مقام ریاست جمهوری آمریکا، مشکل ترین شغل دنیا به حساب میآید و می توان گفت مبارزات انتخاباتی در حقیقت دشوارترین مصاحبه شغلی برای احراز این پست است. اما مراحل مختلف انتخاب رئیس جمهوری آمریکا از چه قرار است؟
مراحل اولیه
سیاستمداری که جاه طلبی احراز پست ریاست جمهوری آمریکا را دارد، در ابتدا کمیته ای تشکیل می دهد که وظیفه اش سنجش وضعیت و جمع آوری پول است. این مرحله ممکن است از دو سال مانده به برگزاری انتخابات شروع شود.
طبق قانون اساسی آمریکا تنها کسانی که در آمریکا متولد شده، حد اقل سنشان سی و پنج سال بوده و مدت چهارده سال ساکن این کشور بوده اند می توانند داوطلب نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری شوند.
ولی این برداشت که هر کسی می تواند برای این سمت اعلام آمادگی کند درست نیست.
در طی هفتاد سال اخیر هر فردی که نامزد عمده حزب خود برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری بوده، یا سناتور شاغل یا سناتور سابق بوده، یا در پست فرماندار ایالتی خدمت می کرده، یا معاون رئیس جمهور و یا یک ژنرال پنج ستاره بوده است. البته رئیس جمهوری که برای پیروزی در دومین دوره ریاست جمهوری مبارزه می کند، حکایت جداگانه ای دارد.
چنانچه یک کاندیدا بتواند نظر موافق رسانه های خبری، مقامات حزبی، طراحان برنامه مبارزات انتخاباتی و کمک دهندگان مالی را تا حد قابل توجهی جلب کند، نامزدی خود را به طور رسمی اعلام کرده و مبارزه انتخاباتی در ایالت های مهم را شروع می کند.
باراک اوباما، مبارزه انتخاباتی خود را در اواخر سال ۲۰۰۶ شروع کرد و در فوریه سال بعد داوطلبی خود برای نامزدی از جانب حزب دموکرات را رسما اعلام کرد.
ولی میت رامنی، نامزد جمهوریخواهان، حدود پنج سال است که فعالیت انتخاباتی اش را شروع کرده است.
او که موفق نشد در سال ۲۰۰۸ به عنوان نامزد جمهوری خواهان در انتخابات ریاست جمهوری شرکت کند، در دو سال اول زمامداری باراک اوباما، آهسته و در پشت صحنه فعالیت داشت و در ژوئن سال ۲۰۱۱ آمادگی خود را برای نامزد شدن از جانب جمهوریخواهان در انتخابات ریاست جمهوری آتی رسما اعلام کرد.
نبرد برای کاندیدا شدن
پس از اعلام آمادگی، داوطلب ها برای نامزد شدن از جانب حزب خود، شروع به فعالیت می کنند.
به طور معمول و البته نه همیشه، آنها در گردهم آیی ها و مجامع اولیه در ایالات آیووا، نیوهمشایر و کارولینای جنوبی شرکت می کنند.
اولین مبارزات برای برگزیدن نامزد ریاست جمهوری در ماه ژانویه در این ایالات شروع می شود و محک خوبی برای این که کدام یک از داوطلبان شانس بیشتری برای کاندیداتوری دارند، محسوب می شود.
رای دهندگان در هر یک از پنجاه ایالت آمریکا به اضافه واشنگتن پایتخت، و نیز سرزمین های وابسته ایالات متحده آمریکا ( جزایری در دریای کارائیب و اقیانوس آرام از جمله گوام و پورتوریکو، که به نوعی خودمختار هستند و در دولت فدرال آمریکا ادغام نشده اند) نمایندگان خود را انتخاب می کنند. در بیشتر موارد این نمایندگان قول می دهند که از نامزد بخصوصی حمایت کنند.
در برخی ایالات، نمایندگان به جای گردهم آیی های ایالتی، توسط جوامع محلی انتخاب می شوند.
مبارزات انتخاباتی ایالتی تا ماه ژوئن طول می کشد. تا آن هنگام یکی از کاندیداها توانسته برای نامزد شدن از جانب حزب، رای کافی این نمایندگان را به دست آورد یا این که موفق شده بقیه داوطلبان را از میدان مسابقه به در کند.
کنوانسیون حزبی
گردهمایی ملی حزبی، در اواخر تابستان یعنی حدود دو ماه و نیم قبل از صورت می گیرد. در آنجا، نمایندگان کسانی را که رای دهندگان در گردهم آیی های ایالتی یا محلی انتخاب کرده اند، رسما نامزد می کنند.
قبل از این گردهمایی یا در جریان آن معاون نامزد ریاست جمهوری که غالبا یکی از رقبای شکست خورده حزب است، انتخاب می شود.
از آنجا که نامزدهای انتخاباتی تقریبا همیشه قبل از شروع کنوانسیون معلوم شده اند، این گردهمایی در حقیقت بیشتر برای مشهور کردن و شناساندن بیشتر نامزد ریاست جمهوری، تعیین پیام حزب و برنامه کار برگزار می شود.
گام نهایی
پس از این مراحل، نامزدهای دو حزب به طور تمام عیار علیه یک دیگر شروع به فعالیت می کنند. در آگهی های تلویزیونی ظاهر شده و در مناظره هایی که بیشتر مردم آن را تماشا می کنند شرکت می کنند.
هر یک از نامزدها میلیون ها دلار صرف آگهی های تبلیغاتی و سفربه تمام ایالات آمریکا می کنند.
امسال سه مناظره بین نامزدهای ریاست جمهوری و یک مناظره بین نامزدهای معاونت ریاست جمهوری صورت گرفته است.
در هفته های آخر، رقبای انتخاباتی بیشتر وقت خود را صرف مبارزه در ایالاتی می کنند که در تعیین سرنوشت انتخابات نقش به سزایی دارند. در این ایالات فاصله طرفداران دو حزب کم است و نامزدها تلاش می کنند تا بتوانند عده بیشتری را جذب حزب خود کنند.
خیل داوطلبان تبلیغات انتخاباتی و نیز اشخاصی که برای این گونه فعالیت ها دستمزد دریافت می کنند به سوی ایالات مهم روان می شود. این افراد شخصا به در خانه های مردم رفته و آنها را ترغیب می کنند که به کاندیدای مورد نظرشان رای دهند.
در این مدت در ایالاتی از جمله اوهایو، فلوریدا و ویرجینیا به طور مرتب و بدون وقفه آگهی های تبلیغاتی نامزدهای دو حزب پخش می شوند.
انتخابات
انتخابات ریاست جمهوری آمریکا همواره در اولین سه شنبه ( بعد از اولین دوشنبه) ماه نوامبر برگزار می شود.
ولی رای دهندگان مستقیما در انتخابات ریاست جمهوری شرکت نمی کنند.
آنها در روندی که کالج انتخاباتی خوانده می شود، کسانی را انتخاب می کنند که متعهد شده اند به یکی از نامزدها رای دهند.
هر یک از ایالات، تعداد معینی از این "رای دهندگان" را به کالج انتخاباتی می فرستد.
تقریبا در تمام ایالت ها، برنده رای اکثریت، تمام آراء کالج انتخاباتی آن ایالت را به دست می آورد.
به دلیل یک چنین سیستمی، یک نامزد ریاست جمهوری ممکن است بدون این که اکثریت آرای مردم آمریکا را به دست آورده باشد، به کاخ سفید راه یابد. مبارزه جورج بوش با ال گور، در انتخابات سال ۲۰۰۰ یکی از این موارد بود.
شروع رسمی کار رئیس جمهوری جدید
چنانچه نتیجه انتخابات قطعی باشد، در هفته ها و روزهای پس از انتخابات، رئیس جمهور منتخب، اعضای کابینه خود را تعیین کرده و برنامه کاری کامل تری را طراحی می کند.
در همین حال رئیس جمهوری که دوره زمامداری اش در حال پایان است، از آنجا که نمی تواند در مدت باقیمانده تصمیمات مهمی اخذ کند، وقت خود را صرف جمع آوری متعلقات خود و نیز توجه به میراثی می کند که دوره ریاست جمهوری او به جای خواهد گذاشت.
به موجب قانون اساسی آمریکا مراسم تحلیف رئیس جمهوری جدید ۲۰ ژانویه سال بعد از برگزاری انتخابات برگزار می شود.
تبریک به رئیس جمهور جدید
پس از این همه تلاش هایی که شده، رئیس جمهور در عمل در کاخ سفید، زندانی است. او قادر نخواهد بود بدون ماموران محافظ و دستیارانش حتی در خیابان راه برود.
او بیست و چهار ساعته تحت نظر قرار دارد و از تمام حرف هایی که می زند وا قداماتی که می کند انتقاد می شود.
او در محاصره دستیارانی قرار دارد که برنامه نوشتن خاطرات خود را در سر می پرورانند و برای کسب قدرت در میان همقطارانشان سرگرم نقشه ریزی هستند. رئیس جمهور هر روز دوازده ساعت کار می کند و برنامه های کاری او دقیقه به دقیقه از قبل تعیین شده است.
رئیس جمهور جدید باید انتظارنبرد بدون وقفه با رسانه های خبری را داشته باشد. علاوه بر این او باید با حزب مخالف که از شکست در انتخابات سرخورده شده و در هر اقدام او از برنامه های مهم اقتصادی گرفته تا پائین ترین رده انتصابات دخالت می کند، مقابله کند.
تنها تصمیم گیری های مهم به عهده اوست و رسیدگی به سایر امور، وظیفه نفرات پایین تر دستگاه اداری است.
ولی او در موقعیتی است که می تواند بگوید در تعیین سرنوشت کشوری با ۳۸۰ میلیون نفر جمعیت و در حقیقت تمام دنیا نقش دارد.
او می تواند در اقتصاد، فرهنگ و جامعه تاثیر بگذارد و مانند جورج واشنگتن، آبراهام لینکلن، فرانکلین روزولت، رونالد ریگان و سایرچهره های سرشناس آمریکایی در کتاب های تاریخ فصلی را به خود اختصاص دهد.