روزي روزگاري نه خيلي دور، تو يك روز زمستاني ديماه، قريب به 50 سال پيش
سازماني فرهنگي- هنري بنا نهاده شد با نام و عنواني مطول اما به ياد
ماندني؛ «كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان» .
سازماني كه در طول دهه اول
فعاليتش كانوني شد براي بزرگان فرهنگ و هنر ايران كه هنوز نامشان بر تارك
هنر اين مرز و بوم ميدرخشد. عباس كيارستمي (فيلمساز)، علياكبر صادقي
(نقاش)، فرشيد مثقالي (گرافيست)، احمدرضا احمدي (شاعر)، نورالدين زرينكلك
(انيماتور) و... و تنها اهميت كانون به اين نام و چهرهها نيست بلكه به
آثار آنها نيز است مگر ميتوان شهروندي را كه متولد دهه چهل و پنجاه بود را
سراغ گرفت كه خاطرهيي از كودكي او با محصولات فرهنگي متنوع كانون پرورش
فكري كودكان و نوجوانان گره نخورده باشد.لااقل در هر خانه عهد و عيالوار
شهري يك مجله «ماهي سياه كوچولو» صمد بهرنگي كه بود. همان كتاب كودك مشهور و
بيانيه سياسي جوانان آن روزگار.
به هر ترتيب كانون پرورش فكري كودكان و
نوجوانان، كانوني خاطرهساز است چه خاطرات كودكي چه خاطرات جواني آغشته به
سياست. كانون در رشتههاي متنوع هنري و فرهنگي همچون انتشار كتاب و توليد
فيلم و تئاتر كودك فعاليت دارد . كانون پرورش تا پيش از انقلاب اسلامي
توانست 140 عنوان كتاب منتشر كند. سازمان چاپ كتاب كانون پرورش فكري كودكان
و نوجوانان در زمستان سال 1345 كار خود را آغاز كرد. اين كانون
استانداردهاي جديدي براي ادبيات كودكان و نوجوانان به جامعه ايراني معرفي
كرد كه توسط بسياري از ناشران ديگر دنبال شد.
پس از انقلاب اسلامي كانون به صورت يك شركت دولتي به وزارت فرهنگ و آموزش
عالي و سپس به وزارت آموزش و پرورش سپرده شد.فعاليت كانون در سالهاي اخير
بيشتر معطوف و متمركز در حوزه نشر كتاب كودك است و نهادي مهم در حوزه
ادبيات كودك محسوب ميشود. حال در ابتكاري قابل توجه انتشارات كانون پرورش
فكري كودكان و نوجوانان با ايده پيوند نسلهاي ديروز و امروز اقدام به
انتشار مجدد كتابهاي قديمي كانون كرده است؛ كتابهايي از نيمايوشيج تا
نورالدين زرينكلك. رخدادي قابل تامل و با ارزش براي والدين و كودكاني است
كه در مواجههيي متفاوت با پدر شعر نوي فارسي و تاثيرگذارترين شاعر معاصر
ايران نيما يوشيج قرار بگيرند، حالا با انتشار مجدد كتب قديمي كانون نسبت
كودكان باهنرمندان مولف اين آثار بسان نسبت پدربزرگ و مادربزرگ و
نوههاست...
نسلهاي جديد كودكان و نوجوانان ايراني، «آهو و پرندهها» ي نيما يوشيج و
چند كتاب خاطرهانگيز كانون پرورش فكري را همراه پدرها و مادرهاي خود ورق
ميزنند. به گزارش اداره كل روابط عمومي و امور بينالملل كانون، برخي از
اين كتابها كه نويسندگان و تصويرگران آن نيز در شمار چهرههاي نامآشناي
عرصه ادبيات كودك و نوجوان هستند 9 تا 11 بار و در شمارگاني بين 100 تا
250هزار نسخه طي بيش از 40 سال گذشته تجديد چاپ شده است.
در اين ميان كتاب «آهو و پرندهها»ي نيما يوشيج با تصويرگري بهمن دادخواه
در سال 1349 براي گروه سني «ج» منتشر شد و اكنون پس از 43 سال شمارگان آن
از مرز 251هزار نسخه گذشت. بر همين اساس، 13 عنوان كتاب پرمخاطب ديگر كانون
همچون «خواهر بزرگ، خواهر كوچك» نوشته شارلوت زولوتف، ترجمه فريدون رحيمي و
تصويرگري محمد نيكفر به مرحله چاپ نهم رسيد و تاكنون 245هزار نسخه از آن
براي گروه سني «ب» منتشر شده است.
همچنين كتاب «آهوي گردن دراز» به نويسندگي جمشيد سپاهي و تصويرگري يوتا
آذرگين براي گروه سني «ج» براي يازدهمين بار منتشر شد و شمارگان آن به
170هزار نسخه رسيد. در عين حال كتاب، «بادبادك كجا ميروي؟» به نويسندگي
ميرا لوبه ترجمه مهدي شهشهاني، تصويرگري سوزي وايگل و بازنويسي شراره
وظيفهشناس براي ششمين بار به زير چاپ رفت و تاكنون 165هزار نسخه از اين
كتاب براي گروه سني «ب، ج» منتشر شده است و شمارگان كتاب «كرم اندازهگير»
به نويسندگي و تصويرگري لئو ليوني و ترجمه رضي هيرمندي نيز در ششمين مرحله
انتشار به 160هزار نسخه رسيد.
همچنين كتاب «اسب سفيد و دره سبز» به
نويسندگي سرور پوريا و تصويرگري بهزاد حاتم براي هفتمين بار براي گروه سني
«ب، ج» به زير چاپ رفت و شمارگان آن از مرز 153هزار نسخه عبور كرد. بر اساس
اين گزارش، «قصه كرم ابريشم» به نويسندگي و تصويرگري نورالدين زرينكلك
براي يازدهمين بار با شمارگان 151هزار نسخه براي گروه سني «ب، ج» منتشر شد و
كتاب «وقتي بهار آمد» نوشته شكوفه تقي و تصويرگري علي خورشيدپور براي
چهارمين بار چاپ شد و شمارگان آن از 103هزار نسخه گذشت. در عين حال، كتاب
«خاله ستاره و بزغاله» به نويسندگي محمد محمدي و تصويرگري اميرعلي باروتيان
براي چهارمين دفعه با شمارگان 68هزار نسخه، «ماه از آن بالا چه ديد؟» به
نويسندگي و تصويرگري برايان ويلد اسميت، ترجمه آذين بهزادي براي سومين بار
با شمارگان 48هزار نسخه، «ماجراي شيري كه غمگين بود» نوشته نورا حقپرست و
تصويرگري عادله شيرودي براي سومين بار و شمارگان 25هزار، «كاجها و
بلوطها» كار عليرضا خادم شيروان و عكاسي مجيد رضايي براي سومين بار با
شمارگان 30هزار، «ماهي رنگين كمان و غار هيولاهاي دريا» به نويسندگي و
تصويرگري ماركوس فيستر، ترجمه سيده مرضيه شعاع هاشمي براي سومين دفعه با
28هزار نسخه و كتاب «كاش يك برادر داشتم» نوشته برنهارد لينز، تصويرگري
آلنكا سوتلر، ترجمه علي خاكبازان براي دومين بار با شمارگان 20هزار نسخه از
جمله كتابهايي است كه به تازگي تجديد چاپ شده است.