خشم ترکیه از اظهارات پاپ

در پی اظهارات پاپ فرانسیس که کشتار ارامنه در جریان جنگ جهانی اول توسط عثمانی ها را "نسل کشی" خوانده است، ترکیه سفیر واتیکان در آنکارا را احضار کرده و سفیر خود را از رم فراخوانده.

پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیک‌های جهان، این سخنان را روز یکشنبه، در جریان مراسمی در واتیکان که برای یکصدمین سالگرد این کشتار برگزار شده بود، در حضور رئیس جمهور ارمنستان بیان کرد.

اما ترکیه بلافاصله خواستار توضیحات سفیر واتیکان در آنکارا شد و بعد سفیر خود را از رم فراخواند.
وزیر خارجه ترکیه هم گفت که از این اظهارات "احساس یاس و غم" می کند و گفت باعث "مشکل اعتماد" میان آنها خواهد شد.

مولود چاوش اغلو در پیامی در توییتر نوشت:‌ "بیانیه پاپ، که فاصله زیادی از واقعیت تاریخی و حقوقی دارد، قابل قبول نیست."

او اضافه کرد:‌ "مقام های مذهبی نباید براساس ادعاهای بی پایه به تشویق انزجار و نفرت بپردازند."

'تراژدی عظیم'
ارمنستان و بسیار از تاریخ دانان می‌گویند که حدود ۱.۵ میلیون ارمنی در سال ۱۹۱۵ توسط نیروهای عثمانی در جریان جنگ جهانی اول کشته شدند.

اما ترکیه وقوع نسل کشی و کشتار برنامه‌ریزی شده صدها هزار ارمنی در زمان تجزیه امپراطوری عثمانی را رد کرده و شمار کشته‌ها را کمتر از این میزان می‌داند. ترکیه معتقد است که این کشتار بخشی از درگیرهای داخلی بوده که وقوع جنگ جهانی به آن دامن زده بود.

آن حادثه از عوامل ادامه سردی روابط میان ارمنستان و ترکیه بوده است.

پاپ گفت که بشریت در قرن گذشته "سه تراژدی عظیم و بی سابقه را پشت سر گذشته است."

رهبر کاتولیک‌های جهان که پیش از برگزیده شدن به سمت پاپ و از زمان حضورش به عنوان سراسقف کلیسای بوئنوس آیرس روابط نزدیکی با جامعه ارمنی داشته، "نسل‌کشی" ارامنه را اولین آن تراژدی ها خواند و گفت وظیفه اوست تا یاد مردان، زنان، کودکان، و افرادی را که "بدون هرگونه منطقی" به قتل رسیدند، گرامی بدارد.

او از جنایات مرتکب شده توسط "نازی ها و استالین" به عنوان دیگر تراژدی های عظیم قرن پیش نام برد و گفت که نسل کشی های دیگری پس از آنها در کامبوج، رواندا، بروندای و بوسنی روی داده است.

او گفت که انکار شرارت مثل این است که از مرهم گذاشتن بر زخمی که خونریزی دارد خودداری کنید.

سرژ سرکیسیان رئیس جمهور ارمنستان از این اظهارات استقبال کرد و گفت حامل پیامی موثر برای جامعه جهانی است.

رجب طیب اردوغان نخست وزیر ترکیه اولین بار در سال ۲۰۱۴ با نوادگان همه کسانی که جان خود را در آن خشونت ها از دست داده اند ابراز همدردی کرد.

اما او گفت که ارمنستان نباید مساله را "به یک مناقشه سیاسی بدل کند."

چندین کشور اروپایی این کشتار را به عنوان نسل‌کشی به رسمیت شناخته‌اند. هر چند که ایتالیا و آمریکا رسما از بکارگیری این لفظ خودداری کرده‌اند.

ترکیه دو سال پیش زمانی که پاپ برای اولین بار کشتار ارامنه را "نسل‌کشی" خواند، شدیدا با آن مخالفت کرد.

ترکیه می گوید که بسیاری از ارامنه در درگیری ها در جنگ جهانی اول کشته شدند و ترک ها هم در آن مناقشه متحمل رنج زیادی شدند.