با افزایش سن، ماهیچه‌های ما به طور طبیعی ضعیف و ضعیف‌تر می‌شوند. در واقع این فرسایش و تحلیل عضلانی روی کل بدن از جمله زانوها، باسن، پشت و ... تاثیر می‌گذارد.
به همین علت انجام منظم تمرینات قدرتی و یا حتی تمرینی به سادگی مشت کردن دست ها، برای مقابله با این اثرات بسیار مهم است. شاید متعجب شوید، اما دست هایمان بخشی از بدن ما هستند که معمولا کمتر از سایر اندام‌ها به آن‌ها توجه می‌کنیم.
در واقع به نظر می‌رسد که قدرت گرفتن یعنی میزان نیرویی که هنگام فشار دادن دست خود به دور یک جسم وارد می‌کنیم، نشانه بزرگی از وضعیت سلامت عمومی ما محسوب می‌شود.
بله کاملا درست شنیدید. قدرتِ "گرفتن" دست‌ها بیش از صرفا یک دست دادن دوستانه و یا باز کردن ظرف ترشی اهمیت دارد! محققان قدرت گرفتن را یک نشانگر زیستی ضروری برای تمام رده‌های سنی و به ویژه افراد مسن می‌دانند.
به عبارت دیگر قدرتی که در دستان، مچ دست و ساعد خود احساس می‌کنید، مهر تاییدی بر میزان سلامتی بدن شما است. این قابلیت همچنین با کاهش خطر آسیب‌های فیزیکی، جلوگیری از روند پیر شدن سلول‌های مغزی و ابتلا به آلزایمر در ارتباط است. اطلاعات کامل این مطالعات از طریق وب سایت کتابخانه ملی پزشکی آمریکا قابل دسترسی است.
دکتر Ardeshir Hashmi، متخصص طب سالمندان از کلینیک کلیولند توضیح می‌دهد: «قدرت گرفتن دست‌ها به طور طبیعی از حدود ۵۰ سالگی و شاید حتی زودتر رو به افول می‌رود. در این میان آن‌هایی که قدرت گرفتن دستان خود را با تمرینی به سادگی مشت کردن روزانه دست‌ها حفظ می‌کنند، کندتر پیر می‌شوند. آن‌ها در عین حال مدت طولانی تری سالم می‌مانند و به احتمال بالاتری از آلزایمر در امان هستند»
چگونه قدرت گرفتن دست‌ها با سلامتی ما مرتبط است؟
قدرتِ "گرفتن" دست توسط دستگاهی به نام دینامومتر دستی اندازه گیری می‌شود. این وسیله نوعی دستگاه دستی است که فرد باید تا جایی که می‌تواند آن را فشار دهد..
به طور کلی مشخص شده که قدرت بیشتر با وضعیت بهتر سلامتی همراه است. البته یک سری محدودیت‌ها نیز در این زمینه وجود دارد و تاثیر فاکتور‌هایی نظیر سن، BMI و سایر عوامل هم باید در نظر گرفته شود. محققان قدرت گرفتن ضعیف را به این صورت تعریف می‌کنند:
- کمتر از ۲۶ کیلوگرم برای مردان
- کمتر از ۱۶ کیلوگرم برای بانوان
متاسفانه تا زمانی که شروع به از دست دادن قدرت دستان خود نکنیم، هرگز به این فکر نخواهیم افتاد که این اندام چقدر حیاتی است. دستان ما برای بسیاری از کار‌های روزانه ما ضروری هستند. اگر بخواهیم دکمه‌های پیراهن خود را ببندیم، با چنگال غذا بخوریم و با خودکار بنویسیم، همه این‌ها به قدرت و مهارت خاصی در دست‌ها و انگشتان ما نیاز دارند.
«هرچه قدرت گرفتن دست‌های خود را بیشتر تقویت کنید، سلول‌ها کندتر پیر می‌شوند و این رویکرد حتی قادر به پیشگیری از ابتلا به امراضی نظیر آلزایمر نیز خواهد بود. در مقابل اگر این توان را حفظ نکنید، سلول‌ها با سرعت بیشتری شروع به متابولیسم کرده و سریعتر پیر می‌شوند».
اما چگونه می‌توانیم دستانی قوی داشته باشیم و از شر آلزایمر نجات یابیم؟
بهبود قدرت گرفتن دست‌ها بسیار ساده است: یک توپ کوچک را بردارید و شروع به فشردن کنید. هدف این است که تا جایی که می‌توانید ماهیچه‌های دست و ساعد خود را منقبض کنید. توصیه می‌شود دو بار در روز حداقل ۱۰ دقیقه برای هر دست زمان بگذارید. گفتنی است که حتی بدون توپ نیز می‌توان به راحتی تمرین مشت کردن و باز کردن دوباره دست را انجام داد. تنها کافیست به طور مرتب و روزانه این کار را انجام دهید تا بتوانید به سلول‌های مغز علاوه بر سلامت فیزیکی خود یاری برسانید.
تمرین قدرتی دست چه تاثیری بر بدن دارد؟
همانطور که گفته شد، قدرت باز و بسته کردن دست‌ها تاثیری فراتر از انجام کار‌های روزمره در زندگی انسان دارد. برخی از مهم‌ترین اثرات قدرت گرفتن دست‌ها بر بدن به قرار زیر است:
- بهبود قدرت عضلانی
قدرت دست‌ها به سادگی می‌تواند نشان دهد که وضعیت سایر عضلات و ماهیچه‌های بدن به چه صورت است. همانطور که می‌دانیم حفظ قدرت عضلانی در سراسر بدن برای تحرک، تعادل و استقامت حیاتی است.
بدن قوی به این معنی است که می‌توانید بیشتر از خانه خارج شوید، ورزش بیشتری داشته باشید و به طور کلی با دنیای اطراف خود در تعامل باشید. زمانی که عضله با بافت چربی جایگزین شود، فرد قدرت جسمانی خود را به مرور از دست می‌دهد. ورزش باز و بسته کردن دست از جمله تمریناتی است که می‌تواند در دراز مدت به حفظ سلامت عضلات بدن کمک کند.
در یک مطالعه، محققان رابطه قابل توجهی میان قدرت گرفتن دست‌ها و راه رفتن یا بالا رفتن از پله‌ها کشف کردند. لازم به ذکر است که در این مورد با یک چرخه معیوب رو به رو هستیم. افت قدرت مشت کردن دست منجر به کاهش تحرک شده و آن نیز به نوبه خود سبب می‌شود که کمتر از گذشته قادر به افزایش قدرت عضلانی خود از طرق مختلف مانند ورزش باشیم؛ بنابراین عضلات به ضعیف شدن بیشتر ادامه و فرد را در معرض خطر سقوط و شکستگی قرار می‌دهند.
- حفظ سلامت دستگاه عصبی مرکزی
پیامد‌های سلامتی کاهش قدرت گرفتن دست‌ها در سراسر بدن به وضوح قابل مشاهده است و از این رو می‌توان انتظار داشت که این اختلال بر عملکرد صحیح سیستم عصبی مرکزی نیز تاثیر گذار باشد.
شاید کمی غیر عادی به نظر برسد، اما با مسئله‌ای کاملا منطقی مواجه هستیم: قدرت گرفتن ضعیف نشانه کاهش توان عضلانی در گوشه و کنار بدن ما است که منجر به افت سطح تحرک می‌شود. در ادامه محدودیت تحرک نیز می‌تواند منجر به تنهایی شود. از طرفی محدودیت‌های فیزیکی اثر به شدت منفی و مخرب بر سلامت روان دارند. برای مثال اگر نتوانید بیرون بروید و با دوستان و خانواده خود وقت بگذرانید، نمی‌توانید کار‌هایی را انجام دهید که شما را خوشحال می‌کنند و در نهایت منزوی خواهید شد. انزوا به خودی خود سلامت شناختی مغز و همچنین عاطفی شما را دستخوش تغییرات نامطلوب خواهد کرد.
محققان قدرت گرفتن ضعیف دست‌ها را با شرایط زیر مرتبط می‌دانند:
- اختلال شناختی (مانند سردرگمی، مشکل حافظه و پردازش کندتر و ابتلا به آلزایمر)
- افسردگی
- مشکل خواب
این در حالی است که اجرای منظم تمرین ساده مشت کردن دست می‌تواند تا اندازه زیادی از عوارض مذکور پیشگیری کند.