فرارو- یک کارشناس مسائل سیاست خارجی درباره دور تازه مذاکرات هستهای ایران و گروه ۱+۵ که فردا در سطح کارشناسان در استانبول برگزار میشود را به دلیل تعیین دستور کار مذاکرات آلماتی ۲ که در سطح دیپلماتهای ارشد برگزار میشود را سرنوشت ساز خواند.
جلال ساداتیان در گفتگو با فرارو، ضمن بیان این مطلب با تاکید بر اینکه مذاکرات آلماتی با وجود خوشبینیهای که ایجاد شد نسبت به بروز یک زمینه تفاهم، عقبگردی بیش نبود گفت: در مذاکرات آلماتی هیاتهای مذاکره کننده ارشد هستهای جمهوری اسلامی ایران و گروه ۱+۵ تنها موافقت کردند که به توافقات مذاکرات مسکو عقب گرد و رجعت کنند.
وی افزود: در مذاکرات مسکو دو طرف توافق کرده بودند که به منظور فراهم کردن زمینه تفاهم و دست یابی به درک بهتر نسبت به بستههای پیشنهادی ارایه شده در سطح کارشناسان با یکدیگر در استانبول گفتگو کنند. هر چند تاثیر این گفتگوها در سطح کارشناسان در مذاکرات دیپلماتهای ارشد ایران و ۱+۵ در آلماتی نمود پیدا نکرد.
ساداتیان ادامه داد: با این حال دیپلماتهای ارشد تصمیم گرفتند باردیگر با عقب گرد به مذاکرات مسکو، توافقات در مسکو یعنی کاهش سطح مذاکرات به دیپلماتهای ارشد را به بوته آزمایش دوباره بگذارند اما با یک تفاوت.
این کارشناس مسائل سیاست خارجی با بیان اینکه هیات کارشناسی ایران و گروه ۱+۵ فی نفسه مذاکره کننده نیستند گفت: تفاوت عمده نشست فردای هیاتهای کارشناسی جمهوری اسلامی ایران و گروه ۱+۵ با نشست پس از مذاکرات استانبول در این است که در این دور قرار نیست که دو طرف به درک بهتر و بیشتر نسبت به بسته پیشنهادی ارایه شده برسند.
ساداتیان افزود: بر خلاف نشست پیشین استانبول، هیاتهای کارشناسی ایران و گروه ۱+۵ تنها به این دلیل رو در روی هم قرار میگیرند که بتوانند دستور کار نشست کارشناسان ارشد در آلماتی ۲ را استخراج کنند.
وی ادامه داد: در مذاکرات پیشین ایران و گروه ۱+۵ یکی از مهمترین اختلافات و موانع پیش روی دو طرف عدم در اختیار داشتن دستور کار مذاکره بود که همین نقص و ایراد هم سبب میشد که وقت عمده گفتگوها به این موضوع بگذرد که درباره چه چیز گفتگو بشود و درباره چه چیز گفتگو نشود.
این کارشناس مسائل سیاست خارجی تصریح کرد: برهمین اساس هربار با وجود همین اختلاف مذاکره کنندگان هستهای ایران و گروه ۱+۵ رو در روی هم قرار میگرفتند بدون آنکه از قبل توافق درباره دستور کار مذاکره وجود داشته باشد که همین امر هم هر بار عملا مذاکرات را به بن بست میکشاند و دو طرف به جای آنکه مذاکره کنند برای به نتیجه رسیدن تنها مذاکره میکردند برای اینکه مذاکره کرده باشند.
ساداتیان تاکید کرد: با این حال فردا هیاتهای کارشناسی جمهوری اسلامی ایران و گروه ۱+۵ با شناخت از ضعفهای مذاکرات پیشین اقدام به تدوین و ترسیم دستور کار نشست آلماتی ۲ خواهند کرد و به این لحاظ مذاکرات فردا سرنوشت ساز خواهد بود. همچنین در بخشی از این گفتگوها آنها درباره گامهای اعتمادساز متقابل هم مذاکره میکنند.
وی با بیان اینکه مهمترین بحث درباره گامهای اعتمادساز متقابل در نشست استانبول همان پیشنهاداتی است که در آلماتی مطرح شد گفت: در نشست آلماتی یکی از پیشنهادات گروه ۱+۵ به طرف ایرانی، توقف روند افزایش سرعت غنی سازی ۲۰ درصد در ازای عدم اجرای تحریم تجارت طلا و سایر فلزات گرانبها بود.
این کارشناس مسائل سیاست خارجی افزود: گروه ۱+۵ معتقد است همانطور که اعمال تحریمها علیه جمهوری اسلامی ایران، پروسهای را طی کرده است تا تصویب و تایید شود، رفع تحریمها چه تحریمهای همه جانبه در چارچوب قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل و چه تحریمهای یکجانبه از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا نیز نیاز به طی پروسهای است.
ساداتیان ادامه داد: بر این اساس گروه ۱+۵ مدعی است که تنها میتواند روند افزایش تحریمها را متوقف کند و تحریمهای که هنوز مصوب نشده است را به مرحله تصویب نرساند از جمله تحریم تجارت طلا و سایر فلزات گرانبها.
وی تصریح کرد: هر چند جمهوری اسلامی ایران تاکید دارد که گامهای اعتماد ساز باید هم وزن و هم تراز باشد اما این نکته را باید در نظر گرفت که گروه ۱+۵ در مذاکرات پیشین حاضر نبود حتی درباره تحریمها گفتگویی کند و خواستار تعلیق غنی سازی ۲۰ درصد در ازای اعطای امتیازهای ناچیز همچون تجهیز ناوگان هوایی و... بود.
ساداتیان در خاتمه گفت: بنابراین آمادگی گروه ۱+۵ برای رفع تحریمها، حتی تحریمهای که خیلی هم ارزش و اعتبار ندارد و نمیتواند برای اقتصاد جمهوری اسلامی ایران گره گشا باشد را به فال نیک گرفت و آن را گام نخست در نزدیک شدن دیدگاههای دو طرف در ارزیابی کرد.