توضیح نشر چشمه درباره برخی حاشیه‌ها

مدیر نشر چشمه درباره مطالب مطرح‌شده درباره این انتشارات توضیح داد.

در پی ایجاد برخی حاشیه‌ها در آستانه برگزاری نخستین نشست خبری معاون فرهنگی جدید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که درنهایت بخش قابل توجهی از مبحث‌های مطرح‌شده در این نشست را هم به خود اختصاص داده، مدیریت نشر چشمه، یکی از ناشرانی که در دولت گذشته فعالیت آن‌ها به‌طور عملی و بعضا به‌طور غیررسمی در حالت تعلیق درآمده بود، توضیح‌هایی ارائه کرد.

در یادداشت ارسالی حسن کیائیان به ایسنا آمده است: جناب آقای دکتر صالحی، معاون محترم فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، صبح امروز در اولین نشست رسانه ای خود به مناسبت هفته کتاب، نکات تازه‌ای در ارتباط با نشر چشمه بیان کردند.بخشی از متن سخنان ایشان به طور خلاصه از این قرار است:

1. تکه‌هایی که از کتاب‌های مختلف منتشرشده نشر چشمه در یکی از خبرگزاری‌ها آمده است، نوعی بولتن‌سازی است و بدون توجه به پیام کل اثر، قابل استناد نیست. نکته بعدی در این رابطه خلطی است که خبرگزاری مذکور کرده است. ماده 15 مصوبه جدید شورای عالی انقلاب فرهنگی در مورد مسئولیت ناشر پس از ارائه کتاب به وزارت ارشاد جهت دریافت مجوز، در مهرماه سال 1389، به وزارت ارشاد ابلاغ شد. بنابراین با نگاهی حقوقی و این که قسمت اعظم کتاب‌های مورد استناد این خبرگزاری مربوط به سال‌ها پیش از ابلاغ مصوبه بوده است، مسئولیتی را متوجه ناشر نمی‌کند. قانون که عطف به ماسبق نمی‌شود.

صورت‌مسأله روشن است؛ کتاب یا کتاب‌هایی را ناشر برای درخواست مجوز به اداره کتاب وزارت ارشاد ارائه کرد و پس از دریافت مجوز از آن وزارتخانه، منتشرشان کرد. مسئولیت ناشر در این میان چیست؟ آن هم با توجه به این که اختیار منتشر شدن یا منتشر نشدن کتاب‌ها با اشخاص یا نهاد دیگری است؟پس از ابلاغ مصوبه هم تا ماه‌ها اکثریت ناشران از چنین ابلاغیه‌ای بی‌خبر بوده‌اند. از دی‌ماه 1390 نیز از نشر چشمه کتاب تازه‌ای دریافت نشده است.

نکته مهم و قابل توجه در این نقل‌قول‌ها، این بود که در پایان آن، نویسنده وعده نقل قسمت‌هایی از کتاب‌های منتشرنشده نشر چشمه را در آن خبرگزاری داده است!! چطور و از کجا؟ معنای این سخن چنان واضح و روشن است که نیازی به تفسیر ندارد.

2. سخن جناب آقای دکتر صالحی درباره کتاب «روز حسین» می‌تواند بیان یک کارشناس مسلم دین درباره یک اثر باشد که نقطه پایانی است بر یک ناراستی بزرگ درباره این کتاب. این کتاب با توجه به سابقه نویسنده‌اش، نمی‌توانست جز در راستای اثبات حقانیت، مظلومیت و محبوبیت امام حسین (ع) باشد؛ چنان‌چه بررسان محترم برداشت دیگری از این کتاب کرده بودند. حال که نظر صائب و کارشناسانه یک دین‌پژوه در جایگاه شخصیت حقیقی و حقوقی جناب آقای دکتر صالحی، در این باره منتشر شد، پسندیده این است که این بحث خاتمه یابد. یک ناشر سی ساله که تمامی کتاب‌هایش در چارچوب قوانین جاری و با مجوز ارشاد منتشر شده، چرا باید کتابی برخلاف اصول مقدسات خود و جامعه منتشر کند؟! بنابراین چنین نیتی نه از سوی نویسنده و نه از سوی ناشر در میان نبوده است.

با سپاس مجدد از سخنان روشنگرانه جناب آقای دکتر صالحی که بارها در این کنفرانس تکرار کرده‌اند «... برای من چیزهایی ارزش بنیادی است و نمی‌توانم از آن‌ها فاصله بگیرم. این ارزش‌ها عبارتند از دین، اخلاق اجتماعی، نظم عمومی و نظام اسلامی.» سخنان جناب آقای دکتر صالحی نشان داد که این ارزش‌ها برای ایشان تنها کلام نیست و در عمل نیز به آن‌ها اعتقاد دارند.

در پایان: باید به خبرگزاری‌ای که تمام هم‌وغم آن در این روزها زدن ناشری است که ده‌ها سال است با مجوز ارشاد کتاب چاپ کرده است، گفت که این بغض‌های در گلو مانده بی‌شک روزی گوشی برای شنیدن خواهند یافت (کما این که یافتند).

داستان دادن نسخه‌ای از کتاب «روز حسین» به خبرنگار این خبرگزاری نیز این بوده است که سال گذشته، به دنبال ملاقات یکی از مدیران نشر چشمه با خبرنگار بخش ادبی آن خبرگزاری، خبرنگار پیشنهاد کرد که چنان‌چه نسخه‌ای از «روز حسین» به ایشان داده شود و او بخواند و ببیند که مطلبی علیه مقدسات ما در آن نیست، قول می‌دهد دیگر کلامی درباره این کتاب و نشر چشمه در آن خبرگزاری منتشر نشود. از آن تاریخ تاکنون که حدود یک سال و نیم از آن ملاقات می‌گذرد، خبری علیه نشر چشمه در آن خبرگزاری نیامده بود. آیا معنای این رفتار این نبود که خبرنگار متقاعد شده بود که «روز حسین» علیه مقدسات ما نیست؟ چه شد که یک‌باره همه‌چیز فراموش شد و در یکی دو روز گذشته این همه مطلب نادرست علیه نشر چشمه در این خبرگزاری منتشر شده است. الله و اعلم.