پاسخ به حسن روحانی؛ چرا دانشگاه خاموش است؟!

فرارو- یک استاد دانشگاه گفت: «اگر آقای روحانی بر ارتباط دانشگاه با جامعه و صنعت تاکید دارند باید از طریق وزارت علوم اقدام کنند و اکثر پژوهشکده هایی که در قالب قوه مجریه تاسیس شده اند منحل کنند و کارهای پژوهشی به دانشگاه سپرده شود تا هم تحقیقات توسط یک نهاد علمی و بی طرف انجام شود و هم اینکه دانشگاه نیاز مالی خود را تامین کند که این موضوع برای استقلال و آزادی آکادمیک دانشگاه ضروری است.»

رئیس‌جمهور با تاکید بر لزوم فراهم کردن فضایی امن در دانشگاه‌ها گفت: برخی افراد دانشگاه و دانشجو را یک تهدید می‌دانند ولی دولت تدبیر و امید چنین چیزی را نمی‌پذیرد بلکه معتقد است دانشگاه راه‌حل است نه مسأله.

حجت‌الاسلام والمسلمین حسن روحانی صبح امروز (سه‌شنبه) در اجلاس رؤسای دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی و پژوهشی، با تاکید بر اینکه "ما باید آینده و منافع ملت را ببینیم"، اظهار کرد: این دولت محیط امن را برای دانشگاه می‌پسندد. امن، یعنی همه احساس امنیت کنند.

دکتر رضا اسلامی استاد حقوق بشر دانشگاه شهید بهشتی در گفتگو با فرارو گفت: «آقای رئیس جمهور نکات فراوان و مهمی را بیان کردند که متین و قابل قبول است و این صحبت ها مایه خوشوقتی و آرامش جامعه دانشگاهی است.»

وی ادامه داد: «البته به نظر من توصیه ها و نکات دقیقی که ایشان بیان فرمودند باید به عنوان اصول راهنمای دولت در تعامل با دانشگاه مدنظر قرار بگیرد. ایشان به استقلال آکادمیک و شایسته سالاری اشاره کردند که باید در دانشگاه حاکم شود.»

این استاد دانشگاه اظهار کرد: «این موضوع به عنوان اصول و راهنما خوب است اما در عمل باید به ساز وکارهای عملی تبدیل شود. در این راستا باید انتخاب روسای دانشگاهها و مدیران به عهده خود دانشگاه باشد و سیاست گذاری های مربوط به اداره دانشگاه و جذب هیات علمی و پذیرش دانشجو در دوره دکتری بر عهده گروههای آموزشی دانشگاهها باشد.»

وی ادامه داد: «همچنین باید پذیرش دانشجو در رشته های تعطیل شده مجددا انجام بگیرد و مسئله دانشجویان ستاره دار و اساتیدی که به اجبار بازنشسته و یا اخراج شدند حل شود.»

اسلامی گفت: «آقای رئیس جمهور در رابطه با آزادی آکادمیک صحبت کردند که به نظر من آزادی آکادمیک به معنای برقراری محیطی امن در کلاس درس است. یعنی دانشجو و استاد بتوانند آزادانه درباره هر موضوعی در "کلاس درس" اظهارنظر کنند و نسبت به هیچ اظهارنظری در "کلاس درس" نگاه امنیتی وجود نداشته باشد.»

وی ادامه داد: «به طور مثال اینکه ایشان فرمودند چرا دانشگاهیان درباره توافق ژنو صحبت نمی کنند، البته باید صحبت کنند اما در رابطه با اصل مسئله هسته ای هم باید بتوان اظهارنظر کرد که بعد از آن درباره توافق ژنو صحبت کرد.»

وی افزود: «نکته خیلی مهم دیگری که آقای روحانی اشاره کردند این بود که چرا دانشگاه با جامعه و صنعت ارتباط ندارد و به حل معضلات نمی پردازد و خاموش است. در پاسخ باید گفت مسئله، مسئله خاموشی نیست؛ بلکه تامین همان فضای امنی است که اشاره شد.»

این استاد دانشگاه اظهار کرد: «وقتی مشاهده می شود چند استاد حقوق به دلیل نگارش یک نامه مختصر درباره اوضاع کشور در چند سال پیش هنوز تاوان آن نامه را در ترفیع، تبدیل وضعیت و ارتقاء خود پس می دهند، دیگر چاره ای ندارند که در مواردی همانطور که آقای روحانی فرمودند به صورت خصوصی به رئیس جمهور نامه بنویسند و اظهارنظر علنی نداشته باشند.»

وی ادامه داد: «لذا اگر فضای امنی وجود داشته باشد که اظهارنظرات تبعات منفی در بر نداشته باشد طبیعتا اساتید هیچگاه خاموش نیستند.»

اسلامی گفت: «اینکه آقای رئیس جمهور فرمودند دانشگاه باید با جامعه و صنعت ارتباط داشته باشد حرف کاملا درستی است. اما مانع بزرگی که در این رابطه اکنون در کشور وجود دارد وجود فراوان پژوهشکده هایی است که در بسیاری از نهادها و ارگان ها تاسیس شده و محدود به نهادهای دولتی هم نیست؛ بلکه در قوه قضائیه و شورای نگهبان نیز پژوهشکده هایی تحت عناوین مختلف وجود دارد.»

وی ادامه داد: «وجود این پژوهشکده ها به ضرر دانشگاه و به ضرر ارتباط دانشگاه با جامعه است؛ چرا که وجود اینگونه پژوهشکده ها در واقع به معنای دور زدن دانشگاه و غیرخودی پنداشتن دانشگاه است و اینکه به خروجی تحقیقات دانشگاهی اعتمادی وجود ندارد.»

وی افزود: «البته همه نهادهای دولتی می توانند و باید واحدهای پژوهشی داشته باشند و اولویت های پژوهشی خود را تعیین کنند، اما انجام این پژوهشها باید بر عهده دانشگاه باشد و نهادهای دولتی خود نباید اقدام به تاسیس پژوهشکده و کارهای پژوهشی کنند.»

وی در بیان علت این امر گفت: «چون اگر قرار باشد نهادهای دولتی پژوهشکده داشته باشند و به زودی از وزارت علوم مجوز بگیرند و سپس اعضای هیات علمی و در نهایت دانشجو بپذیرند دیگر ارتباطی با دانشگاه نخواهند داشت.»

این استاد دانشگاه گفت: «لذا اگر آقای روحانی بر ارتباط دانشگاه با جامعه و صنعت تاکید دارند باید از طریق وزارت علوم اقدام کنند و اکثر پژوهشکده هایی که در قالب قوه مجریه تاسیس شده اند منحل کنند و کارهای پژوهشی به دانشگاه سپرده شود تا هم تحقیقات توسط یک نهاد علمی و بی طرف انجام شود و هم اینکه دانشگاه نیاز مالی خود را تامین کند که این موضوع برای استقلال و آزادی آکادمیک دانشگاه ضروری است.»

اسلامی گفت: «در رابطه با بحث مربوط به تفکیک جنسیتی هم من معتقدم باید کلا متوقف شود چرا که در عمل کاملا بی نتیجه بوده است و نکته دیگر اینکه اکنون در ترفیع و تبدیل وضعیت اساتید برخی امتیازات فرهنگی لحاظ می شود که ارتباط چندانی با ماهیت کار اساتید ندارد و مخصوصا ویژگی "وتویی" بودن این امتیازات فرهنگی در ترفیعات باید متوقف شود.»

وی افزود: «همچنین دولت باید تلاش کند ارتباطات میان دانشگاهها و جوامع علمی خارج از کشور برقرار شود و به حضور اساتید و دانشجویان در سمینارها و کنفرانس های خارج از کشور نگاه امنیتی نداشته باشد.»