یادداشت دریافتی- حبیب ساسانی*؛ در نظامهای سیاسی پارلمان تاثیرگذارترین نهاد بر روند تصمیم سازیها در حوزههای مختلف میباشد. تصویب قوانین مورد نیاز و بعد نظارتی از اهم وظایف این نهاد است. از اینرو، افرادی که خود را شایسته تصاحب صندلی نمایندگی مجلس میدانند باید از ویژگیهایی برخوردارباشند تا بتوانند به خوبی به ایفای این نقش ملی بپردازند.
برگزاری نه دوره انتخابات مجلس از ابتدای پیروزی انقلاب تا کنون با فراز و فرودهایی همراه بوده که تجربه گرانسنگی در اختیار مردم میباشد تا به گزینش آگاهانه بپردازند. از اینرو، راقم این سطور با نگاه سلبی به این مساله اعتقادداردکه به نامزد انتخاباتی که از ویژگیهای ذیل برخورداراست نباید رای داد:
۱- اولویت دادن منافع حزبی و جناحی به منافع ملی: برای برخی از نامزدهای انتخاباتی تنها مساله مهم پرداختن به مسایل حزبی و جناحی است. این ویژگی هم شامل نمایندگان کنونی است که با رصد فعالیتهای گذشته آنان به راحتی میتوان آن را تشخیص داد و هم در شعارها و برنامههای نامزدهای کنونی برای ورود به مجلس. این خصیصه به معنای حزب گرانبودن نیست بلکه مراد آن است که در برنامههایشان رویکرد ملی وجود ندارد. در حالی که وجود احزاب با برنامه در کشور ضروری و از لوازم دموکراسی و سبب نشاط سیاسی است.
۲- فقدان تشخیص اولویتهای اصلی و فرعی کشور: با تامل در برنامهها و شعارهای برخی از نامزدهای انتخاباتی معلوم میگرددکه برخی از این نامزدها میان اولویتهای اصلی و فرعی کشور دردهه چهارم انقلاب تمایزی قایل نمیشوند. باوجود قوانین بالادستی در کشور و ضرورت اجرای آنها در راستای تحقق اهداف سند چشم انداز و برنامه ششم توسعه نمیتوان در مجلس به دنبال تصویب قوانینی بود که تداعی کننده رویکرد «آزمون وخطا» در سیاست گذاریها باشد.
۳- برنامه گرا نبودن: نکتهای که نامزدهای انتخاباتی ورود به مجلس باید توجه کنند آن است که جایگاه نمایندگی صرفا یک جایگاه تشریفاتی نیست. بنابراین یک نماینده تنها نماینده حوزه و منطقه انتخابیه خود به حساب نمیآید بلکه نماینده کل کشور است و رای و عدم رای به تصویب یا عدم تصویب طرح یا لایحهای درمجلس خروجی آن برای همه مردم است. از اینرو نماینده باید دارای برنامهای جامع و اهداف مشخص در سطح ملی نیز باشد و تنها بابرنامههای جزیی مختص به حوزه انتخابیه خودنمی تواند به اهداف کلان نمایندگی جامه عمل بپوشاند.
۴- شعار گرایی بدون توجه به امکانات و واقعیتهای موجود کشور: برخی از نامزدهای انتخابات در نطقها ی انتخاباتیشان به گونهای سخن میگویند که باورودشان به مجلس فورا همه مشکلات کشور در حوزههای مختلف اقتصادی، فرهنگی و سیاسی حل خواهد شد. طرح شعارهایی به دور از واقعیتهای موجود و مخصوصا در زمینه بودجه و اجرای طرحهای کلان در حوزههای انتخاباتی و عدم توانایی در عملیاتی کردن آنها سبب خواهد گردید تا مردم به کلید واژه «دروغ» روی آورده که به نوعی مشروعیت زدایی از عملکرد مسوولان خواهد بود.
۵- فقدان آگاهی نسبت به تحولات منطقهای و نظام بین الملل: بر آگاهان سیاسی پوشیده نیست که تحولات نظام بین الملل بر جهت گیری و سیاست گذاریهای داخلی کشورها تاثیر گذار است. آگاهی نمایندگان مجلس نسبت به این تحولات اولا در نوع جهت گیری و اتخاذ مواضع موثر بوده و ثانیا در تصویب قوانین مورد نیاز مجموع عوامل تاثیر گذاررامد نظر خواهند داشت.
درمجموع مردم نامزدهایی رابه عنوان نمایندگان خودشان انتخاب نمایند که بتوانند با تشخیص نیازهای کنونی کشور ودر نظر گرفتن مجموعه شرایط منطقهای و بین المللی تاثیر گذار و پرهیز ازشعارهای غیر قابل اجرا و وعدههای غیرعملی؛ به تصویب قوانینی بپردازند تا در پرتو ان منافع آحاد جامعه بر آورده شود.
*مدرس دانشگاه