"پیشنهاد ساخت دهکده‌ای در کرۀ ماه را دادم"

از یکم جولای امسال، یوهان دتریش ورنر، رییس جدید آژانس فضای اروپا خواهد شد. اشپیگل با او دربارۀ رویایش برای ساختن یک کلونی در ماه و همچنین دشواری‌های سفر به مریخ مصاحبه کرده است.

به گزارش فرادید، متن کامل گفتگوی اشپیگل با رییس جدید آژانس فضایی اروپا را در ادامه می‌خوانیم:

 
-آقای ورنر، شما در نوجوانی در حیاط خانۀ پدریتان راکتهای اسباب‌بازی را به هوا می‌فرستادید و طول بعضی از این راکتها به یک متر هم می‌رسید... 
و البته خیلی از آنها مسافت زیادی را هم بالا رفتند. اما متاسفانه چند پرتاب ناموفق هم داشتم.
 
-از همان زمان می‌خواستید، فضانورد شوید؟ 
بله، هر چند که فکر می‌کردم شانسی ندارم. اما قلباً علاقه‌ داشتم به این کار. اما با توجه به این که به نظر نمی‌رسد که فرصت فضانوردی را پیدا کنم، خوشحال می‌شوم که به عنوان رییس آژانس فضایی اروپا بتوانم سفر به فضا را برای سایرین ممکن کنم.
 
-بیش از همه علاقه دارید که به کدام جرم آسمانی سفر کنید؟ 
رویای من پرواز به ماه و ساختن ساختمانهای دائمی در آنجا با استفاده از مواد خامی که آنجا یافت می‌شود، است. برای مثال، ریگولیث یا غبار ماه، می‌تواند برای ساخت نوعی بتن به کار برود. با استفاده از پرینترهای سه بعدی می‌توانیم انواع اقسام چیزها را با استفاده از بتن ماهی بسازیم؛ مثلاً خانه، خیابان، رصدخانه و غیره.

 
-سوال اینجاست که برنامۀتان برای فرستادن فضانوردان اروپایی به فضا چیست؟ در حال حاضر شما برای اینکار کاملاً به کپسولهای سایوزِ روسیه متکی هستید. اما اگر روابط با روسیه رو به وخامت بیشتر برود، پروازهای مشترک اروپا و روسیه به خطر خواهند افتاد. 
روسیه یک شریک فوق‌العاده قابل اعتماد برای ما هست و خواهد ماند. حتی در دوران جنگ سرد هم سفرهای فضایی به کاهش تنش‌ها کمک می‌کردند. امروز هم ما مسافران فضا می‌توانیم، به فائق آمدن بر بحران کنونی کمک کنیم.
 
-با این وجود، آیا گشتن به دنبال گزینه‌های جایگزین کار عاقلانه‌ای نیست؟ 
ما به زودی این گزینه‌ها را در اختیار خواهیم داشت. در چند سال آینده، اروپایی‌ها این امکان را خواهند داشت تا با فضانوردان آمریکایی در فضاپیمای اوریون همراه شوند. ما واحد کنترل این فضاپیما را تامین کردیم. همینطور پروژۀ "دریم چیسر" هم هست که یک گلایدر فضایی است و در حال حاضر شرکت آمریکایی سیرا نوادا دارد روی تکمیل آن کار می‌کند.
 
-به نظرتان نباید ما اروپایی‌ها خودمان توانایی فرستادن افراد به فضا را داشته باشیم؟ 
متاسفانه تا به حال چند بار این فرصت را از دست داده‌ایم. برای مثال، این امکان وجود داشت که فضاپیمای باربری ATV را به فضاپیمای مسافربر تغییر کاربری دهیم. ما باید قدر آن فرصت را بیشتر می‌دانستیم.
 
-چه چیزی باعث شکست پروژه شد؟ 
پول؛ مثل خیلی شکستهای دیگر در زندگی. هر کشوری می‌خواهد که فضانورد به فضا بفرستد و پزش را بدهد. با این وجود، اشتیاق کمی میان کشورهای عضو آژانس فضایی اروپا وجود دارد که هزینۀ سفر فضایی انسان را بپردازند. اما شاید فرصتهای دیگری هم در آینده پیش بیاید. من امیدم را نسبت به اینکه اروپایی‌ها فضاپیمای سرنشین‌دار بسازند را از دست نداده‌ام.
 
-راکت اروپایی آریان پنج، در ابتدا قرار بود که فضانوردان را به فضا انتقال دهد. چقدر طول می‌کشد تا تغییرات لازم برای تبدیل آن به فضاپیمای باسرنشین ایجاد شود؟ 
از لحاظ فنی، این کار در عرض چهار یا پنج سال امکان پذیر است. آریان قطعاً نیروی پرتاب کافی برخوردار است. به بیان دیگر، لازم نیست که کار را از صفر شروع کنیم.

 
-ایستگاه بین‌المللی فضایی، از آغاز هزارۀ جدید، دور زمین می‌گردد. آنجا، محیطی ایده‌آل برای انجام آزمایش‌هایی که برای انجامشان نیازمند جاذبۀ صفر هستیم نیست، چرا که اغلب لرزش‌های اضافی‌ای در آن اتفاق می‌افتد. به نظرتان وقت آن نرسیده که ایستگاه را کنار بگذاریم؟ 
به هیچ وجه. ایستگاه بین‌المللی فضایی کمی سنگین شده، اما همچنان یک ماشین تحقیقاتی فوق‌العاده است. ما قطعاً باید حداقل تا سال 2024 به استفاده از آن ادامه دهیم. آمریکایی‌ها خواهان این امر هستند، و همین‌طور روسها. فقط ما اروپایی‌ها هستیم که همچنان مرددیم. کمترین کاری که می‌توانیم بکنیم این است که با شرکایمان همراه باشیم. علاوه بر این، باید به فکر برداشتن محدودیت دسترسی باشیم. در حال حاضر، درهای ایستگاه فضایی بین‌المللی به روی همۀ کسانی که خواستار انجام آزمایش در آنجا هستند، باز نیست. برای مثال به چینی‌ها و هندی‌ها اجازۀ ورود داده نمی‌شود، چرا که آنها در ساخت ایستگاه سهمی نداشته‌اند. ما باید از این شکل جامعۀ بسته دور شویم. به همین خاطر هم هست که من پیشنهاد ساخت دهکده‌ای در کرۀ ماه را مطرح کردم، که درش رو به همۀ ملل باز باشد.
 
-اگر بنا به یک همکاری گستردۀ بین‌المللی باشد، آیا پرواز با سرنشین به مریخ، چالشی هیجان‌انگیزتر نیست؟ 
انسان از رویای قدم زدن بر سطح مریخ دست بر نخواهد داشت، اما حداقل تا سال 2050 این اتفاق رخ نخواهد داد. چالش‌های پیش روی این کار بسیار بزرگند، و ما هنوز تکنولوژی‌های مورد نیاز برای تکمیل چنین پروژۀ عظیمی را در اختیار نداریم. اول از همه اینکه، سفر به مریخ در شرایط کنونی، بسیار طول خواهد کشید. ضمن اینکه فرستادن فضانوردان به یک سیارۀ برهوت، آن هم برای یکی دو سال، مسئولیت بزرگی است، آن هم نه تنها از نظر علمی.
 
-چطور می‌توان مدت زمان سفر را کوتاه کرد؟ 
برای فرستادن فضانوردان به اعماق دورتری از فضا، ما نیازمند انواع جدیدی از سیستم‌های رانش هستیم، که سبک وزن، ایمن و اقتصادی باشند و بتوانند که با سرعت بیشتری فضاپیما را به پیش برانند. برای مثال، ما برای توسعۀ پلاسما درایوها باید طرز فکر انقلابی‌تری داشته باشیم، حتی اگر چندین بار هم شکست بخوریم. ما اروپایی‌ها در زمینۀ مسافرتهای فضایی جسور نیستیم، ضمن اینکه چابک هم نیستم.