فرارو- حسن روحانی، رییس دولت اعتدال گرای یازدهم از آغاز کار تا کنون – به ویژه در سال گذشته – چندین اظهار نظر و سخنرانی پر حاشیه داشته است که می‌توان آن را به دو بخش تقسیم کرد. بخش اول سخنانی است که در پاسخ به منتقدان دولت بیان شده و بخش دوم سخن گفتن در حوزه‌هایی است که کمتر مقام مسئولی در خصوص آن اظهار نظر می‌کند.
نخستین اظهارات جنجال آفرین روحانی در بخش اول همان روزی بیان شد که او در اجلاس رؤسای دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی و پژوهشی از منتقدانی که آن‌ها را «کم سواد» می‌خواند انتقاد کرد و در عین حال گفت که «باید اجازه داد فضای باز ایجاد شود و حتی این گروه هم انتقاد کنند.»
روشن بود که روحانی آن روز گروهی از نمایندگان مجلس، برخی سیاسیون در بیرون از پارلمان، حامیان دولت سابق، حامیان انتخاباتی دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی و برخی چهره‌های دانشگاهی که سعی داشتند پیشرفت‌های هسته ایی دولت را نادیده بگیرند، هدف قرار داده بود. همه آن کسانی که از «فروخته شدن عزت ملی ایران» در توافق ژنو می‌گفتند و در رسانه‌های خود از «هولوکاست هسته‌ای» می‌نوشتند.
اظهارات بی‌سابقه روحانی در انتقاد از منتقدان توافق هسته‌ای، بیش از همه به فشارهایی باز می گشت که از هر سو به دولت روانه می‌شود و درست و غلط به دنبال ایراد گرفتن از عملکرد دولت بودند.
رئیس‌جمهور در سخنانش همچنین ازکسانی انتقاد کرد که در طول سه دهه گذشته انقلاب نگاه حداقلی به جامعه داشته‌اند و خطاب به این گروه گفت: «شما چکاره هستید که خود را متولی همه چیز می‌دانید؟ آیا تنها با یک شعار یا چهره، آدم متولی می‌شود؟ بگذارید محیط باز ایجاد شود.»
روحانی همچنین از آدم‌های بیکاری در کشور سخن گفت که شغل آن‌ها، پیدا کردن نقطه ضعف از افراد است. بعد هم تأکید کرد: چرا به همه شک می‌کنیم و طرف هرچه قسم می‌خورد قبول نمی‌کنیم؟ تمام زندگی طرف را بررسی می‌کنیم، تمام سخنرانی‌ها و گذشته طرف را بررسی می‌کنیم تا نقطه ضعفی پیدا کنیم.
بیان این حرف‌ها از زبان روحانی بهانه ایی برای انتقاد‌های بیشتر به دست مخالفان دولت داد. هنوز این اظهارات فراموش نشده بود و دل تندرو‌ها آرام نگرفته بود که روحانی در جمع سفرای کشورمان از تعامل هراسان و بزدلان سیاسی حرف زد. رییس جمهور گفت «به جهنم که می‌ترسند» و در فضای سیاسی و رسانه‌ای موج دیگری در مخالفت با او به راه افتاد.
همان کسانی در مجلس جلسه غیر علنی تشکیل دادند که در هشت سال گذشته هیچ اعتراضی به ادبیات بی‌سابقه احمدی‌نژاد نمی‌کردند. از «به جهنم» عصبانی بودند و یادشان نبود که چطور رییس جمهور پیشین چطور – در جلسه علنی ۲۴ اسفند ۹۰- گفته بود اگر نمایندگان به او نمره‌ای کمتر از ۲۰ بدهند «بی‌انصاف»، «بی‌معرفت» و «نامرد» هستند.
برخورد‌ها و واکنش‌ها به ادبیات روحانی آنقدر سیاسی و جناحی بود که در همان جلسه غیر علنی رئیس مجلس ضمن غیر قابل دفاع خواندن سخنان رئیس جمهور، به نمایندگان توصیه کرد با توجه به تلاش برخی طیف‌های سیاسی برای تخریب مجلس، خود را درگیر مسائل فرعی نکنند.
با این حال اگر بنا بر قضاوت منصفانه و نه جانبدارانه در خصوص اظهارات جنجال آفرین روحانی باشد نمی‌توان فشارهای گسترده مخالفان پرنفوذ را دلیل خوبی بر ادامه روش احمدی نژادی دانست و سکوت کرد.
زیرا بسیاری از آنان که در انتخابات ۲۴ خرداد پای صندوق رای آمدند از ادبیات و گفتمان دولت قبل ناراضی بودند لذا انتظار می‌رود که روحانی پیش از دیگران پیام ۲۴ خرداد را دریافته و بر اساس آن عمل کند.
تردیدی نیست که مشکلاتِ به جا مانده از دوران احمدی‌نژاد آن قدر زیاد است که هر مقام مسئولی را در تنگنا قرار می‌دهد. از سوی دیگر مخالفانی که پس از هشت سال حمایتِ بی‌دریغ از عملکرد نامطلوب دولت قبل اینک مدعی حفظ منافع ملی شده‌اند و با استفاده از برخی تریبون‌های رسمی کشور را در جهت سنگ اندازی و مانع تراشی می‌کوشند نیز زمینه عصبانیت را فراهم می‌کنند اما هیچ یک از این موارد موجب نمی‌شود که دولت و در راس آن رییس جمهور بر خلاف رای مردم از مدار اعتدال خارج شده و از ادبیات احمدی‌نژاد الگو بگیرد.
بخش دوم از جنجال آفرینی‌های روحانی نیز به سخن گفتن در خصوص مسایلی همچون ارتباط انحصار و فساد اقتصادی و رفراندوم مربوط می‌شود که پیش از این کمتر مقام مسئولی در خصوص آن اظهار نظر کرده بود و حتی می‌توان، ورود به این مباحث را از جمله تابوهای موجود دانست.
ریس جمهور در همایش ملی ارتقای سلامت اداری و مبارزه با فساد اقتضای ضمن تاکید بر اینکه انحصار عامل فساد است و مشلات کشور بدون مبارزه با فساد حل نخواهد شد، گفت: اگر سرمایه، سایت، روزنامه، خبرگزاری، توپ و امکانات نظامی و دیگر مظاهر قدرت در یک نهاد جمع شود، ابوذر و سلمان هم که باشد، فاسد می‌شود.
موضوع حاشیه ساز دیگر نیز این بود که حسن روحانی در سخنان خود گفت: «برای یک بار هم که شده، درباره مسئله بسیار مهم که ممکن است اختلافی هم باشد... [مسئله‌ای که] برای همه اهمیت دارد و در زندگی همه تاثیرگذار است، نظر مستقیم مردم پرسیده شود.»
پیشنهاد همه پرسی نیز برای اولین بار است از سوی مقامی در سطح رییس جمهور عنوان شد و با واکنش گسترده سیاستمداران، تحلیلگران و بازیگران سیاسی در کشور همراه شد.
برخی به صورت گسترده در رسانه‌های خود از این موضوع استقبال کردند و برخی نیز به مخالفت پرداختند. نمونه این مخالفت‌ها آن بود که روزنامه کیهان در سرمقاله خود در خصوص رفراندوم قانون اساسی و تقنینی به رییس جمهور آموزش داد!
نگاهی اجمالی به سخنرانی‌ها و اظهارنظرهای روحانی در ۱۸ ماه گذشته روشن می‌کند که اگر چه او در مواردی ناگزیر بوده است قاطعانه و سخت به مخالفان خود پاسخ داده و حاشیه‌های پس از آن را نیز به جان بخرد اما ثابت کرده است که هرگاه و در هر حوزه ایی که لازم باشد، ورود کرده و به خاطر ملاحظه کاری‌های سیاسی در بیان آنچه برای احقاق حقوق مردم ضروری است، کوتاهی نمی‌کند.
خصوصا" وقتی اون جمله معروفت که گفتی (( به جهنم )) رو شنیدم با در نظر گرفتن روحیات مخالفین خیلی حال کردم
خدا قوتت بده که میخوای هشت سال خرابکاری یکنفر دیگه رو جمع و جور کنی