نشست هماندیشی اساتید با عنوان «آدرس غلط» در ادامه سلسله همایشهای منتقدان توافق ژنو بعدازظهر امروز در باشگاه دانشجویان دانشگاه تهران برگزار شد.
در ابتدای این مراسم، محمد خوشچهره اقتصاددان و استاد دانشگاه اظهار کرد: ما برای رسیدن به اقتصاد مطلوب باید درک درستی از محیط ملی داشته باشیم و مناسبات و عوامل تاثیرگذار بیرونی و درونی را در نظر بگیریم.
وی با بیان اینکه سطح تولید ناخالص ملی ما پایین است، افزود: نرخ رشد اقتصادی ما براساس آمار منفی 5.4 درصد است و این اگر با رشد اقتصادی 8 درصدی که در سند چشمانداز گرفته شده بود مقایسه شود، شکاف 13 پلهای را نشان میدهد. این در حالی است که اقتصاد ملی ما ظرفیتهای بالایی دارد. اما متاسفانه 50 درصد ظرفیت تولید ملی ما استفاده نمیشود.
خوشچهره ادامه داد: ظرفیت پایین تولید ملی ما بیشتر عارضی است و نه ماهوی، یعنی مسائلی مانند تصمیمگیریهای غلط و سوءمدیریت در آن تاثیرگذار بوده است. رییس دولت قبلی تحریمها را قبول نداشت و آنها را کاغذ پاره عنوان میکرد اما در آخر دولت شاهد بودیم که در گزارشهای شتابزده ریشه همه مشکلات را به تحریمها گره میزد. اگر زمامداران معتقدند مشکل اقتصادی ما ناشی از عوامل بیرونی است باید دلایل خود را اعلام کنند و کسانی هم که معتقدند مشکل از عوامل درونی است باید مستندات خود را ارائه دهند.
وی ادامه داد: پاسخ من این است که مشکلات ما تلفیقی از عوامل بیرونی و درونی است کسانی که میگویند 80 درصد مشکلات درونی است و 20 درصد بیرونی و کسانی که به عکس آن معتقدند، باید مستندات خود را ارائه دهند.
این اقتصاددان تاکید کرد که شرایط سخت اقتصادی که شاهد آن هستیم، ارثی است که از دولت قبل به دولت یازدهم رسیده است.
خوشچهره با بیان اینکه من از بازسازی مناسبات بیرونی با حفظ ارزشها استقبال میکنم، تصریح کرد: اما نگرانم ظرفیتی که در داخل وجود دارد، مورد توجه قرار نگیرد و اگر راهحل مشکلات اقتصادی را تنها در بیرون جستوجو کنیم، از نظر بنده قطعا دچار خطای استراتژی شدهایم. ما مزیتهای فراوانی در داخل داریم.
وی با اشاره به شعار برنامه آدرس غلط مبنی بر اینکه «ما دلواپس گره زدن چرخ زندگی مردم به مذاکرات هستهای هستیم» گفت: من فکر نمیکنم که ته دل دوستان ما در دولت نیز چنین باشد که از ظرفیت داخل استفاده نکنند و تنها به محیط بیرون توجه داشته باشند. قضاوت در مورد دولت یازدهم هنوز زود است، اما یک مساله اساسی که وجود دارد بعد از جنگ چهار دولت با تابلوهای سیاسی مختلف داشتهایم که آنها در اقتصاد در یک چیز مشترک بودند که آن وابستگی به نفت بود. دولت نهم و دهم اوج وابستگی به نفت را داشت.
خوشچهره تاکید کرد: وابستگی به نفت دولتها را از عقلانیت دور میکند. ما اگر دلواپسیم، باید در همه دورهها دلواپس باشیم. اگر این دلواپسیها پشت پرده سیاسی داشته باشد، اصلاح و سلامت را از بین میبرد.
در ادامه این برنامه سعید زیباکلام با اشاره به توافق ژنو و تحریمها گفت: مهمترین شاکله تحریمها شامل فروش نفت، بازگشت 100 میلیون دلار اموال مسروق شده ما، تحریمهای اعمال شده توسط شورای امنیت، اتحادیه اروپا و دولت آمریکاست.
وی با بیان اینکه دولت مدعی است که ساختمان تحریمها فرو ریخته است، گفت: براساس توافق ژنو آنچه که آمده، این است که تلاشها برای کاهش فروش نفت مکث میشود. به این معنا که طول تحریمها کاهشی پیدا نمیکند و ما نه میتوانیم مشتریان را تغییر دهیم و نه میانگین فروش نفت را.
زیباکلام ادامه داد: 12 ژانویه توافق نهایی قرار است شکل بگیرد تا به امروز شش قسط باید دریافت کرده باشیم، اما شاهدیم که مسوولان دولت اقوال مختلفی در این باره داشتهاند. سوال اینجاست که چرا از هیچ کدام از آنها نمیشنویم بگویند این مقدار مشخص قابل برداشت و دریافت شده است.
این استاد دانشگاه گفت: براساس توافق ژنو 4.2 میلیارد دلار قرار است از صد میلیارد دلاری که ایران از فروش نفت داشته و بلوکه شده، به صورت قسطی بدهند اما این 4.2 میلیارد دلار چطور تامین شود؟ این پول قرار است از فروش نفت در 6 ماه اول توافق که چیزی است حدود 30 میلیارد دلار میشود، تامین شود. یعنی 4 میلیارد از این 30 میلیارد به ما میدهند و بقیه آن به 100 میلیارد بلوکه شده اضافه میشود.
وی ادامه داد: مساله بعدی در مورد تحریمهای شورای امنیت، اتحادیه اروپا و آمریکاست که در توافق ژنو عبارت مطرح شده این است که هیچ تحریم جدید مرتبط با مساله هستهای توسط این سه نهاد اعمال نخواهد شد. شرمندهام که میگویم اما این بدان معناست که تمام تحریمها به قوت خود باقی خواهد ماند و تحریم جدیدی اعمال نخواهد شد، اما شاهد بودیم که چند روز بعد از توافق، 17 شرکت بزرگ کشتیرانی را تحریم کردند. وزیر خارجه به یکی از معاونین خود دستور بررسی این مساله را داد، اما دیدیم که کمتر از 48 ساعت پس از آن وندی شرمن عصای سحرآمیز خود را به کار گرفت و گفت این تحریمها ربطی به مساله هستهای ندارد،تمام شد، یعنی در تحریمها بسته نشده تنها تحریمهای مرتبط با مسائل هستهای اجرا نمیشود.
زیباکلام گفت: معتقدم خطای بزرگی رخ داده و آن اینکه معیشت مردم را به تحریمها گره زدهاند که این اشتباه بزرگی است و ما باید مشکلات اقتصادی را در سوءمدیریتها و غارت آقازادهها و سوگولیها جستوجو کنیم نه در تحریمها.
به گزارش خبرنگار ایسنا، در این برنامه که نسبت به برنامه قبلی "دلواپسان" با استقبال کمتری مواجه شد، ابراهیم رزاقی، کامران غضنفری و جلیل سالاری در سخنانی کوتاه به ارائه نظرات خود پرداختند.