مقایسه مذاکرات هسته‌ای ایران با مذاکرات صلح فلسطین و اسرائیل!

فرارو- آلن بن دیوید، گزارشگر و تحلیلگر مسائل راهبردی کانال 10 تلویزیون اسرائیل طی یادداشتی برای آل مانیتور نوشت: ایران همچنان با اعتماد کامل در مسیر کسب ظرفیت هسته ای گام برمی دارد و دقت دارد که از «خط قرمز» دستکم در شرایط فعلی عبور نکند. ضمن اینکه بر اساس مذاکرات اخیر در آلماتی، به نظر می رسد که این شش قدرت اصلی جهان بودند که نخست چراغ سبز نشان دادند.

به گزارش فرارو، این تحلیل گر اسرائیلی بدون در نظر گرفتن واقعیت های موجود پرونده هسته ای ایران ادعاهای عجیب و تائید نشده ای درباره میزان تولید اورانیوم غنی شده توسط ایران گمانه زنی هایی را مطرح کرد.

این در حالی است که ایران بارها و بارها اعلام کرده است، فقط به اندازه نیاز خود اورانیوم 20 درصد تولید می‌کند.

بن دیوید در یادداشت خود عنوان کرده است که غرب در مذاکرات آلماتی به نوعی از مواضع خود عقب نشینی کرده است. با این حال وی ادعا کرده است: «شانس برگزاری مذاکراتی شبیه به مذاکرات آلماتی که در نهایت منجر به توقف برنامه هسته ای ایران شود همانقدر است که شانس امضا شدن قرارداد صلح میان اسرائیل و فلسطین طی سال جاری است.»

تحلیلگر اسرائیلی ال مانیتور در یادداشت خود آورده است:

طی این مذاکرات (آلماتی) به ایران تعهد داده شد که هیچ تحریم جدیدی در آینده نزدیک علیه ایران اعمال نخواهد شد و در ازای آن هیچ امتیازی از سوی ایران داده نشده است. اگر قدرت های جهان همین روند را در مورد برنامه هسته ای ایران ادامه دهند، دولت جدید نتانیاهو مجبور خواهد شد تا سال آینده در مورد اینکه آیا مانع نهایی برای هسته ای شدن ایران یک حمله اسرائیلی است یا خیر، تصمیم بگیرد.

مشکلی که همواره در مورد خط قرمزها وجود داشته این است که با اعمال این خطوط، طرف مقابل هرکاری که بخواهد می تواند انجام دهند، جز عبور از این خط قرمزها. بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم اسرائیل طی سپتامبر گذشته در مجمع عمومی سازمان ملل خط قرمز رژیم صهیونیستی را مشخص کرد. شاید وی این خط قرمز را در گام نخست با یک طراحی ناشیانه به نمایش گذاشت اما پس از یک روز تمام جهان و از جمله ایران دریافتند که خط قرمز نتانیاهو 250 کیلوگرم اورانیوم 20 درصد غنی شده است. این حجم اورانیوم برای ساخت یک بمب هسته ای طی زمانی کوتاه کافی است.

از زمانیکه نتانیاهو چنین خط قرمزی را تعیین کرد، ایران با عزم راسخ برای رسیدن به این نقطه، بدون آنکه از آن عبور کند، حرکت کرده است. ایران سانتریفیوژهای بیشتر و بیشتری را در نطنز و فردو نصب کرده، ذخایر اورانیوم با غنای پائین را افزایش داده (ایران در حال حاضر شش تن اورانیوم 3.5 درصد غنی شده که حجمش برای ساخت چهار بمب هسته ای کافی است را ذخیره کرده) و خود را آماده راه اندازی راکتور اراک می کند. با این حال ایران از 280 کیلوگرم اورانیوم 20 درصد غنی شده، 111 کیلوگرم را به راکتور تحقیقاتی در تهران منتقل کرده تا از خط قرمز اسرائیل عبور نکرده باشد.

براساس ادعاهای آموس یادلین، رئیس سابق دستگاه اطلاعات نظامی اسرائیل، ایران در حال حاضر می تواند مواد کافی برای ساخت نخستین بمب را در کمتر از شش ماه تولید کند. بر اساس سرعتی که در حال حاضر سانتریفیوژها نصب می شوند، ایران طی یک سال قادر خواهد بود که این شش ماه را به یک ماه کاهش دهد و به نقطه ای برسد که از دیدگاه جهانی «نقطه فرار» خوانده می شود: مرحله ای که برای تولید مواد لازم به منظور تولید نخستین بمب تنها یک ماه زمان کافی است.

این در حالی است که گزارش های مربوط به مذاکرات میان شش قدرت و ایران که اواخر ماه فوریه در آلماتی صورت گرفت، تاحدودی تعجب آور هستند. بر اساس اطلاعاتی که از دو دیپلمات حاضر در مذاکرات ایران و گروه 1+5 به دست آمده، قدرت های جهان در این نشست پیشنهاد کاهش تحریم ها در ازای کاهش میزان غنی سازی اورانیوم در سایت فردو را به ایران ارائه دادند و پس از آن متعهد شدند که مانع اعمال تحریم های بیشتر علیه ایران شوند.

شاید بتوان خروج نمایندگان ایران از این مذاکرات با لبخندی بر لب و اعلام اینکه یخ روابط آنها با آمریکا در حال آب شدن است و دید خوشبینانه شان در مورد مذاکره با دیگر قدرت های جهان را اتفاقی نادر دانست. مقامات ایران پس از دو سال مذاکره با گروه 1+5 که هر بار با جبهه گیری های متحد و آنها همراه بود، در مذاکرات قزاقستان برای نخستین بار شاهد نرمش این قدرت ها بود. به نظر می رسید که مقامات آمریکا و اروپا موضع سرسختانه خود را با تمایل به ایجاد پیشرفت در مذاکره با ایران عوض کرده و عملاً ادامه برنامه هسته ای جمهوری اسلامی را به رسمیت شناخته اند.

درست است که جو بایدن، معاون رئیس جمهوری و جان کری، وزیر امور خارجه جدید آمریکا پس از مذاکرات قزاقستان اظهارات قاطعانه ای در مورد ایران داشته و هر دو تاکید می کنند که آمریکا یک ایران هسته ای را تحمل نخواهد کرد اما در سوی دیگر، اشارات آنها پیام متفاوتی دارد و حتی مقامات ایرانی نیز این زبان را دریافته اند. سه سناتور سابق آمریکا (باراک اوباما، رئیس جمهوری؛ جان کری، وزیر امور خارجه و چاک هیگل، وزیر دفاع) از مذاکرات به جای استفاده از نیروی نظامی دفاع می کنند اما شانس برگزاری مذاکراتی شبیه به مذاکرات آلماتی که در نهایت منجر به توقف برنامه هسته ای ایران شود همانقدر است که شانس امضا شدن قرارداد صلح میان اسرائیل و فلسطین طی سال جاری.

اواخر ماه جاری میلادی نتانیاهو که پس از انتخابات قدرت خود را تاحدودی از دست داده، میزبان رئیس جمهور آمریکایی خواهد بود که مصمم است اطمینان حاصل کند که اسرائیل و آمریکا در مورد ایران دیدگاهی مشترک و یکسان دارند. نتانیاهو و اوباما هر دو می دانند که خروج از این نشست با پیامی یکسان، بدون هیچ گونه شکاف یا اختلاف نظر تا چه اندازه اهمیت دارد اما احتمال این هم نظر بودن چندان هم بالا نیست. نتانیاهو خواستار تحریم های بیشتر و اقدامات ویران کننده خواهد شد و اوباما درخواست پیشبرد روند صلح با فلسطین و عدم مداخله اسرائیل در مذاکرات با ایران را مطرح خواهد کرد. تمام اینها برخلاف پشت پرده مداخله نتانیاهو در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا خواهد بود. این دو مقام ارشد در هر صورت راهی برای انتشار بیانیه ای مشترک خواهند یافت اما مطمئناً نتانیاهو درمی یابد که باید با دقت تمام پیشنهادات آشتی جویانه آمریکا به ایران را مدنظر قرار دهد و اینکه در نیمه دوم سال جاری میلادی بار دیگر مسئله یک حمله سربرخواهد آورد.

نتانیاهو تا به امروز با مخالفت سرسختانه مقامات امنیتی اسرائیل با ایده حمله یک جانبه روبرو بوده اما همانطور که جک استرا، وزیر امور خارجه سابق انگلیس اشاره می کند اگر جهان در مسیر پذیرش ایران هسته ای قرار گرفته باشد هم اسرائیل این امر را تحمل نمی کند. طی سال آینده ایران دستکم سه تن دیگر اورانیوم با غنای پائین تولید خواهد کرد و راکتورهای آب سنگین اراک را برای شروع به کار در سه ماهه نخست سال 2014 آماده خواهد کرد. و شاید این امر را بتوان دلیلی بر شکل گیری جنگ بر فراز آسمان اسرائیل پیش از رسیدن پائیز سال آینده دانست.