مردان زیرشلوارپوش و عفت عمومی

یادداشت دریافتی- قادر باستانی؛ در زمان رضاشاه، در سال 1304، قانون مجازات عمومی به تصویب رسید. در ماده 276 این قانون، مجازات‌هایی برای امور خلاف پیش بینی شد.

یکی از امور خلاف، وفق بند 14 از ماده یک آیین‌نامه این قانون، چنین بود: «کسانی که با زیرشلواری یا لنگ یا لباسِ خانه، بدون عذر موجه، در معابر عمومی تردد یا توقف نمایند، این اشخاص به دو روز تا پنج روز حبس و به تأدیه ده ریال تا پنجاه ریال غرامت محکوم می‌گردند.»

در آن زمان، بعضی مردان بی‌مبالات، با زیرشلواری در كوچه و خیابان تردد می‌نمودند و با تصویب این قانون، مردم پوشش مناسب در كوچه و خیابان را رعایت كردند. كاش این قانون، هنوز پابرجا بود و می‌شد با روند رو به افزایش مردان زیرشلوارپوش مُدرن برخورد كرد.

جوانانی كه بدون درنظر گرفتن حریم عفت عمومی، شلوارهای تنگ ورزشی می‌پوشند كه حكم زیرشلوار را دارد و با این لباس، در اماكن عمومی و مراكز خرید تردد می‌كنند. شلوارهای ورزشی را قبلاً ورزشكاران می‌پوشیدند و گاهی در اماكن عمومی هم با لباس ورزشی مشاهده می‌شدند، اما اكنون شلوارها، یا در واقع زیرشلوارهای ورزشی مردانه در فروشگاه‌ها عرضه می‌شود كه آن را در بیرون می‌پوشند. پوشیدن این شلوارهای بدن‌نما، خلاف هنجارهای جامعه است، اما متاسفانه در سطح شهر شایع شده است.

مردم ایران از قدیم با حجب وحیا شناخته شده‌اند، تا آنجا که در دوران باستان هم بدرختی و حتی کم‌رختی، میان اجداد ما ناپسند بود.

اگر به موزه ایران باستان بروید و رخت و لباس اجداد ایرانیان را ببینید، لباس‌های پوشیده مردان و زنان، كاملاً مشخص است. عرف جامعه ایجاب می‌كند، ما پوشش مناسب در انظار عمومی داشته باشیم. مثلاً پوشیدن دامن برای مردان، ممنوعیت قانونی ندارد و مجازاتی برای آن وضع نشده است، اما عرف نیست و نزد مردم، مردی كه دامن بپوشد، نابهنجار تلقی می‌شود.

گاهی همین رفتارهای نابهنجار از فرط تكرار به هنجار تبدیل می‌شود. مثلاً آرایش ابرو برای مردان در جامعه ما، یك رفتار نابهنجار است، اما متاسفانه همین رفتار تا حدی در شهرهای بزرگ، میان برخی جوانان شیوع پیدا كرده است.

این هنجارشكنی‌ها باعث می‌شود، حرمت دیگر مقررات اجتماعی هم شكسته شود و به تدریج افراد احساس كنند كه می‌توانند هر موقع دل‌شان خواست، از این هنجارها عدول نمایند. چنین فضایی، جامعه را برای خانواده‌ها ناامن می‌كند و دود این ناامنی اجتماعی به چشم عموم مردم می‌رود. بهترین راه برای حفظ حریم‌ها، كنترل اجتماعی است.

اگر در محلات قدیم شهر كه همه همدیگر را می‌شناسند، ساكن باشید، تصدیق می‌كنید كه در این محلات، كنترل اجتماعی قوی‌تر است. یعنی مردم به احترام همدیگر، هنجارها را رعایت می‌كنند. در محلات جدید شهر، كنترل اجتماعی ضعیف‌تر است، به همین خاطر امنیت در محلات قدیمی، بیشتر و بهتر از محلات جدید است.

از آنجا که با شنیدن کلمه حجاب، ذهن‌مان سریع به روسری و چادر متمركز می‌شود، برخی تصور می‌کنند حجاب و پوشش فقط مخصوص زنان است، اما مردان نیز دارای حدود و مقررات عرفی و شرعی برای پوشش خود هستند که برای حفظ حریم عفت در جامعه، باید آن را رعایت کنند.

مقید شدن به هنجارهای اجتماعی، جامعه را امن می‌كند. خانواده‌ها باید فرزندان خود را در مورد پوشش مناسب در بیرون منزل راهنمایی كنند.

نوجوانان معمولاً علاقه دارند جلب توجه كنند، به نحوی كه با پوشیدن لباس‌های خاص، متفاوت از بقیه دیده شوند. این امری طبیعی است و با گذر از مرحله نوجوانی، عادی می‌شود اما همین جلب توجه هم باید با هنجاهای عرفی جامعه بخواند.

مردم با خانواده‌های خود در اماكن عمومی تردد می‌كنند، مشاهده فردی كه لباس نابهنجاری به تن كرده، گاهی باعث ناراحتی و عصبانیت مردم می‌شود. ماموران انتظامی هم از بس به چنین مواردی تذكر داده و یا برخورد كرده اند كه در برخی موارد باعث جری‌تر شدن چنین افرادی شده است.

راه درست آن است كه خود والدین در این زمینه پیشقدم شوند و رعایت عرف و مقررات جامعه را به فرزندان خود یادآور شوند. اگر رضاه شاه، نود سال پیش توانست با گذراندن قانون، از تردد مردان با زیرشلوار در معابر جلوگیری كند، امروز دیگر چنین روشی كارایی ندارد. ما خانواده‌ها هستیم كه باید محیط زندگی را با رعایت شئونات جامعه، برای خود امن كنیم.