در آیینی از رضا عامری، مترجم برجسته ادبیات معاصر عربی، با حضور جمعی از فرهیختگان و علاقه‌مندان ادبی در کتابخانه علوم ایران در اهواز مورد تقدیر قرار گرفت.
به گزارش ایرنا، رضا عامری سال ۱۳۳۲ در آبادان متولد شد، کارشناسی زبان و ادبیات عرب خود را در دانشگاه آزاد شیراز خوانده است و ترجمه بیش از ۱۰ عنوان رمان عربی به فارسی را به چاپ رسانده است.
صد نامه عاشقانه، خاطرات تن، موسم هجرت به شمال، یادداشت‌های دایناسور، رقص خورشید در روز ابری، داستان من و شعر من و عشق، وراجی روی نیل و… از جمله رمان‌های ترجمه شده عامری است.
عامری نخستین مقالاتش را در مجله آدینه به چاپ رساند و سپس با نشریات روزگار وصل، معیار، نافه، کارنامه، عصر پنجشنبه، پاپریک، هفت، هفتاد و هفت، فردوسی، پگاه و خوانش، فعالیت روزنامه‌نگاری خود را در زمینه نقد ادبی به ویژه رمان فارسی ادامه داد.
همچنین نخستین ترجمه عامری اثری پژوهشی از «آدونیس» بود که با نام «عرفان شرق، عرفان غرب» در سال ۱۳۸۲ منتشر شد.
وی سپس کتاب «نقشبندان قصه ایرانی» را منتشر کرد که درباره امکانات قصه‌نویسی هوشنگ گلشیری و بوطیقای روایی فارسی در آثار اوست.
در آیین پاسداشت این‌مترجم پیشکسوت محمد حمادی، مترجم، پژوهشگر و استاد دانشگاه پیرامون اهمیت ترجمه رمان عربی و احیای پیوندهای تاریخی میان زبان‌های فارسی و عربی ارائه کرد.
حمادی با استناد به گفته‌های الکساندر پوشکین و امبرتو اکو، مترجمان را «پیک‌های تمدن» و حلقه‌ای کلیدی در انتقال فرهنگ‌ها دانست و بر نقش حیاتی ترجمه در گسترش ارتباطات فرهنگی تأکید کرد.
وی با تشریح چرخه اقتصادی ترجمه رمان در ایران، به چالش‌های موجود در این حوزه پرداخت و عوامل دخیل در آن را به چهار عنصر نویسنده، مترجم، ناشر و مخاطب تقسیم کرد.
این مترجم در بخش دیگر سخنان خود به راهکارهایی برای تقویت ترجمه رمان عربی به فارسی و بالعکس اشاره کرد و پیشنهاد داد که نهادهای فرهنگی ایران و کشورهای عربی با ایجاد برنامه‌های مشترک، کارگاه‌های آموزشی و جشنواره‌های ادبی، این تبادل فرهنگی را هدفمند سازند.
وی تأکید کرد: انتخاب رمان‌هایی با مضامین مشترک تاریخی و فرهنگی، استفاده از پلتفرم‌های دیجیتال و تقویت آموزش مترجمان متخصص می‌تواند به بهبود کیفیت و گسترش این حوزه کمک کند.
حمادی فواید این اقدام را برای هر ۲ طرف تشریح کرد و گفت: ترجمه رمان‌های عربی می‌تواند ادبیات معاصر فارسی را غنی‌تر، دیپلماسی فرهنگی ایران را تقویت کند و بازار نشر را گسترش دهد.
وی افزود: برای کشورهای عربی نیز این تبادل به شناخت بهتر فرهنگ ایران، گسترش همکاری‌های فرهنگی، ادبی، و تقویت اقتصاد نشر منجر خواهد شد.
این مترجم در ادامه با هشدار درباره عواقب ترجمه‌های ضعیف، گفت: ترجمه بی‌کیفیت نه‌تنها به تقارب فرهنگی کمک نمی‌کند، بلکه با تحریف تصویر فرهنگی کشور زبان مبدأ، کاهش اعتبار ادبی و تشدید کلیشه‌ها، به روابط میان ملت‌ها آسیب می‌زند.
وی خودانتقادی را ابزاری ضروری برای مترجمان دانست و بر لزوم بازنگری و بازخوانی آثار منتشر شده پیش از نوبت چاپ جدید، گوش دادن به نقدهای سازنده، و یادگیری مداوم تأکید کرد و افزود: این امر در غیاب نقد آکادمیک، می‌تواند راهگشا باشد.
دربخش دیگر این ایین فاضل خمیسی، کنشگر اجتماعی و فرهنگی به آسیب‌شناسی ترجمه ادبیات معاصر عربی به فارسی پرداخت.
در بخش پایانی آیین با مستندی درباره رضا عامری به کارگردانی حبیب باوی ساجد، پخش و در ادامه رضاعامری درباره اهمیت ترجمه ادبیات عرب وپیشینه آن سخنرانی کرد.
عامری ترجمه ادبیات عرب را مرتبط با جنبش داستان‌نویسی جنوب دانست و با ارائه نمونه‌های داستانی از آثار عدنان غریفی ومسعود میناوی، این موضوع را بسط و گسترش داد و گفت: ترجمه ادبیات عرب حفره‌ای بود که توسط مترجمان عرب در جنوب کشور به تدریج درحال ترمیم شدن است.
از «موسم هجرت به شمال» تا «صد نامه عاشقانه»؛ تجلیل از مترجم پیشکسوت خوزستانی
این آیین به پاس فعالیت چندین‌ساله رضا عامری، با حضور پیشکسوتان فرهنگ وهنر برگزار شد و از این‌مترجم قدردانی به عمل آمد.
«سرچشمه‌های روایت فارسی و بوطیقای آن» (۳ جلد)، «رساله‌ای در باب رمان فارسی، از زاویه مدرن و مدرنیته»، «روایت‌های عرفانی و ساختارهای آن در ادبیات کهن»، «نقشبندان قصه ایرانی»، «نقدی بر آثار سیمین دانشور» و «نقد فارسی؛ آسیب‌شناسی و افق‌های بوطیقایی آن» عناوین پژوهش‌های منتشر نشده این نویسنده و مترجم است.
عامری پیش از این از سوی کمیسیون ملی یونسکو در ایران به عنوان نخستین ادیب ایرانی در این رویداد بین‌المللی معرفی ونامزد دریافت جایزه شده است.