فرارو- مِنْ أَجْلِ ذلِکَ کَتَبْنا عَلى بَني إِسْرائيلَ أَنَّهُ مَنْ قَتَلَ نَفْساً بِغَيْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسادٍ فِي الْأَرْضِ فَکَأَنَّما قَتَلَ النَّاسَ جَميعاً وَ مَنْ أَحْياها فَکَأَنَّما أَحْيَا النَّاسَ جَميعاً وَ لَقَدْ جاءَتْهُمْ رُسُلُنا بِالْبَيِّناتِ ثُمَّ إِنَّ کَثيراً مِنْهُمْ بَعْدَ ذلِکَ فِي الْأَرْضِ لَمُسْرِفُونَ
سوره مائده، آیه 32: به همین جهت، بر بنی اسرائیل مقرّر داشتیم که هر کس، انسانی را بدون ارتکاب قتل یا فساد در روی زمین بکشد، چنان است که گویی همه انسانها را کشته و هر کس، انسانی را از مرگ رهایی بخشد، چنان است که گویی همه مردم را زنده کرده است. و رسولان ما، دلایل روشن برای بنی اسرائیل آوردند، اما بسیاری از آنها، پس از آن در روی زمین، تعدّی و اسراف کردند.
به گزارش فرارو؛ آلودگي هوا، معضلي است كه از ديرباز تاكنون گريبان شهرهاي بزرگ را گرفته و چندسالي است به شهرهاي كوچكتر هم سرايت كرده است. معضلي كه كارشناسان هربار آماري جديد از خسارات و مرگ و ميرهاي ناشي از آن ميدهند. البته آلودگی هوا تنها مسئله ای نیست که در آن جان انسان ها به هیچ انگاشته می شود؛ چرا که این روزها هستند بسیاری از بیمارانی که به دلیل عدم وجود داروی مورد نیاز و گاه حتی به دلیل گرانی دارو جان خود را از دست می دهند. اما این دسته شاید چون اقلیتی از جامعه را شکل می دهند خیلی به چشم نمی آیند.
به هر روی مسئله کمبود داروهای اساسی و حیاتی معضلی است که خود فرصتی دیگر برای بررسی طلب می کند؛ اما آلودگی هوا که با طیف بیشتری از جامعه سر و کار دارد با جان مردم چه می کند؟
دریغ هوا
آمارهای مختلفی درباره مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا در کشور منتشر می شود که البته تاکنون وزارت بهداشت این آمارها را تایید نکرده است. با این حال کمال الدین پیرموذن عضو فراکسیون محیط زیست مجلس در گفتگو با فرارو معتقد است: «سالانه حدود 4 تا 5 هزار نفر در تهران به علت آلودگی هوا جان خود را از دست می دهند.»
همچنین برخی منابع ديگر آمارهای مختلف و متفاوتی از تلفات آلودگي دادهاند که مسوولان وزارت بهداشت و سازمان حفاظت از محيطزيست (متولي اصلي بحران آلودگي هوا) تاكنون هيچ آماري را تاييد نكردهاند. ندافي رييس مركز سلامت محيط وزارت بهداشت در اينباره باره گفته است: «بيماريها و مرگ ناشي از آلودگي هوا را تنها به مسوولان اطلاع ميدهيم.»
اما مسئله آلودگی هوا در کنار آسیب های جانی، موجب ضررهای مالی به کشور هم می شود. به گفته سيدجعفر تشكريهاشمي مديرعامل شركت كنترل كيفيت هواي شهر تهران «آلودگي هوا سالانه هشت ميليارد دلار خسارت در ايران به دنبال دارد. خساراتي از سلامتي شهروندان گرفته تا تعطيليهاي مداوم و محدود كردن تردد خودروها در شهر و تعطيلي كارخانجات و صنايع.»
حال با توجه به آسیب های ناشی از آلودگی هوا باید پرسید دولت در طول هشت سال اخیر چه اقداماتی برای جلوگیری یا کاهش آلودگی هوا انجام داده است.
به نظر می رسد در سالهای اخیر تنها دو قدم برای مقابله با آلودگی شدید هوا در پایتخت برداشته شده است و آن هم افزایش محدوده طرح ترافیک و تعطیل کردن ادارات و مدارس بوده است.
البته در کنار این دو راهکار، دو سال پیش در اواخر پاییز و در اوج آلودگی هوا اقدامی خودساخته و نمایشی از سوی دولت در دستور کار قرار گرفت که نه تنها کوچکترین تاثیری در کاهش آلودگی نداشت؛ بلکه به عنوان یک اقدام مضحک مورد تمسخر شهروندان قرار گرفت.
طرح "آب پاشی" هوای تهران که توسط چند هواپیما به اجرا گذاشته شد، تنها طرح بدیع و جدی! دولت برای مقابله با پدیده آلودگی هوا بود، که تبدیل به نمادی برای اقدامات نمایشی و ژانگولری در کنترل بحران شد.
از نکات جالب توجه این است که "آب پاشی" هوای تهران با واکنش انتقادی وزیر وقت بهداشت نیز روبه رو شد و آب پاشی را در کاهش غلظت آلودگی ها بی تاثیر دانست.
لذا باید گفت تمام تلاش های دولت برای کنترل آلودگی هوای تهران در 8 سال اخیر جدای از تعطیل کردن و ممانعت از تردد خودروها به همان یک مورد "آب پاشی" شهر تهران ختم شد و در تمام این سال ها نه اقدامی تازه ای صورت گرفت و نه حتی برنامه ای تدوین و راهکاری اندیشیده شد.
مدیریت بیبرنامه
سید عماد حسینی سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس هشتم در گفتگو با فرارو می گوید: «در رابطه با رفع معضل آلودگی هوا به لحاظ مدیریتی اقدامات قابل توجهی می توانست صورت بگیرد. بعضی از این اقدمات با مسئله حمل و نقل عمومی و موضوع سوخت های مصرفی مرتبط بود که باید با استاندارهای جهانی مطابقت داده می شد که به آن بی توجهی شد.»
وی ادامه می دهد: «به لحاظ زیست محیطی دولت آقای احمدی نژاد نتوانست وظایف خود را به درستی انجام دهد و در طول هشت سال گذشته مسئله آلودگی هوا وضعیت بسیار بغرنجی برای خیلی از استان ها و شهرهای کشور پدید آورد و راهکار اساسی برای رفع آن اندیشیده نشد.»
حسینی با رد اقدامات آنی برای رفع آلودگی هوا همچون آب پاشی هوا توسط هواپیما تصریح می کند: «رفع آلودگی هوا نیازمند یک برنامه جامع و درازمدت است و نمی توان با اقدامات آنی و لحظه ای آلودگی هوا را برطرف کرد.»
مهرورزی در هوای آلوده!
اما کمال الدین پیرموذن عضو فراکسیون محیط زیست مجلس نیز در گفتگو با فرارو می گوید: «در هشت سال اخیر متاسفانه رئیس دولت صرفا به سوداگری و صدقه پروری بها داد و به اولویت های مردم به خصوص بحث کاهش آلودگی هوا در تهران و هفت شهر صنعتی کشور و 24 استان ذی مدخل در امر گریبان گیری ریزگردها نه تنها توجهی نکرد؛ بلکه با عدم همکاری این مشکل را تشدید کرد.»
وی در توضیح کارشکنی ها و عدم همکاری دولت در رفع آلودگی هوا می گوید: «ما شاهد بودیم که دولت به لحاظ غرض و مرضی که با شهرداری تهران داشت بودجه مترو و حمل و نقل عمومی را به طور کامل پرداخت نکرد. دولت به هیچ وجه به توسعه فضای سبز بها نداد و اقدامات آن در خصوص استانداردسازی صنعت خودرو و سه هزار واحد آلاینده و استانداردسازی پالایشگاههای تولید سوخت به هیچ وجه رضایت بخش نبود.»
در پایان باید به این سوال پاسخ داد که چطور دولت در طول هشت سال اخیر از مهرورزی صحبت کرد و خود را یک دولت مردمی نامید اما هیچ توجهی به بحث سلامت مردم نداشت؟!
پیرموذن در این باره می گوید: «آقای احمدی نژاد در شعارهای خود از مردمی بودن و مهرورزی صحبت می کنند، اما اگر این صحبت ها راست نمایی و دروغین نبود باید به انسان که محور توسعه است و هوا که اصلی ترین نیاز جوامع بشری است بها می دادند.»
عماد حسینی نیز معتقد است: «مهرورزی را نباید صرفا در لفظ معنا کرد و تنها ظاهر را دید. به هر حال مهرورزی نسبت به مردم زمانی خواهد بود که اقداماتی را در زمینه سلامتی مردم و جلوگیری از خدشه دار شدن وضعیت جسمی و روحی آنها انجام داد.»