جدال گاوبازها و خرس‌باز‌ها در عبدل‌آباد!

اینجا شبیه هیچ محله‌ای نیست، فاصله آدم‌ها را از نوع اتومبیلشان تشخیص می‌دهی و صدای چانه‌زنی مشتریان همهمه‌ای برپا کرده است که تو را غرق می‌کند، آری اینجا عبدل‌آباد است، محله‌ای که سال‌ها پیش ناشناخته بود؛ اما امروز مرکز خرید و فروش اتومبیل‌های دست‌دوم است. 
 
پاسگاه نعمت‌آباد معروف به عبدل‌آباد فقط یک محله و بازار خرید و فروش خودرو نیست، یک بورس است، اما نه بورس سهام؛ بلکه بورس خودرو؛ تنها فرق این بازار که در روز‌های جمعه اوج می‌گیرد، این است که تابلو ندارد. قیمت‌ها در بورس به روش حراج بر روی یک تابلوی بزرگ نمایش داده می‌شود و خریداران و فروشندگان به صورت الکترونیک با یکدیگر رقابت می‌کنند و نهایتا سهام موردنظر فروخته می‌شود، اما در عبدل‌آباد رابطه چهره به چهره است، تابلویی وجود ندارد و خریداران و فروشنده‌ها در چشمان هم نگاه می‌کنند، با هم چانه می‌زنند و نهایتا قولنامه نوشته می‌شود.

در بازار سهام به سرمایه‌گذارانی که به شیوه یک گاو جنگی سرمایه‌گذاری می‌کنند و سعی دارند قیمت سهام را افزایش دهند و به آینده خوش‌بین باشند، گاوباز و به اشخاصی که با استفاده از روش شکار یک خرس سرمایه‌گذاری می‌کنند و سعی در پایین کشیدن قیمت دارند، خرس‌باز می‌گویند. این استعاره به دلیل شیوه متفاوت حالت جنگی گاوها و خرس‌ها به کار برده می‌شود؛ چراکه گاو‌ها با شاخ‌هایش حریف را به بالا پرتاب می‌کند، اما خرس با چنگالش حریف را پایین می‌کشد.
چانه‌زنی در عبدل‌آباد هم به روش گاوباز‌ها و خرس‌باز‌ها هر روز جمعه‌ها در اوج است، عده‌ای خودرو خود را چون عروس هزار رنگ بالا می‌برند و خریداران در فکر کاهش قیمت هستند، اما آنچه به واقع حقیقت دارد، حضور یک بورس محلی برای خرید و فروش خودرو است.

از بیهقی تا عبدل‌آباد
سال‌ها پیش در میدان آرژانتین تهران هم مرکزی برای خرید و فروش اتومبیل‌های دست‌دوم وجود داشت، به نام پارکینگ بیهقی. هر هفته جمعه خریداران و فروشنده‌ها به سمت این مرکز سرازیر می‌شدند، اما با گذشت زمان، پارکینگ بیهقی به کار خود پایان داد و تا مدت‌ها محل خاصی برای خرید و فروش خودرو‌های دست‌دوم وجود نداشت، تا اینکه عبدل‌آباد از پاسگاه نعمت‌آباد سر برآورد و جایگاه خود را به عنوان مرکز خرید و فروش خودرو‌های دست‌دوم تثبیت کرد.

عبدل‌آباد این روز‌ها تبدیل شده است به یک محل کسب درآمد برای واسطه‌هایی که به قول خودشان خودرو را از این دست می‌خرند و از آن دست می‌فروشند. هر چقدر دلال خودرو پول بیشتری داشته باشد، سودی که به دست می‌آورد بیشتر است. به گفته یکی از واسطه‌ها میزان سودی که دلالان از خرید و فروش خودرو به دست می‌آورند از 200 هزار تومان شروع می‌شود و به چندین میلیون تومان هم می‌رسد.

شاید در گذشته در پارکینگ بیهقی خیلی از فروشنده‌ها خودشان مصرف‌کننده واقعی بودند؛ اما به نظر می‌رسد این روزها بازار عبدل‌آباد بیشتر به جایگاه دلالان تبدیل شده است، هر چند با افتتاح 3 مرکز خرید و فروش خودرو، توسط شهرداری به نظر می‌رسد به زودی سیطره عبدل‌آباد هم مانند بیهقی به پایان برسد.

وقتی بازار عبدل آباد داغ می‌شود
در بازار عبدل‌آباد، هر اتومبیلی پیدا می‌شود، از پیکان‌های قدیمی گرفته تا مدل‌های جدید اتومبیل‌های ژاپنی. دسته‌بندی خودرو‌ها با مدل و میزان قیمت‌شان کاملا مشخص است. این روز‌ها با افزایش شدید قیمت خودرو، بازار خریدوفروش اتومبیل‌های دست‌دوم در عبدل‌آباد حسابی گرم شده است؛ چراکه توانایی مالی مردم برای خرید خودرو‌های صفر به ویژه در سال جاری کمتر شده و همه متوسل به عبدل‌آباد می‌شوند. برخی روی خودروهای خود سیستم صوتی نصب کرده‌اند و خودروها را بالاتر از میزان ارزش قیمت‌گذاری کرده‌اند. به عنوان مثال فروشنده پراید مدل 85 این خودرو را با نصب سیستم صوتی حدود 12 میلیون تومان قیمت‌گذاری کرده بود. در صورتی که این خودرو بدون این سیستم ارزش کمتری دارد.

یکی از فروشندگان که هر هفته در بازار عبدل‌آباد حضور دارد، می‌گوید: چند ماه است که رانت جدیدی در بازار خودرو‌های صفر ایجاد شده و همین موضوع موجب شده عبدل‌آباد شلوغ‌تر از گذشته شود؛ چراکه مردم دیگر توانایی مالی خرید خودرو‌های صفر را ندارند، به همین دلیل یك راست می‌آیند اینجا تا شاید بتوانند اتومبیل کارکرده بخرند. یک خریدار هم که گویا از افزایش قیمت بازار خودرو‌های صفر عصبی شده، می‌گوید: معلوم نیست چه خبر است، قیمت خودرو هر روز گران‌تر می‌شود و هر کس رابطه بیشتری در ایران خودرو و سایپا داشته باشد، روز‌به‌روز پولدار‌تر می‌شود؛ چراکه با توجه به تفاوت فاحشی که بین قیمت کارخانه و بازار آزاد وجود دارد، اگر یک خودرو از کارخانه تحویل بگیری و در بازار آزاد بفروشی کلی سود کرده‌ای!
او که از صبح به دنبال خرید یک پراید مدل 86 است، با ناراحتی ادعایی را مطرح می‌کند که نمی‌توان آن را تایید کرد.

او مدعی می‌شود: تولید خودرو کم شده است، به خاطر همین خیلی از مدیران که در شرکت‌های خودروساز داخلی فعالیت می‌کنند، می‌توانند از رانت استفاده کنند و پس از تولید خودرو حواله‌ها را برای دوستان و آشنایانشان به قیمت کارخانه کنار می‌گذارند، اما ما مجبوریم از صبح تا شب دنبال یک خودرو مناسب در عبدل‌آباد پرسه بزنیم.

همهمه عجیبی در عبدل‌آباد برپاست، به نظر می‌رسد بیشتر خریداران، مصرف‌کننده هستند و بیشتر فروشنده‌ها واسطه‌اند، اما آمار دقیقی در این باره وجود ندارد. هر چه هست اینجا روزانه تعداد زیادی خودرو دست‌دوم مبادله می‌شود و کسی نمی‌داند گردش مالی عبدل‌آباد از محل خرید و فروش این خودرو‌ها چقدر است. این روز‌ها افزایش قیمت خودرو‌های صفر، عبدل‌آباد را هم تحت‌تاثیر قرار داده و نمی‌توان قیمت‌های دقیقی ارائه کرد؛ اما به گفته دلالان خودرو، قیمت‌ها مدام تغییر می‌کند و هر روز بیشتر افزایش می‌یابد.

از خودروهای داخلی پراید و پژو ۴۰۵ و از خودروهای خارجی هیوندای، بیشترین میزان خرید و فروش را دارند و هر چه مدل خودروها یا همان سال ساخت خودروها پایین‌تر باشد، مشتری بیشتری دارد.

پیش‌بینی اکثر فروشندگان و فعالان در این بازار این است که این روند صعودی قیمت‌ها تا عید ادامه دارد و براساس این قانون نانوشته، «هر وقت قیمت ماشین بالا بره، بازار خرید و فروش هم خوب میشه» انتظار روزهای شلوغ‌تری را می‌کشند، اما به‌طورکلی چه در ماشین‌های خارجی‌ گران و چه داخلی، خرید دست‌دوم بیشتر از ماشین صفر و تازه کار است.

از چانه‌زنی تا قولنامه
خریداران معمولا چرخی در عبدل‌آباد می‌زنند و نهایتا یک خودرو را نشان می‌کنند، اگر بر سر قیمت با فروشنده به توافق برسند، خریدار مبلغی را برای تحکیم قرارداد به فروشنده می‌پردازد و سپس قولنامه نوشته می‌شود.

پس از آن خودرو بايد در پاركينگ امانت بماند تا كارهاي محضري معامله انجام شود. راحتی معاملات و ارتباط چهره به چهره خریداران در این بازار یکی از ویژگی‌های اصلی بازار خرید و فروش خودرو در عبدل‌آباد است.

تقریبا هر اتومبیلی پیدا می‌شود و فاصله طبقاتی آدم‌ها را می‌توان از نوع اتومبیل‌هایشان کشف کرد، هرچند این ملاک دقیقی برای این فاصله نیست، اما گویا این روزها، اتومبیل‌ها به نشانه‌ای برای شناسایی هویت افراد تبدیل شده‌اند.

یکی از خریداران درباره عبدل‌آباد می‌گوید: نحوه خرید و فروش در عبدل‌آباد مناسب است، اما اولا فاصله عبدل‌آباد از مرکز شهر زیاد است و ثانيا بهتر است امکانات مدرن‌تری برای این مراکز در نظر گرفته شود. او می‌گوید: چند تغییر کوچک و ایجاد امکانات مناسب از جمله توسعه‌بخش کارشناسی خودرو می‌تواند معاملات این محل را رونق بیشتری بدهد. ضمن اینکه بهتر است تعداد چنین مراکزی برای خرید و فروش خودرو بیشتر شود.

یکی از فروشندگان نیز وارد گفت‌و‌گو می‌شود و پیشنهاد جالبی می‌دهد، او که خود را واسطه خودرو‌های دست‌دوم معرفی می‌کند، می‌گوید: اگر یک تابلوی بزرگ در اینجا نصب می‌شد و هر کس که تمایل داشت، قیمت و مشخصات ماشین خود را اعلام می‌کرد و بر روی تابلو دیجیتال نمایش داده می‌شد؛ خریداران و فروشنده‌های می‌توانستند راحت تر ماشین مورد نظر خود را پیدا کنند و نیاز به گشت‌و‌گذار طولانی‌مدت و ازدحام جمعیت نبود.

او تاکید می‌کند: با این روش خریدار از همان ابتدا که وارد عبدل‌آباد می‌شود، فهرست اتومبیل‌هایی را که متناسب با توانایی مالی‌اش است، روی تابلو می‌بیند و به‌راحتی می‌تواند سراغ همان خودرو‌ها برود، حتی می‌توان این بخش را توسعه داد. به عنوان نمونه ممكن است کسی بین 10 تا 11 میلیون تومان پول داشته باشد و به دنبال خرید یک اتومبیل در این محدوده قیمت باشد به این فرد می توان، يك فهرست از تمام اتومبیل‌هایی که درآن روز وارد عبدل‌آباد شده‌اند و برایشان چنین قیمتی تعیین‌شده ارایه کرد تا خریدار یك‌راست سراغ همین خودرو‌ها برود و خیلی زود کارش انجام شود، اما به نظر می‌رسد در عبدل‌آباد چنین امکاناتی را نمی‌توان فراهم کرد؟

با همه نقاط ضعف و قوت، عبدل‌آباد همچنان به فعالیت خود ادامه می‌دهد و به نظر می‌رسد با توجه به التهابی که در بازار خودرو‌های صفر وجود دارد، در ماه‌های آینده مراکز خریدو فروش اتومبیل‌های دست‌دوم شلوغ‌تر از گذشته شود، اما با افتتاح مراکز جدید خرید و فروش اتومبیل‌های دست‌دوم به نظر می‌رسد امکانات بیشتری در آینده برای معاملات خودرو ایجاد می‌شود.

آیا سیطره عبدال آباد به پایان می‌رسد؟
از روز جمعه 29 دی ماه 3 مرکز جدید خرید و فروش خودرو، ‏در مناطق 13 ، 15 و 21 تهران توسط شهرداری تهران افتتاح شد.

بزرگراه شهید دوران واقع در منطقه ۱۳ ، شهرک صنعتی خاوران در کیلومتر ۱۵ جاده خاوران در منطقه ۱۵ و مرکز چیتگر واقع در کیلومتر ۱۱ جاده مخصوص کرج، نشانی سه مرکزی هستند که از 29 دی فعالیت خود را آغاز کرده‌اند. در حال حاضر این مراکز فقط یک روز در هفته دایر هستند؛ اما شهرداری وعده داده است که بعد از گذشت یک ماه از آغاز فعالیت مراکز جدید، این مراکز طی ۷ روز هفته و به طور دائم فعالیت کنند.

هرچند به گفته مسوولان شهرداری مراکز قبلی خرید و فروش خودرو دست‌دوم همچنان به فعالیت خود ادامه می‌دهند، اما به نظر می‌رسد با آغاز به کار مراکز جدید که 7 روز هفته فعالیت می‌کنند، از ازدحام مرکز خریدوفروش عبدل‌آباد کاسته شود.