرکتهای صوری و حسابهای خارجی می‌توانند برای پنهان کردن منشا تبادلات مالی و مالکیت مورد استفاده قرار گیرند. این اسناد همچنین شامل افراد و شرکتهایی می‌شوند که ایالات متحده آنها را به خاطر نقش داشتن در قاچاق مواد مخدر و تروریسم در لیست سیاه قرار داده است.
در این اسناد از چه کسانی نام برده شده است؟ 
در این اسناد، رد پای 12 رهبر فعلی و پیشین جهان و همچنین 128 سیاستمدار و مسئول دولتی دیگر دیده می‌شود. علاوه بر اتهاماتی که در مورد نزدیکان پوتین (نام رهبر روسیه مستقیماً در اسناد نیامده است) و فیفا در این اسناد وجود دارد، این اسناد زیگموندور دیوید گونلاگسون، نخست وزیر ایسلند، را متهم می‌کنند که از طریق همسرش با شرکتی خارجی در ارتباط است و همچنین مائوریسیو ماکری، رییس جمهور آرژانتین نیز متهم شده است که در اعلام دارایی‌های خود ارتباطش با یک شرکت را مخفی نگاه داشته است.
 
واکنش متهمین چه بوده است؟ 
کرملین با رد این اتهامات، آنها را "دروغهایی بی‌مایه" خوانده و هدف از آن را بی‌اعتبار کردنِ پوتین پیش از انتخابات دانسته است. فیفا نیز این اتهامات را "مضحک" توصیف کرده است. همچنین بیانیه‌ای که از سوی دفتر نخست وزیری ایسلند صادر شده، آمده است که شرکتی که او به ارتباط با آن متهم شده، هلدینگی است که برای مدیریت دارایی‌های همسرش ایجاد شده و به خاطر اجتناب از تداخل منافع در ایسلند به ثبت نرسیده است. سخنگوی ماکری، رییس جمهور آرژانتین نیز گفته است که او هرگز سهامی در شرکتی که به ارتباط با آن متهم شده، نداشته است. از طرفی، بریتانیا، فرانسه، استرالیا و مکزیک وعده داده‌اند تا در مورد فرارهای مالیاتی احتمالی تحقیق کنند.
 
موساک فونسکا چه می‌گوید؟ 
دیروز این شرکت بیانیه‌ای منتشر کرده که در آن آمده است:
 
"صنعت ما به خونی به توسط عموم شناخته نشده است و متاسفانه این مجموعه از مقالات تنها به تعمیق این سردرگمی می‌انجامد. واقعیت این است: اگرچه ما قربانی سرقت اطلاعات شده‌ایم، اما هیچ چیزی که نشانگر اقدام خلاف قانون توسط شرکت ما باشد، در این اسناد که به صورت غیرقانونی تحصیل شده‌اند، مشاهده نمی‌شود و این با شهرت جهانی‌ای که در طول چهل سال کسب و کار صحیح در پاناما به دست آورده‌ایم همخوان است."
 
"مشخصاً، هیچ کس دوست ندارد که مایملکش دزدیده شود و ما نیز بنا داریم تا هر چه در توان داریم را برای کشاندن طرفهای مقصر به محضر عدالت انجام دهیم. اما در طول این مدت، برنامۀ ما ادامۀ خدمت رسانی به مشتریان، پشتیبانی از کارکنان و حمایت از جوامع محلی سراسر جهان است که افتخار خدمت رسانی به آنها را برای نزدیک به چهار دهه داشته‌ایم."
 
رامون فونسکا مورا به سی‌ان‌ان گفته است که اطلاعات منتشر شده دروغین و پر از غلط است و مدعی است که طرفهایی که در بسیاری از اسناد کنسرسیوم از آنها نام برده شده، "هرگز مشتری موساک فونسکا نبوده‌اند."
 
کنسرسیوم بین‌المللی روزنامه‌نگاران تحقیقی از کجا به این مدارک دست یافته است؟
 یک منبع ناشناس این اسناد را به روزنامۀ آلمانی سادویچه زایتونگ رسانده و این روزنامه نیز آنها را با کنسرسیوم به اشتراک گذاشته است. از جمله دیگر سازمانهای رسانه‌ای که به گزارش این اسناد پرداخته‌اند، بی‌بی‌سی، گاردین و مک کلاچی (McClatchy) هستند.