bato-adv
کد خبر: ۱۹۹۰۰۳
آشنایی با ردیف موسیقی ایران

عبدالله دوامی؛ کرشمه‌ی شور

عبدالله دوامی در آواز شاگرد علی خان نایب‌السلطنه بود و از محضر میرزا عبدالله، آقا حسین قلی و درویش خان ردیف سازی و قطعات ضربی آموخته بود. او تصانیف قدیم را از سماع حضور، عارف قزوینی و حاجی خان یاد گرفته بود و به خواندن تصنیف شهره بود. دوامی در بیست ی ماه سال 1359در گذشت.
تاریخ انتشار: ۱۶:۱۴ - ۲۶ تير ۱۳۹۳
فرارو- در دهه 50 ضبط ردیف موسیقی ایرانی و ثبت آن برای آیندگان رونق یافت. وزارت فرهنگ و هنر در آن سالها عباس خوشدل را مامور این کار کرد. استاد عبدالله دوامی اولین کسی بود که محفوظاتش ضبط شد.

عبدالله دوامی در آواز شاگرد علی خان نایب‌السلطنه بود و از محضر میرزا عبدالله، آقا حسین قلی و درویش خان ردیف سازی و قطعات ضربی آموخته بود.  او تصانیف قدیم را از سماع حضور، عارف قزوینی و حاجی خان یاد گرفته بود و به خواندن تصنیف شهره بود. دوامی در بیست ی ماه سال 1359در گذشت.

با صدای او اینک دو ردیف آوازی باقی مانده؛ یکی منتشر شده و دیگر نه. اولی همان است که وزارت فرهنگ و هنر از او در سن هشتاد سالگی ضبط کرد و محمدرضا لطفی با تار دستگاه شور و آوازهای ابوعطا و بیات ترک را همراهی کرده است. این مجموعه به علت آنکه در دوران کهولت استاد ضبط شده دارای برخی اشکالات است.

دومی اما در دست محمدرضا شجریان است و با آنکه شجریان مدت ها پیش (سال 79) وعده انتشار آن گنجینه را داده اما هنوز منتشر نشده است. شجریان خود درباره چگونکی آموزش و ضبط ردیف از استاد دوامی گفته است: «... در خانه كه بوديم دفتري داشتم كه آموخته هايم را در آن مي‌ نوشتم اما هنگامي‌كه در اتومبيل بوديم و من رانندگي مي‌كردم ، اين كار امكان نداشت و او هم در اتومبيل عادت داشت كه تصنيفي را زمزمه كند و يا گوشه اي از رديف را برايم بخواند . براي اينكه جواب سئوالهايي كه در اتومبيل مي‌پرسيدم فراموش نكنم و يا تصنيف ها و گوشه ها از دستم در نرود مجبور شدم يك ضبط صوت مخفي در اتومبيل كار بگذارم.»

محمدرضا شجریان ادامه می دهد «ضبط صوت با يك كليد شروع به ضبط مي‌كرد . استاد از اين كار اطلاعي نداشت و من بسيار شرمنده بودم كه چرا بايد به اجبار دست به كاري بزنم كه دوستم و استادم نمي‌خواهد . ولي نگراني عميقي داشتم كه ديگر اين موقعيت ها پيش نيايد و پاسخ سئوالاتم از بين برود . اين نگراني موجب شده بود كه دست به اين كار بزنم كه هر وقت به آن فكر مي‌كنم ، اگرچه نزديك به بيست سال از آن روزگار مي‌گذرد ، احساس شرمندگي مي‌كنم . به هر حال اين كار را مدام انجام ميدادم و يك بار هم نگذاشتم عبدالله خان بفهمد حرفها و زمزمه هايش را ضبط مي‌كنم . زيرا فهميدن همان و سلب اعتماد شدنش از من همان. شايد خطاي آن روز مرا ، گنجينه مختصري كه از اين راه براي آيندگان و پژوهندگان ثبت شده جبران كند و روح استاد شادمان گردد .»

آنچه در ادامه می شنوید گوشه کرشمه از دستگاه شور به روایت استاد عبدالله دوامی است که با تار محمدرضا لطفی همراهی شده است.

مجله خواندنی ها