ادگار آلن پو 200 ساله شد

فرارو- 19ژانویه دو قرن از تولد شاعر، داستان‌نویس و منتقدی می‌گذرد که تحولی بزرگ در داستان‌نویسی، به ویژه در فرم داستان کوتاه به وجود آورد: ادگار آلن پو. او از بنیان‌گذاران داستان‌های علمی- تخیلی و پلیسی- کارآگاهی محسوب می‌شود.

ادگار آلن پو در دورانی نوشتن را آغاز کرد که قلب شعر و ادبیات مدرن جهان در پاریس می­تپید. با این همه او بیش از این که از فرانسویان تاثیر بگیرد، الهام بخش بزرگترین شاعران آن زمان فرانسه شد. بی­دلیل نیست که دو شاعر بزرگ این کشور، شارل بودلر و استفان مالارمه، پیگیرترین و موثرترین مترجمان و معرفان این نویسنده­ امریکایی به جهانیان محسوب می­شوند. نخستین ترجمه­ داستان­ها پو به فارسی نیز از طریق زبان فرانسه انجام شد.

نویسنده­ای که از دو قرن پیش معاصر است

نویسندگان و شاعران پرآوازه­ای چون والت وایتمن، ویلیام فاکنر، هرمان ملویل، اسکار وایلد‌‌، فئود‌‌ور د‌‌استایفسکی، خورخه لوییس بورخس و توماس مان از ادگار آلن پو تاثیربسیار گرفته­اند و در نوشته­های خود بارها نبوغ او را ستوده‌اند.


ادگار آلن پو را آغازگر نظریه­پردازی ادبی به ویژه در داستان کوتاه می­دانند.

بر اساس آثار او تعداد بیشماری فیلم، نمایش، کارتون و نمایش رادیویی ساخته شده. استقبال از نوشته­های پو که با انتشار نخستین شعر­هایش آغاز شد تا امروز نیز ادامه دارد.

آثار ادگار آلن پو به زبان فارسی

آشنایی فارسی­زبانان با آثار ادگار آلن پو با ترجمه­ سه داستان مشهور او، آمون تیلاد، قلب رازگو و ماسک مرگ سرخ به وسیله­ مسعود فرزاد، از دوستان صادق هدایت، آغاز شد. در همان دوران شعر مشهور کلاغ پو را صادق چوبک به فارسی برگرداند. از آن زمان بسیاری از داستان­های این نویسنده­ی راهگشا به فارسی ترجمه و منتشر شده است.


مهدی غبرایی، که سال ۱۳۸۶مجموعه­ای از داستان­های پو را با عنوان گربه سیاه منتشر کرد تعداد کتابهای ترجمه شده از آثار او به فارسی را ۱۵جلد ذکر می­کند. او معتقد است با این حال جای خالی ترجمه­های قوی از آثار او به خوبی حس می­شود.

تاثیر ادگار آلن پو بر نویسندگان ایرانی

گرچه داستان­های جنایی و کارآگاهی در ایران نیز خوانندگان زیادی دارد، این فرم­ها از سوی نویسندگان مطرح معاصر چندان جدی گرفته نشده. شاید به همین دلیل تاثیر اثار پو بر نویسندگان ما ناچیز باشد؛ تاثیری که در مورد بسیاری از نویسندگان جهان از زمان حیات نویسنده آغاز شد و همچنان ادامه دارد.

از مرگی مرموز تا جشن تولدی یک ساله

ادگار آلن پو زندگی کوتاه اما پر فراز و نشیبی داشت که بخش بزرگ آن، به رغم شهرت زودرس، در سرگردانی و تنگدستی گذشت. مرگ او نیز مانند بسیاری از داستان­هایش رازآلود و پر ابهام بود. نویسنده­ آمریکایی هفتم اکتبر سال ۱۸۴۹ پس از چهار روز بستری بودن در بیمارستان به علتی نامعلوم در سن ۴۰ سالگی جان­سپرد.

در مورد مرگ او ده­ها تئوری وجود دارد. برخی با استناد به گفته­های پیش از مرگش در مورد یک شبح و سایه­ای بر دیوار، از یک دزدی و جنایت سخن می­گویند، برخی علت مرگش را زیاده­روی در نوشیدن الکل می­دانند. مسمومیت یا ابتلا به وبا نیز مطابق برخی تئوریهای می­تواند علت مرگ او بوده باشد. بالتیمور شهری است در ایالت مریلند که ادگار آلن پو چند سال از زندگی خود را در آنجا گذراند و عاقبت ژولیده و نیمه­جان کنار یکی از خیابان‌های شهر پیدا شد.

در سال ۲۰۰۹ جشن و مراسمی یک ساله به مناسبت دویستمین سالروز تولد پو در این شهر برگزار می­شود. شهر بالتیمور در طول یکسال با برگزاری نمایشگاه، اجرای نمایش­هایی براساس آثار ادگار آلن پو و ده­ها برنامه­ دیگر یاد نویسنده­ای را گرامی می­دارد که در زمان حیات خوانندگان بسیار و دوستانی اندک داشت. از زمان مرگ پو تا امروز کمتر مجموعه­ای از داستان­های مدرن جهان منتشر شده که اثری از او در آن نباشد.