دو سال پس از مرگبارترین و مخربترین زمین لرزه در تاریخ مدرن ترکیه، در ۶ فوریه ۲۰۲۳، ۱۷-۱۱-۱۴۰۱ش صدها هزار نفر هنوز آواره هستند و بسیاری هنوز در خانههای موقت زندگی میکنند، چراکه تلاشهای بازسازی از اهداف اولیه عقب مانده است.
به گزارش خبرآنلاین، زمین لرزه اول با بزرگای ۷.۸ در ساعت ۴:۱۷ بامداد ۶ فوریه ۲۰۲۳ با پهنه کانونی در پازارجیک در نزدیکی قهرمانمرش و ۱۱ استان ترکیه و بخشهایی از شمال سوریه را لرزاند. نه ساعت بعد و در همان روز دومین زمین لرزه قدرتمند در البیستان، در ۱۲۰ کیلومتری شمال کانون زلزله اول، و این بار در نزدیکی مالاتیا، صدها هزار ساختمان را در ۱۱ استان جنوبی و جنوب شرقی ترکیه بیشتر تخریب کرد و آسیبهای زلزله اول را نیز تشدید کرد. سرجمع بیش از ۵۳۰۰۰ کشته در ترکیه بر جای ماند و حدود ۸۰۰۰ نفر دیگر در نواحیشمالی همسایه در سوریه در استانهای حلب و ادلب کشته شدند و حدود ۱۲۰ هزار نفر مجروح در دو کشور برجای ماند.
این فاجعه شهرهای یازده استان ترکیه و دو استان سوریه، از جمله خانهها، بیمارستانها، و بناهای تاریخی را با بیشترین ضربه به هاتای، قهرمانمرش و آدیامان به درجات مختلف تخریب کرد.
دولت متعهد شد که ۶۵۰ هزار خانه بسازد و رئیس جمهور رجب طیب اردوغان در هفتههای پس از زمین لرزه قول داد که ۳۱۹۰۰۰ خانه ظرف یکسال تحویل داده شود. اردوغان پس از نشست کابینه روز دوشنبه سوم فوریه ۲۰۲۵ – ۱۵ بهمن ۱۴۰۳ش- گفت: خوشبختیم که ۲۰۱۴۳۱ واحد مستقل را کمتر از دو سال پس از زلزله به صاحبان واقعی آنها تحویلدادیم. وزیر محیط زیست و شهرسازی نیز گفت: ۷۵ میلیارد دلار برایبازسازی در منطقه زلزله زده هزینه شده است.
وی با بیان اینکه مراحل حساس بازسازی تکمیل شده و پروژه هایمسکونی و تجاری به سرعت در حال پیشرفت است. با این حال، بسیاریاز ساکنان در شرایط اسکان موقت باقی ماندهاند و برخی دیگر به طور کامل استانهای خود را ترک کردهاند و جوامع و معیشت محیطهای میزبان جدید را مختل کردهاند.
در دومین سالگرد زمین لرزههای ۶ فوریه ۲۰۲۳، تنها ۳۰ درصد از بازسازی تعهد شده تکمیل شده است؛ و تکمیل بازسازی بناها در هاتای -آسیب دیدهترین شهر در زمینلرزههای ششم فوریه ۲۰۲۳- تنها ۱۸ درصد بوده است.
به نظر میرسد که حدود ۷۰٪ از ساکنان در کانتینرها و سرپناههای موقت یا ساکنان مهمان شده درخانههای بستگان خود، هنوز نتوانستهاند که درمحل زندگی دایمی خود ساکن شوند. زمین لرزههای ششم فوریه درست در شمال پهنه جنگ داخلی سوریه رخ داد درگیریهای جاری در سوریهموجب شد تا استانهای هاتای، قهرمان مرش و آدیامان و غازی آنتپ میزبان بیشتر این آوارگان سوری هستند در وضعیت وخیم تری قرار گیرند. در سال اول کمکهای حیاتی به بیش از ۱.۸ میلیون نفر زلزله زده در ترکیه و سوریه ارسال شد. گروههای کمکرسان محلی و بینالمللی میگویند که بهبودی کامل هنوز دور از دسترس است و هزاران ترک هنوز با موانعی برایبازگشت به محل سکونتشان در قبل از زمینلرزههای ششم فوریه ۲۰۲۳ روبهرو هستند. به نحوی که دوسال پس از زمینلرزه ها، هنوز ۴۰۰ هزار نفر در شهرهای کانتینری-خانههای موقت - باقی ماندهاند، و با وضعیتنامناسب بهداشتی، مراقبتهای بهداشتی ناکافی و آیندهای مبهم مواجه هستند.
همچنین نگرانیهایی را در مورد قرار گرفتن در معرض آزبست ناشی از تخریبهای غیرقانونی و آلودگیهای ناشی از آواربرداری و تخلیه زبالهها و نخالهها در حومه شهر و روستاهای آسیب دیده وجود دارد. در دومین سالگرد زمینلرزه ها، فدراسیون جهانی صلیب سرخ و هلال احمر سرعت بازسازی را برای چنین فاجعهای "بسیار کند" خواند. تأخیر در بازسازیبه ثبات بلندمدت لطمه میزند و خطر کاهش جمعیت منطقه را به دنبال دارد.
در شهر تاریخی هاتای -آنتاکیه- در جنوبیترین ناحیه کشور ترکیه، خیابانهای خالی، کسبوکارهای بسته و کارهای تخریب هنوز هم شهریرا نمایندگی میکنند که زمانی پر رونق و ترکیبی از فرهنگها و مذاهب شلوغ و جاذبهای برای گردشگری بود.
دولت ترکیه میگوید ۴۲۳۰۰۰ خانه و محل کار تا پایان سال ۲۰۲۵ به بازماندگان تحویل خواهد داد و ترکیه ۱۹ میلیارد دلار برای سازی در سال پیش رو اختصاص داده است.