نشست کارشناسان ارشد كشورهای عضو جنبش غیرمتعهدها امروز(یکشنبه) با حضور نمایندگان بیش از 120 كشور جهان و جمعی از سازمان‌های بین‌المللی آغاز به كار كرد. در این نشست مصر ریاست را به ایران تحویل داد.
به گزارش ایسنا، وزیر امور خارجه كشورمان در ادامه گفت: ما به عنوان اعضای جنبش غیرمتعهدها ضمن برگزاری انسجام داخلی با آثار منفی نظم حاضر از جمله هر شكلی از بی‌عدالتی و تبعیض، درگیری‌های مسلحانه، سوء استفاده از قدرت و اعمال خودسرانه در روابط جهانی، خشونت، تمامی اشكال استعمار و اشغال خارجی مخالفیم. سازمان ملل متحد پس از شش دهه از آغاز كار خود نیازمند اصلاحات اساسی برای تطبیق با تحولات نوین جهانی است.
صالحی تاكید كرد: اگر بپذیریم كه چندجانبه‌گرایی محور سازمان ملل است، این سازمان باید سازمانی بین‌الدولی تلقی شود كه توسط همه اعضای آن هدایت و رهبری گردد كه این موضوع به خوبی در روش كار مجمع كنونی منعكس است.
وی تاكید كرد: معتقدیم مجمع عمومی به عنوان ارگان اصلی و دموكراتیك سازمان ملل باید وظایف خود در رسیدگی به موضوعات مربوط به صلح و امنیت بین‌المللی را به انجام برساند. ما در نگرانی بسیاری اعضا در ارتباط با افزایش قدرت در شورای امنیت در قبال كاهش توانایی‌ها و وظایف مجمع عمومی شریك هستیم.
وزیر امور خارجه كشورمان خاطر نشان كرد: مجمع عمومی سازمان ملل بر اساس منشور نقش تثبیت‌شده‌ای در حفظ صلح و امنیت جهانی دارد؛ در عین حال این اعتقاد در میان بسیاری از كشورها وجود دارد كه ایجاد شورای امنیت دموكراتیك‌تر باید به عنوان بخشی مهمی از اصلاحات سازمان ملل مورد نظر قرار گیرد.
صالحی اضافه كرد: با توجه به روند ناتمام اصلاح سازمان، هیچ رویكرد خودمدارانه‌ای در این رابطه نباید تحمیل و یا تحمل شود، اصلاحات باید همسو با این سه اصل دنبال شود. اصلاحات باید فراگیر باشد. شفاف و كارآمد باشد. این سه اصل مرتبط نقش اساسی در تحقق اصلاحات هدایت‌شده توسط اعضا ایفا كرده و از تقدم یك اصل بر اصل دیگر باید جلوگیری كرد.
وی ادامه داد: اكنون بیش از یك سال است كه با علاقه تحولات بسیاری از مناطق به ویژه خاورمیانه و شمال آفریقا را دنبال كرده‌ایم و با دقت به پیام حقیقی مردم آن مناطق گوش فرا داده‌ایم، مردمی كه آرزومند آزادی، كرامت انسانی و عدالت هستند. آموزه ما از این تحولات این است كه هیچ قدرتی نمی‌تواند مطالبات مشروع مردم و آنچه كه آرزومند آن هستند را نادیده بگیرد. با در نظر گرفتن چنین تجربه‌ای اكنون بیش از هر زمان دیگر بر این باوریم كه گفت‌وگو و احترام به حقوق بنیادین بشر و برآوردن نیازهای اساسی مردم تنها راه غلبه بر چالش‌های ناشی از حكومت‌های استبدادی است.
رییس دستگاه دیپلماسی كشورمان گفت: در عین حال پیام‌های این قیا‌م‌های مردمی در تحولات سیاسی مرتبط هر ماه با تاثیرات آشكار خود بر روابط منطقه‌ای و بین‌المللی در منطقه خاورمیانه و فراسوی آن به روشنی در حال درك است؛ از این رو وارد شدن نیروهای حقیقی و مستقل سیاسی به گفت‌وگویی فراگیر برای نیل به اهداف آشتی ملی و پیشرفت در فضایی امن و مناسب به دور از دخالت خارجی نیازمند روندی سیاسی است كه مبتنی بر دیدگاه‌های داخلی و ویژه هر كشور باشد.
صالحی تصریح كرد: مداخله خارجی و سوء استفاده از امواج ناآرامی‌هایی كه منطقه‌ی ما را در بر گرفته است غیرقابل قبول بوده؛ زیرا كه روندهای ناب مردم‌سالارانه را در تعیین سرنوشت خود با مانع روبرو می‌كند.
وزیر امور خارجه كشورمان در ادامه خاطر نشان كرد: تراژدی فلسطین به عنوان منبع اصلی خشم و ناامیدی در كانون درگیری خاورمیانه قرار دارد. ما به همراه بخش اصلی جامعه بین‌المللی و از جمله اعضای جنبش غیرمتعهدها حامی سیاستی منصفانه و عادلانه درباره فلسطین بر مبنای حق فلسطینی‌ها برای تعیین سرنوشت خود و مخالفت با رژیم نامشروع اشغالگر هستیم. هم‌اكنون اقدامات جنایتكارانه رژیم صهیونیستی علیه فلسطینی‌ها و سایر مردم منطقه بزرگ‌ترین تهدید علیه منطقه و صلح و امنیت بین‌المللی است.
وی توضیح داد: صلح در خاورمیانه از طریق پیشبرد سیاست‌های تبعیض‌آمیز و حمایتی كوركورانه از تروریسم دولتی اسرائیل، اشغال، شكنجه، نابودی، تهدید و تجاوز تامین نمی‌شود. روشن است كه صلح پایدار در فلسطین و خاورمیانه تنها از طریق عدالت، پایان بخشیدن به تبعیض، ختم اشغال سرزمین‌های فلسطین، سوریه و لبنان، بازگشت آوارگان فلسطینی و ایجاد سازوكار دموكراتیك كه از طریق آن ساكنان فلسطین، فلسطینیان رانده شده از دادگاه خویش كه امكان تصمیم‌گیری برای آینده خود به شیوه دموكراتیك و مسالمت‌آمیز را داشته باشند قابل تحقق است.
صالحی همچنین تاكید كرد: بسیاری از ما قربانی اقدامات زشت تروریستی هستیم. ما ضمن باور عمیق به لزوم مبارزه قاطع با تروریسم تاكید می‌كنیم كه این رویكرد نیازمند همكاری همه‌جانبه و منصفانه بین‌المللی و خودداری از برخورد گزینشی و توجه به علل ریشه‌ای تروریسم كه عمدتا محصول اشتباهات استعمارگران غربی و ابرقدرت‌ها است، می‌باشد.
وزیر امور خارجه كشورمان ادامه داد: از دید ما رژیم صهیونیستی یكی از منابع تروریسم است و تلاش‌های دولت آمریكا در سوء استفاده از حادثه تروریستی یازده سپتامبر سبب عدم امنیت بیشتر برای منطقه خاورمیانه و زمینه‌ی جدیدی برای توجیه اهداف سلطه‌جویانه آمریكا به بهانه مبارزه با تروریسم بوده است. ما برای ایفای نقشی سازنده و كارآمد به عنوان عضو مسئول جامعه بین‌المللی به ویژه عدم تعهد از هیچ تلاشی فروگذار نكرده‌ایم، حال زمان بسیار مناسبی برای برداشتن گام‌های موثر در جهت خاتمه دادن به تمامی اشكال تروریسم از جمله تروریسم دولتی مورد حمایت قدرت‌‌های غربی است كه به طور فزاینده‌ای رواج یافته و آخرین آن ترور دانشمندان مظلوم هسته‌یی كشورمان بوده است. ما در انتظار جهانی عاری از تروریسم هسته‌یی هستیم.
رییس دستگاه دیپلماسی كشورمان همچنین گفت كه ما مصرانه در انتظار اجرای ماده 6 معاهده منع اشاعه ان.پی.تی درباره نابودی سلاح‌های هسته‌یی هستیم، بر همین اساس هیچ چیزی نباید ما را از توجه به تهدید اصلی نیروهای استراتژیكی و تاكتیكی و همچنین تداوم مدرن‌سازی آنها علیه انسانیت و همین‌طور دكترین‌های نظامی در زمینه كاربرد احتمالی در مقابل كشورهای فاقد سلاح‌های هسته‌یی به امر دیگری معطوف دارد. ما معتقدیم زمان‌بندی برای حذف نهایی سلاح‌های هسته‌یی تا 2025 كه توسط عدم تعهد پیشنهاد شده است تنها در صورتی می‌تواند تحقق یابد كه با قاطعیت اجرای آن را دنبال كنیم. عدم پذیرش رژیم صهیونیستی به طور مداوم از الحاق به معاهده منع اشاعه سلاح‌های هسته‌یی مانع اصلی در مسیر جهان‌شمولی معاهده منع اشاعه سلاح‌های هسته‌یی است.
صالحی تاكید كرد: در سال 1974 ایران در سطح منطقه‌ای پیشنهاد ایجاد منطقه عاری از سلاح‌های هسته‌یی در خاورمیانه را مطرح كرد كه تاكنون محقق نشده است. ما قویا بر این اعتقاد هستیم كه هرگونه تلاشی باید در جهت الزام رژیم صهیونیستی برای رعایت دستاوردها و الزامات این اهداف باشد.
وی اضافه كرد: در مورد برنامه صلح‌آمیز هسته‌یی ایران، ما با اطمینان از ماهیت صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌یی‌مان همواره بر تعامل و همكاری در این باره اصرار كرده‌ایم. به هنگام در نظر گرفتن حقوق و تعهدات، ما به طور مداوم بر این موضع بوده‌ایم كه ایران نه در پی تقابل و نه خواستگار چیزی بیش از حقوق مشروع خود است. آنچه كه ما در پی آن هستیم عدالت و نپذیرفتن رهیافت مبتنی بر استانداردهای دوگانه در آژانس انرژی اتمی و دیگر نهادهای وابسته به سازمان ملل متحد است.
وزیر امور خارجه كشورمان در ادامه سخنان خود یادآور شد: عدم تعهد باید با تحمیل قوانین داخلی و اعمال فرامرزی آن و اقدامات اقتصادی و تحمیلی مالی شامل تحریم‌های یك‌جانبه اقتصادی كه توسط كشورهای مشخصی علیه كشورهای عدم تعهد اتخاذ شده است، مقابله جدی كند. البته این جنبش همواره و بدون شرط با یك چنین اقداماتی مخالفت كرده است و اینگونه شیوه‌ها را كه در تضاد با منشور سازمان ملل و مغایر با حقوق بین‌المللی و همچنین به عنوان ضربه شدید در تجارت و سرمایه‌گذاری است، محكوم كرده است.
وی ادامه داد: حقوق بشر منعكس‌كننده عالی‌ترین خواسته‌های بشریت است و نباید به مثابه ابزاری در انحصار كشورهای مشخصی قرار گیرد كه برخی از آنان دارای بیشترین سوابق هولناك در زمینه نقض حقوق بشر و حقوق انسان‌دوستانه در تاریخ معاصرند. حقوق بشر نباید به طور گزینشی و سیاسی و اعمال استاندارد دوگانه باشد و هرگونه سوء استفاده از سازوكارهای حقوق بشری برای صلاحدیدهای سیاسی و غیرعادلانه موجب كاهش مفهوم ارزش‌های عالی به ابزار بی‌ارزش و ناچیز اعمال سیاست خارجی كشورهای مشخصی است. تردیدی وجود ندارد كه هرگونه تلاشی در جهت سوء استفاده از حقوق بشر بی‌نتیجه است و تدریجا علیه نقض آن عمل خواهد كرد.
صالحی تاكید كرد: ما به طور كامل می‌پذیریم كه تمام ابعاد حقوق بشر به ویژه حق توسعه، امری غیرقابل تفكیك و مرتبط به هم است. موضوعات حقوق بشری باید از طریق رهیافت سازنده، غیرتقابلی و مبتنی بر گفت‌وگو و نیز بر اساس احترام به حاكمیت ملی، تمامیت ارضی، عدم مداخله در امور داخلی، بی‌طرفانه و با در نظر داشتن ویژگی‌های فرهنگی، مذهبی، اجتماعی، تاریخی و سیاسی كشورها مورد بررسی قرار گیرند.
وزیر امور خارجه كشورمان در ادامه با اشاره به موضوع محوری اجلاس سران در تهران، به عنوان صلح پایدار در سایه مدیریت مشترك جهانی ادامه داد: سه موضوع توسعه، پیشرفت و صلح از ابتدای تاسیس از جمله اهداف اصلی جنبش بوده و همچنان نیز از چالش‌های اصلی آن به حساب می‌آید. صلح و توسعه لازم و ملزوم یكدیگرند و یكی بدون دیگری به مقصد نمی‌رسد. در شرایط فعلی و به دلیل وابستگی متقابل و فزآینده، سیاست‌گذاری در سطح جهانی برای مواجهه با چالش‌های مشترك كه همه‌ی ملت‌ها در سرتاسر جهان را تهدید می‌كنند یك بحث توسعه‌ای است كه به ویژه كشورهای در حال توسعه در آن ذینفع هستند و هماهنگی و همكاری در زمینه سیاست‌گذاری در حوزه‌های مورد علاقه یا نگرانی‌های مشترك جهانی كه بعضا با عنوان مدیریت جهانی از آنها یاد می‌شود در چندین سال گذشته در دستور كار جامعه بین‌المللی قرار داشته و سازمان ملل توجه فزآینده‌ای بدان معطوف داشته است اما حوزه مدیریت جهانی شمول گسترده‌‌تری نیز دارد و شامل بسیاری از دیگر موضوعات مورد علاقه و یا نگرانی‌های جهانی است و صرفا محدود به مسائل اقتصادی نیست.
وی اضافه كرد: فارغ از چالش‌های اقتصادی، ما با چالش‌هایی در حوزه‌های اجتماعی، امنیتی و محیط زیستی مواجه هستیم، صلح و امنیت بین‌المللی همچنان اولویت اصلی بسیاری از كشورها است. ساختار فعلی تصمیم‌گیری بین‌المللی در حوزه صلح و امنیت در مقایسه با ساختار تصمیم‌سازی در حوزه اقتصاد جهانی بسیار عقب‌مانده‌تر بوده و در برابر هرگونه تغییری مقاوم است و بدین ترتیب از پاسخگویی به چالش‌های نوین جهانی قاصر است.
وزیر امور خارجه كشورمان تصریح كرد: موضوعات داخلی و بین‌المللی، مخاطرات محیط زیستی، بحران‌های اقتصادی و بیماری‌های مسری، جرایم سازمان یافته، مهاجرت و مسائلی از این قبیل را نمی‌توان بر محدوده مرزهای ملی محصور كرد. مواجهه با این چالش‌ها نیازمند تدابیر قاطع در سطح جهانی است.
صالحی توضیح داد: جهان كنونی نیازمند همكاری موثر تمامی اعضای جامعه بین‌المللی بر مبنای عدالت و برابری برای مواجهه موثر با چالش‌ها و مسائل عمده‌ای است كه نوع بشر با آنها درگیر است بنابراین ما نیازمند یك نظام عادلانه، شفاف و كارآمد مدیریت جهانی برای مواجهه با چالش‌ها و مخاطرات ناشی از مشكلات اقتصادی بین‌المللی، تهدیدهای امنیتی جهانی، آسیب‌های زیست محیطی، تغییرات آب و هوا، مهاجرت، بیماری‌های مسری و ... هستیم. برای ایجاد چنین نظامی ما اعضای جنبش عدم تعهد باید مواضع خود را هماهنگ كنیم و برای پیشبرد علائق و منافع خود همه تلاش‌ها را به كار گیریم. هیچ دولتی نمی‌تواند ادعا كند كه بی‌عیب و نقص است، با وجود این به اعتقاد ما سیاست‌های نخ‌نمای مبتنی بر ارعاب و توهین نه تنها ناعادلانه و ناموجه است بلكه موجب تضعیف همكاری بین‌المللی برای تحقق اهداف و مقاصد منشور ملل متحد است. بدون شك طراحان چنین سیاست‌هایی به زودی در خواهند یافت كه اینگونه سیاست‌ها محكوم به شكست است؛ بنابراین ما نیازمند اتخاذ رویكردی جامع و دسته‌جمعی برای پیشبرد اصول منشور ملل متحد بر مبنای روابط دوستانه و مسالمت‌آمیز، احترام متقابل، منافع مشترك و برابر كلیه‌ی دولت‌های عضو سازمان ملل متحد هستیم.
وزیر امور خارجه كشورمان، اضافه كرد: مردم و دولت جمهوری اسلامی ایران با تمام وجود آمادگی دارند تا مسئولیتی كه از سوی اعضای جنبش عدم تعهد بر آنها نهاده شده را بر دوش گرفته و در جهت ارتقای نقش و جایگاه جنبش در امور جهانی و نیز برای پیشبرد اصول اهداف عالیه‌ی آن همه‌ی تلاش و توان خود را به كار گیرند. برای تحقق این مهم، مشاركت و حمایت كامل از تمامی دولت‌های عضو برای پیشبرد اهداف جنبش بسیار حیاتی است.
وی در پایان گفت: از مشاركت چشم‌گیر كشورهای عضو از طرف دولت و ملتم تشكر می‌كنم.
صالحی همچنین از نهادهای مختلف درگیر برگزاری این اجلاس از جمله نهاد ریاست‌جمهوری، نیروی انتظامی و صداوسیما و همچنین وزارت امور خارجه تقدیر و تشكر كرد.
