پاییز، پادشاه فصلهاست. فصل برگریزان، موسیقی و اندوه. شاید «کیتارو»
ازهمینرو، این فصل را برای برپایی کنسرتش در تهران برگزیده. چند صباحی بود
که این آهنگساز و نوازنده مشهور ژاپنی از تمایل خود برای اجرا در تهران
میگفت. او آرزو کرده بود روزی بر مسیر جاده ابریشم آهنگ صلح بنوازد. حالا
او به این آرزو رسیده و شمارش معکوس کنسرتش آغاز شده. برنده جایزه گِرَمی و
خالق اثر بیبدیل موسیقی مستند «جاده ابریشم» به همراه ارکستر سمفونیک
تهران روزهای 23 و 24مهر در تالار بزرگ کشور روی صحنه خواهد رفت.
در این
برنامه قطعات بهیادماندنی از این هنرمند بزرگ که بارها از رادیو و
تلویزیون ایران پخش و شنیده شده اجرا خواهد شد. پس از کنسرت بهیادماندنی
انور براهم در تهران، این کنسرت را میتوان دومین اتفاق مهم موسیقایی در
تقویت دیپلماسی فرهنگی، آن هم یکسال پس از رویکارآمدن دولت «اعتدال»
دانست. پاییز فصل اعتدال است؛ میتوان این تقارن را هم به فال نیک گرفت.
زندهشدن خاطرات دهه 60
دهقانان کوهپایههای «فوجی یاما» 37سال است که هر سال در ماه آگوست از
شامگاه تا سپیدهدم را با صدای تایکو (طبل بزرگ ژاپنی) به صبح میرسانند.
طبق سنت ژاپنی، تایکونوازی نوعی ادای نذر است. تایکونوازی ماه آگوست در
معبد بودایی «ایکه گامی هونموجی» هم، ادای نذر «کیتارو» است. او برای
شکرگزاری از مادر زمین، سالی یکشب طی مراسمی که ژاپنیها آن را «جشن ماه
کامل» مینامند تا صبح بر تایکو میکوبد. آنقدر میکوبد که اغلب از دستانش
خون جاری میشود، اما صدای طبل هرگز تا طلوع آفتاب قطع نمیشود. «کیتارو»
به خاطر همین خلقوخوها «موسیقیدان طبیعت» لقب گرفته است.
کمتر آهنگساز و
نوازندهای تا این حد با طبیعت گفتوشنود داشته و شاید از همین روست که
گوشسپردن به آهنگهای معروف او همچون «جاده ابریشم»، «نور روح» و
«ماندالا»؛ اصوات طبیعی را همچون رودی خروشان به گوش منتقل میکنند. سابقه
آشنایی مخاطبان ایرانی با آهنگهای این موسیقیدان به دهه60 شمسی و بحبوحه
بمباران شهرها طی جنگ ایران و عراق بر میگردد. در موشکباران دهه60،
مخاطبان بسیاری داشت و پخش آن از تلویزیونهای سیاهوسفید آن زمان،
تسکیندهنده آلام مردم در روزهای سخت جنگ و نبرد بود. موسیقی مستند «جاده
ابریشم» ساخته ماسانوری تاکاهاشی معروف به «کیتارو»، اینطور در دل
ایرانیها جا باز کرد و البته صدای دلنشین «پرویز بهرام» گوینده این مستند،
تاثیر مستند و موسیقی را دوچندان کرد.
این مستند که ساخت شبکه تلویزیونی
«NHK» ژاپن بود، باعث شد کیتارو به آهنگسازی محبوب در سراسر جهان تبدیل
شود. آشنایی ایرانیان با «کیتارو» البته به همینجا ختم نمیشود. او سال
1987میلادی بهدنبال استقبال جهانی از آلبوم «جاده ابریشم»، با همکاری
موسیقیدانانی چون «جان اندرسون» و «میکی هارت» آلبوم مطرح «نور روح» را
عرضه کرد که حدود 10میلیون کاست از آن فروخته و در ایران هم با استقبال
زیادی روبهرو شد. «تماس نهایی» (Final Call) نام جدیدترین آلبوم
کیتاروست. این اثر، گویای احترام همیشگی این موسیقیدان به طبیعت است.
او
خود درباره این آلبوم به «شرق» گفته است: «تماس نهایی، سفری درونگرایانه و
ویژه به این حقیقت است که ما چگونه با سیارهمان رفتار میکنیم. این درواقع
تاکید و اعلامیه من است مبنی بر اینکه این سیاره، خود فریاد میزند و به
ما هشدار میدهد چه نتایج جدی بالقوهای در صورت بیتوجهی ما به مباحث
جهانی و انجامندادن اقدامات بهموقع، به همراه دارد...»
موسیقیدان طبیعت در حوالی «فاطمی»
«از اوایل دهه80میلادی که روی آهنگسازی مستند «جاده ابریشم» کار میکردم،
بارها تجربه گوشدادن به موسیقی ایران را پیدا کردم. این موسیقی برایم
بسیار باشکوه است. در این موسیقی، «آواز» محوریت خاصی دارد و سازهای مختلف،
رشتههای پیوند بخشهای مختلف آن را با هم تشکیل میدهند. موسیقی ایرانی،
نوعی موسیقی کهن است که همچنان در دوران معاصر کاربرد دارد و مردمانی هستند
که آن را مینوازند و میخوانند...». اینها بخشی از آخرین صحبتهای کیتارو
درباره ایران است که وی چندی پیش در گفتوگو با «شرق» بر زبان راند.
کیتارو همانند بسیاری دیگر از موسیقیدانان مطرح جهان، از علاقهمندان
موسیقی ایران است و البته همیشه برای همکاری با نوازندگان و موسیقیدانان
ایرانی ابراز تمایل کرده است. حالا این همکاری صورت واقع به خود گرفته و بر
اساس مجوز دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مهرماه امسال با همکاری
ارکسترسمفونیک تهران روی صحنه میرود. «طنین رویایی پارسه»، نماینده
کیتارو در ایران و برپاکننده کنسرت این موسیقیدان ژاپنی است. این اجرا،
بخشی از یک تور جهانی است.
کیتارو در ماههای پیش در ترکیه، سنگاپور و
جمهوری آذربایجان روی صحنه رفته است. او که اکنون مقیم یکی از شهرهای
کالیفرنیاست، شهریور در ژاپن روی صحنه میرود و مهرماه هم در ایران قطعات
بهیادماندنی مانند جاده ابریشم، کاراوانساری و... را اجرا میکند.
بلیتفروشی کنسرت کیتارو از سهشنبه 28مرداد منحصرا از طریق پایگاه
اینترنتی تهران تیکت (www.TehranTicket.com) آغاز میشود. علاقهمندان
میتوانند برای تهیه بلیت و اطلاع از خبرهای بیشتر درباره این کنسرت، به
این وبسایت مراجعه کنند.