آغاز زندگی مجاز «رپرها» در ایران

روزهای اول نمی‌شد اسمش را به‌راحتی در فضای رسمی آورد. کم‌کم به تعداد آن‌ها در ایران افزوده شد و قطعات‌شان فضای اینترنت را پر کرد. صدایش در اتوبان‌های شهر هم گوش را کَر می‌کرد، پس باید فکری جدی برایش می‌شد.
 
به گزارش ایسنا، گویا خبرهای خوشی برای رَپِر‌های ایرانی در راه است و‌ طرفداران این سبک موسیقی، بوی بهبود از اوضاع جهان می‌شنوند. صدور مجوز توسط دفتر موسیقی وزارت ارشاد برای اولین آلبوم رپ فارسی با صدای کاوه عابدین و انتشار تک‌آهنگی با صدای فریدون آسرایی و آرمین زارعی معروف به «2AFM» مصداقی برای این حرف است.
 
سال‌ها بود که دفتر موسیقی در اعطای مجوز به موسیقی رپ سختگیری زیادی می‌کرد که احتمالا دلیل اصلی آن، رواج ناسزا در این نوع موسیقی بود. موسیقی رپ در دهه‌ی 80 مسیری را در پیش گرفت که عموما غیراخلاقی تلقی می‌شد و بیشتر تلاش می‌شد که با این موسیقی مبارزه شود و خیلی وقت‌ها این مبارزه در قالب فیلتر کردن نمود پیدا می‌کرد.
 
البته در این میان نمی‌توان آثار تأثیرگذاری را که در این سبک تولید شدند و اتفاقا پیام اخلاقی برای شنونده داشتند، نادیده گرفت. مثلا وقتی فیلمی خصوصی از یک بازیگر در میان مردم دست به دست می‌شد، یاسر بختیاری معروف به «یاس» تک‌آهنگی منتشر کرد و از مردم خواست از این کار غیراخلاقی دست بکشند و آن فیلم خصوصی را دست به دست نکنند.
 
با این حال تب موسیقی رپ هر روز به جوانان بیشتری سرایت می‌کرد. مسوولان نمی‌توانستند این موسیقی را که هر روز در کشور به‌صورت زیرزمینی رشد می‌کرد نادیده بگیرند. با روی کار آمدن دولت تدبیر و امید، علی مرادخانی - معاون وزیر ارشاد در امور هنری - در گفت‌وگویی در سال 92 یکی از اولین چراغ‌ سبزها را نشان داد.
 
او اظهار کرد: «سعی می‌کنیم کاری کنیم که چیزی به اسم هنر زیرزمینی وجود نداشته باشد که تبدیل به موضوع مجرمانه شود؛ وقتی همه از زیر زمین به روی زمین آمدند، در چارچوب قانون کار می‌کنند.»
 
مرادخانی همچنین گفت: «بخشی را هر کاری هم بکنید، در جامعه‌ی امام زمانی هم باشد، از منحنی نرمال خارج می‌شوند. در هر صورت 75 درصد اصل منحنی مورد بررسی قرار می‌گیرد و از 25 ‌درصدی که در انتها می‌ماند، باید عبور کنید. شاید اگر بستر مناسبی برای ارائه‌ی خوب آثارش داشته باشند ما نباید مانعی برایش باشیم. شرط و شروط ساده‌ای هم هست که به یکسری اصول کلی پایبند باشند. مثلا در موسیقی شئون اجتماعی را باید رعایت کنید. البته اساسا موضوع نظارت چالش‌برانگیز است و درباره‌ی چگونگی آن باید صحبت شود.»
 
همچنین در سال 93 پیروز ارجمند - مدیرکل دفتر موسیقی - از آغاز روند اعطای مجوز به موسیقی رپ تحت عنوان «گفت‌آواز» خبر داد. البته گفت‌آواز فقط موسیقی‌های دارای چارچوب را دربرمی‌گرفت.
 
در این مدت، شایعه‌ی مجاز شدن تعدادی از خوانندگان رپ به گوش می‌رسید و گاهی هم این اخبار رد می‌شد؛ اما رونمایی از آلبوم «فراموشی» با صدای کاوه عابدین و انتشار آن در بازار موسیقی، فضای تازه‌ای در این عرصه ایجاد کرد.
 
چیزی از انتشار این آلبوم نگذشته بود که تک‌آهنگ مجازی در اینترنت با نام «نیستی» منتشر شد و در همین مدت کم، سر و صدای زیادی کرد؛ قطعه‌ای شامل هم‌خوانی فریدون آسرایی و آرمین زارعی با تنظیم بهروز صفاریان. آسرایی چند سال پیش در خارج از کشور هم اثر مشابهی منتشر کرده بود که البته نسخه منتشرشده از آن در داخل کشور، همراهی خواننده رپ را نداشت.
 
به هر حال شاید انتشار این دو اثر را بتوان دور جدیدی برای خوانندگان رپ فارسی دانست که دیگر بتوانند، در فضایی مجاز به تولید اثر بپردازند. در واقع شاید این روندی تازه برای آغاز زندگی مجاز رپرها در ایران باشد.