چرا آمریکا در اجماع جهانی علیه سوریه موفق نیست؟

فرارو- یک کارشناس مسائل آمریکا گفت: «به نظر می رسد شرایط داخلی آمریکا به گونه ای رقم خورده که اوباما چاره ای جز جنگ ندارد؛ حتی اگر این جنگ محدود به شلیک چند موشک به مناطق غیرحساس سوریه شود تا عزم خود را برای مقابله با جرمی که عنوان می کنند دولت سوریه مرتکب شده نشان دهند.»

برخی نظریه پردازان روابط بین الملل معتقدند قرن 21 قرن افول آمریکا و ظهور قدرت های جدید (همچون چین، هند و ...) است. در این بین برخی معتقدند عدم موفقیت اوباما در ایجاد اجماع بین المللی علیه سوریه می تواند نشانه ای از افول قدرت آمریکا باشد.

تردید اوباما در جنگ علیه سوریه بدون همراهی کشورهای دیگر موضوعی است که برخی از آن به عنوان نشانه ای از افول آمریکا از جایگاه ابرقدرتی در نظام بین الملل یاد می کنند.

آیا قدرت آمریکا رو به افول است؟

امیرعلی ابوالفتح کارشناس مسائل آمریکا در گفتگو با فرارو گفت: «من فکر نمی کنم عدم موفقیت اوباما در ایجاد اجماع جهانی علیه سوریه را بتوان نشانه ای از افول قدرت آمریکا در جهان دانست. چراکه شاید علت این مسئله تفاوت تخلفی که به دولت سوریه نسبت داده شده با تخلفاتی است که در گذشته توسط کشورهای مشابه صورت گرفته است.»

وی ادامه داد: «در سال 1990 عراق یک کشور عضو سازمان ملل را اشغال کرد که یک جرم آشکار بود. در سال 1999 کشور یوگسلاوی وقت کشتار گسترده ای در کوزوو انجام داد که درباره آن تردیدی وجود نداشت. حادثه 11 سپتامبر در سال 2001 به القاعده نسبت داده شد که القاعده خود نیز مسئولیت این اتفاق را بر عهده گرفت.»

وی افزود: «اما اتفاقی که در سوریه رخ داده به اندازه ای نیست که جامعه جهانی قانع شود؛ حال چه آمریکا در اوج قدرت باشد و چه رو به افول باشد.»

ابوالفتح گفت: «هنوز بازرسان گزارش ندادند که آیا سلاح شیمیایی استفاده شده و مهمتر از آن توسط چه گروهی استفاده شده است. شاید اگر بازرسان عنوان کنند سلاح شیمیایی توسط دولت سوریه به کار گرفته شده احتمال اجماع سازی علیه سوریه بیشتر شود؛ چنانکه پوتین عنوان کرده اگر این امر ثابت شود به قطعنامه شورای امنیت علیه سوریه رای خواهد داد و مخالفت های بسیاری از کشورها از جمله انگلیس و کشورهای عضو ناتو نیز کاهش پیدا خواهد کرد.»

وی ادامه داد: «لذا باید صبر کرد و دید آیا اتفاقی که در سوریه رخ داده به عنوان نقض آشکار قوانین بین المللی شناخته می شود یا خیر که در آن صورت شاید بتوان گفت اجماع سازی که آمریکا به دنبال آن است بوجود خواهد آمد.»

این کارشناس مسائل آمریکا اظهار کرد: «فارغ از رو به صعود یا افول بودن قدرت آمریکا، 10 سال جنگ پس از 11 سپتامبر جامعه جهانی و به خصوص مردم آمریکا را به شدت خسته کرده است؛ ضمن اینکه حوادث سوریه تهدیدی فوری علیه منافع ملی آمریکا و شهروندان این کشور نیست.»

وی ادامه داد: «لذا خیلی هم تعجب برانگیز نیست که مخالفت با جنگ به دلیل بحران اقتصادی و خستگی مردم از جنگ در اروپا یا آمریکا افزایش پیدا کند و این باعث شود همراهی با دولت اوباما علیه سوریه در مقطع کنونی خیلی قوی نباشد.»

وی خاطرنشان کرد: «البته میزان نفوذ آمریکا در جهان رو به کاهش است و در این مورد تردیدی وجود ندارد. اما عدم موفقیت اوباما در ایجاد اجماع بین المللی علیه سوریه صرفا به دلیل کاهش نفوذ آمریکا نیست؛ بلکه به دلیل تفاوت ماهیت حادثه ای که در سوریه رخ داده با حوادثی است که قبلا روی داده بود و شاید اگر حادثه ای مانند 11 سپتامبر روی دهد آمریکا راحت تر بتواند اقدام به اجماع سازی کند.»

ابوالفتح در پاسخ به این سوال که آیا اگر شورای امنیت مجوز حمله به سوریه را ندهد، آمریکا بازهم اقدام به حمله نظامی خواهد کرد؟، گفت: «از شواهد چنین برمی آید که آمریکا و شخص اوباما با حیثیتی کردن موضوع سلاح های شیمیایی در سوریه عزم خود را جزم کرده که به این کشور حمله کند؛ حتی اگر برخی از متحدان اصلی خود را همراه نداشته باشد.»

وی ادامه داد: «البته نباید فراموش کرد در غیاب انگلیس به عنوان شریک همیشگی آمریکا اکنون کشور موثر دیگری در اتحادیه اروپا به نام فرانسه در کنار آمریکا قرار دارد و کشورهایی مانند قطر و عربستان گرچه بازیگران بین المللی نیستند اما بازیگران مهم منطقه ای هستند و اگر آمریکا بتواند این کشورها را به اضافه ترکیه و اسرائیل همراه خود کند (که همراه کرده) می تواند ائتلافی را بوجود آورد.»

وی افزود: «البته این ائتلاف به بزرگی ائتلافی که در جنگ افغانستان و عراق شکل گرفت نیست؛ چون تخلفی که دولت بشار اسد انجام داده (در صورت اثبات) به بزرگی تخلفات رژیم صدام و طالبان نیست.»

این کارشناس مسائل بین الملل خاطرنشان کرد: «لذا خیلی هم نباید منتظر بود که ائتلاف گسترده ای به بزرگی ائتلافی که در سال 2001 افغانستان و 2003 عراق شکل گرفت ایجاد شود.»

وی تصریح کرد: «به نظر می رسد شرایط داخلی آمریکا به گونه ای رقم خورده که اوباما چاره ای جز جنگ ندارد؛ حتی اگر این جنگ محدود به شلیک چند موشک به مناطق غیرحساس سوریه شود تا عزم خود را برای مقابله با جرمی که عنوان می کنند دولت سوریه مرتکب شده نشان دهند.»

ابوالفتح در پاسخ به این سوال که اگر اوباما بدون مجوز مجلس نمایندگان آمریکا اقدام به حمله نظامی علیه سوریه کند، آیا امکان استیضاح وی در کنگره وجود دارد؟، گفت: «خیر؛ اولا اینکه امکان عدم موافقت مجلس نمایندگان با اقدام نظامی علیه سوریه بسیار ضعیف است؛ چون نه تنها دموکرات ها؛ بلکه حتی رقبای سرسخت اوباما مانند مک کین نیز با این اقدام موافق هستند.»

وی ادامه داد: «اما اگر حتی اوباما بدون مجوز کنگره این اقدام را انجام دهد معمول نبوده که فرمانده کل قوا در آمریکا در زمانی که این کشور درگیر جنگ است مورد انتقاد یا استیضاح قرار بگیرد.»

وی افزود: «لذا شاید نتیجه این اقدام اوباما در رای گیری انتخابات میان دوره ای سال 2014 خود را نشان دهد که جمهوری خواهان، دموکرات ها را به قانون شکنی متهم کنند و دموکرات ها با ریزش آرا در این انتخابات و نیز در انتخابات ریاست جمهوری 2016 مواجه شوند.»

این کارشناس مسائل آمریکا تاکید کرد: «اما استیضاح اوباما با توجه به ساختارهای حکومتی و توازن قوای موجود در آمریکا دور از انتظار است.»