مسافران جاده ابریشم سفر
خود را آغاز کرده‌اند. این‌بار اما، کوله‌بارشان نت‌های موسیقی با پیام صلح
و عشق است. آنها راهی خاورمیانه شده‌اند تا خاطره جاده دوهزارساله باستانی
دنیا را زنده کنند.
ایران باردیگر میزبان مسافرانی است که از خاور دور
آمده‌اند. کیتارو، آهنگساز و نوازنده مشهور ژاپنی به خواسته‌اش رسیده. او
که روزگاری آرزو کرده بود بتواند بر مسیر جاده ابریشم، آهنگ صلح بنوازد،
همزمان با ماهی که بی‌ارتباط با صلح و عشق نیست، میهمان ایرانیان میشود.
ماسانوری تاکاهاشی معروف به کیتارو تا به حال 15بار برای جایزه گرمی که
یکی از معتبرترین رقابت‌های موسیقی در سطح جهان است، نامزد شده و یک‌بار
نیز موفق به دریافت این جایزه شده است. یکی از معروف‌ترین آثار او به‌خصوص
برای ایرانیان موسیقی مستند «جاده ابریشم» است که از سوی یک شبکه معروف
ژاپنی تهیه و بعدها همین موضوع باعث شد کیتارو بیشتر شناخته شود و موسیقی
فیلم «بهشت و زمین» به کارگردانی الیور استون را بسازد.
او ساعت 21 تا 23
روزهای 23 تا 27 مهرماه سال جاری در تهران روی صحنه می‌رود تا قطعات
به‌یادماندنی جاده ابریشم، کاراوانساری و... را به‌همراه پنج‌نفر از
نوازنده‌های همراهش و 38 نوازنده ایرانی به رهبری نادر مرتضی‌پور اجرا کند.
این اجرا، بخشی از یک تور جهانی است که کیتارو در ماه‌های پیش از ترکیه،
سنگاپور و جمهوری آذربایجان آغاز کرده است.
طبق برنامه‌ریزی‌ها کیتارو
21مهرماه وارد تهران میشود و دوروز بعد از آخرین اجرای خود، ایران را ترک
می‌کند. ایرانیان نیز میهمان‌نوازی خود را نشان داده‌اند و به‌گفته شرکت
طنین رویایی پارسه که برپایی این برنامه را برعهده دارد، این کنسرت برای
روز 26 مهر هم تمدید شده است و به‌زودی بلیت‌فروشی آن روز از طریق سایت
www.TehranTicket.com آغاز میشود. کیتارو در گفت‌وگویی که به مناسبت این
کنسرت با «شرق» انجام شد، از آمدن به ایران و هیجانش گفت.
آرزو کرده بودید روزی بر مسیر جاده ابریشم بنوازید. اکنون این آرزو محقق شده است. چه حس‌وحالی دارید؟
جاده ابریشم برای من خیلی خاص است. واقعا خیلی خوشحالم که بالاخره می‌توانم به ایران بیایم. صدای ضربان قلبم را از حالا می‌شنوم.
از اینکه قرار است در ایران بنوازید چه احساسی دارید؟
برای من موجب امتنان است. از اینکه قرار است در ایران اجرا داشته باشم،
هیجان‌زده هستم. امیدوارم بتوانم آرزوها و احساساتم را با عشق و آرامش با
شنوندگان و حضار در اجرا، تقسیم کنم.
آشنایی شما با ایران چقدر است؟ چه اطلاعاتی در مورد تاریخ، هنرمندان یا موسیقی ایرانی و... دارید؟
راستش را بگویم، اطلاعاتم در حد مسایل عمومی است. اما موسیقی مستند مجموعه
تلویزیونی جاده ابریشم را طی سال‌های دهه80 میلادی آهنگسازی کرده‌ام و
آن‌موقع بود که آرام‌آرام راجع‌به موضوع و دوره زمانی جاده ابریشم چیزهایی
یاد گرفتم. همان زمان دریافتم ایران فرهنگی بسیار غنی و پیشینه‌ای بسیار
عمیق دارد. به همین دلیل است که خیلی دوست دارم موسیقی، هنر و فرهنگ این
مرزوبوم را بیشتر حس کنم و درباره آن بیشتر بدانم.
تایکونوازی برای شما چه معنایی دارد؟ نوع و سبک نواختن تایکو، که
در آن حتی دستانتان خون‌آلود میشود، از چه ناشی میشود و چرا به این شیوه
اجرا میشود؟
ریتم و نواختن، در روح و خون و رگ و ریشه ما ژاپنی‌ها جاری و ساری است.
نواختن تایکو، کاری ساده ولی بسیار ژرف و پرمحتواست. نوازندگی تایکو از
تپش‌های قلب ما پیروی می‌کند.
حتما می‌دانید که ایرانیان، شما را با موسیقی مستند جاده ابریشم
می‌شناسند. مستندی که سه‌دهه پیش از تلویزیون ایران پخش می‌شد. راجع به آن
مستند بگویید...
خیلی آدم خوش‌بختی بوده‌ام که NHK به من پیشنهاد کرد موسیقی جاده ابریشم
را بسازم. وقتی که موسیقی پروژه جاده ابریشم را اجرا می‌کردم و آهنگسازی آن
را انجام می‌دادم، آنها به من بخشی از فیلم را نشان دادند و من نیاز
داشتم که تصویرپردازی خودم را از جاده ابریشم داشته باشم. خوب به خاطر دارم
که آن فیلم تاثیرگذاری قوی و عمیقی بر من داشت، به‌طوری که من به‌شدت تلاش
کردم موسیقی را تا جایی که امکان داشت با تصاویر، مطابقت دهم. بعد از آنکه
آهنگسازی 12 اپیزود را به پایان بردم، تازه آن موقع بود که NHK این فرصت
را به من داد تا به جاده ابریشم سفری داشته باشم، سفری که برای من تجربه‌ای
فوق‌العاده بود.
چندی پیش از شما راجع به کیهان کلهر کمانچه‌نواز بزرگ ایرانی
پرسیدیم که در روزنامه «شرق» نیز چاپ شد. آن روزها شما برای پانزدهمین بار
نامزد دریافت جایزه گرمی شده بودید. هیچوقت به این فکر کرده‌اید که با
ایشان یا هنرمندان بزرگ دیگر ایرانی اجرای مشترک داشته باشید؟
من تاکنون هیچوقت با موسیقیدان‌های ایرانی اجرای مشترکی نداشته‌ام، اما
از صمیم قلب تمایل دارم که این شانس را داشته باشم و برنامه‌ای مشترک با
هنرمندان ایرانی اجرا کنم.
لطفا از پروژه‌های آینده‌تان برای ما بگویید؟
سال گذشته توانستم آخرین آلبوم اورجینالم را با نام «تماس نهایی (Final
Call)» منتشر کنم، آلبومی که نامزد جایزه گرمی شد. در حال حاضر هم سعی
می‌کنم با هنرمندان و ارکسترهای مختلف همکاری داشته باشم و با آنها کارهای
مختلفی تولید کنم.
چه شباهت‌ها و تفاوت‌های اساسی بین موسیقی و هنر ژاپن و ایران قایل هستید؟
روی سیاره زمین، تنوع بی‌شماری از موسیقی داریم، اما من شخصا فکر می‌کنم
که صدا به تنهایی، ردپا و روح‌افزایی خاص خود را به همراه دارد.
طی روزهایی که در ایران هستید، چه اجراهایی خواهید داشت؟ لطفا کمی برایمان توضیح دهید؟
این‌بار دیگر داریم به ایران می‌آییم تا اجرا داشته باشیم و صادقانه
می‌گویم که این فرصت را غنیمت می‌دانم و برایم ارزشمند است. ما قرار است با
شماری از نوازندگان ارکستر سمفونیک تهران اجرا داشته باشیم و این برای من
یقینا کاری بسیار بزرگ است. صمیمانه امیدوارم اجراکنندگان و شنوندگان حاضر
بتوانند از اعماق وجود و روح خود با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.
