اختلال شخصیت دوقطبی در واقع یک نوع بیماری روانی به شمار میآید که روی خُلق افراد تاثیرگذار است. در گذشته اختلال شخصیت دوقطبی را با نام افسردگی - شیدایی میشناختند. در این بیماری روانی فرد دچار نوسانات و تغییرات بسیار شدید در سطح انرژی، تمرکز و توانایی انجام دادن کارهای روزمره خود میشود.
علائم اختلال دوقطبی میتواند در طیف نسبت خفیف تا شدید قرار گیرد. قابل ذکر است بگوییم که این نوع اختلال روانی را با دورههای افسردگی، شیدایی و خلق غیرطبیعی میشناسند. اختلال دوقطبی به صورت دورهای است و فرد در طول زندگی خود مدتی را در حالت افسردگی و مدتی را در حالت مانیا، یا همان شیدایی میگذراند. البته در بین این دورهها فرد دورههای سالم هم دارد. در واقع این گونه میتوان گفت که در حالت افسردگی فرد به شدت آرام و افسرده است. اما در حالت شیدایی وضعیت کاملاً برعکس است و فرد از خُلق و خوی بسیار فعالی برخوردار میباشد.
به طور کلی میتوانیم بگوییم که دورۀ معمول برای آغاز اختلال شخصیت را سن ۲۵ سالگی در نظر میگیرند. فراوانی این اختلال روانی نیز چیزی بین ۱ الی ۳ درصد است. علت اختلال دو قطبی به طور دقیق مشخص نشده است، اما میتوان عوامل ژنتیکی و عوامل محیطی را از مهمترین عوامل زمینه ساز برای این بیماری دانست.
لازم به ذکر است بگوییم که مردان و زنان از نظر میزان ابتلا به اختلال شخصیت دوقطبی در وضعیت یکسانی قرار دارند. هر چند ممکن است که علائم اصلی آنها کمی با یکدیگر فرق داشته باشد.
اختلال شخصیت دوقطبی علاوه بر اینکه فرد بیمار را درگیر میکند میتواند اثرات منفی و جبران ناپذیری بر روی خانواده و اطرافیان بیمار داشته باشد. خودزنی و خودکشی در بین مبتلایان دوقطبی بیشتر است؛ بنابراین فرد مبتلا ممکن است دست به چنین کارهایی بزند.
به طور کلی اختلال شخصیت دوقطبی عوارض و پیامدهایی دارد که خانواده و تمامی افرادی را که با فرد مبتلا در ارتباط هستند تحت تاثیر قرار میدهد. از این رو اختلال دوقطبی را میتوان به عنوان یک بیماری ویرانگر در نظر گرفت که اگر درمان نشود میتواند پیامدهایی همچون ویران شدن خانواده ها، مشاغل و ... را به همراه داشته باشد. زندگی با فردی که مبتلا به این بیماری است میتواند بسیار چالش برانگیز باشد.
تندخویی با عزیزان، مشکلات شغلی و ... از جمله مسائلی هستند که خانوادههای دارای بیماران اختلال شخصیت با آن مواجه هستند. در واقع این گونه میتوان گفت که خانواده و اطرافیان با فردی روبرو هستند که در دورهای از زندگی خود بسیار پر انرژی، غیر قابل کنترل، دارای اعتماد به نفس بیش از حد و پر حرف است. اما در دورهای دیگر حالت افسرده دارد و احساس پوچی و بی ارزشی میکند. این فرد ممکن است برای انجام فعالیتها تمایلی از خود نشان ندهد و بیش از اندازه بخوابد یا حتی دچار بی خوابی باشد که چنین ویژگیها و رفتارهایی خانواده را دچار چالش بزرگی میکند. در چنین شرایطی خانواده و دوستان میتوانند با کسب اطلاعات در مورد این بیماری و حمایت از این بیماران به آنها در روند بهبودی و درمانشان کمک کنند.
مبتلایان دوقطبی امکان دارد حالات و رفتارهایی از خود بروز دهند که این رفتارها بر سایر افراد تأثیرگذار باشند و به نوعی جنبههای مختلف زندگی خانوادگی را دچار اختلال کنند. همانطور که کمی قبلتر هم اشاره کردیم در طول هر دوره فرد مبتلا به اختلال شخصیت با علائم مختلفی روبرو است که درک، عشق و صبر از طرف خانواده میتواند در بهبودی فرد نقش قابل توجهی داشته باشد.
به طور کلی زندگی با شخص مبتلا به اختلال شخصیت دوقطبی سختیهای مخصوص به خود را دارد. در محیط خانهای که یک فرد مبتلا به اختلال دوقطبی زندگی میکند استرس و تنش بسیار زیادی وجود دارد. درماندگی، عصبانیت، ترس و احساس گناه از جمله مسائلی به شمار میآیند که خانوادههای دارای بیمار دوقطبی با آنها روبرو هستند.
منبع: سلامت نیوز