روزنامه واشنگتن پست آمریکا گزارش داد، مقامات سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) در زمان جنگ سرد از رمان "دکتر ژیواگو" که توسط بوریس پاسترناک، نویسنده روس نوشته شده به عنوان سلاح تبلیغاتی استفاده میکردند.
به گزارش رویترز، بر اساس گزارش روزنامه واشنگتن پست، سازمان سیا کتاب دکتر ژیواگو را چالشی برای کمونیسم میدانست و اعتقاد داشت با خواندن این کتاب شهروندان اتحاد جماهیر شوروی از خود خواهند پرسید چرا دولت آنها یکی از بزرگترین نویسندههای آنها را سرکوب کرده است.
این گزارش به برخی اسناد سازمان سیا که جدیدا از حالت محرمانه خارج شده و عنوان کردهاند این سازمان در چاپ این کتاب نقش داشته، استناد کرده است.
دولت اتحاد جماهیر شوروی سالها پیش خواندن این رمان را ممنوع اعلام کرد و در سال 1958 سرویس اطلاعاتی انگلیس به ارزش تبلیغاتی آن پی برد و دو حلقه فیلم از صفحههای آن را برای سازمان سیا فرستاد و پیشنهاد کرد این کتاب در شرق اروپا و اتحاد شوروی منتشر شود.
مسکو با مشاهده موفقیت این رمان و فیلمی که در سال 1965 توسط دیوید لین از روی آن ساخته شد، خشمگین شد.
کتاب دکتر ژیواگو داستان زندگی یوری ژیواگو، یک دکتر و شاعر طی چند دهه انقلاب، جنگ و درگیری داخلی و سرکوبگری حکومت کمونیستی است که عاشق دو زن میشود. رمان دکتر ژیواگو لحنی عرفانی، مذهبی دارد و شخصیت اصلی آن پیرو ایدئولوژی مارکسیستی نمیشود.
منتقدان روس، پاسترناک را یک خائن خواندند و صنعت نشر کتاب روسیه این نویسنده را تحریم کرد اما یکی از پیشاهنگان ادبی ایتالیا توانست نخسهای از این کتاب را از خاک شوروی خارج کرده و یک شرکت ایتالیایی آن را در سال 1957 منتشر کرد.
بر اساس اسناد محرمانه سازمان سیا، کمی پس از چاپ این کتاب توجه سازمان سیا نیز به آن جلب شد.
این اسناد جدیدی که توسط سازمان سیا از حالت محرمانه خارج شدهاند مورد استناد دو نویسنده به نامهای پیتر فین و پترا کووه در یک کتاب پژوهشی قرار گرفتهاند که نامش "مساله ژیواگو: کرملین، سیا و جنگ بر سر یک کتاب ممنوع" است. این کتاب قرار است در ماه ژوئن منتشر شود و گزارش روزنامه واشنگتن پست اقتباس از کتاب فین و کووه است.