فرارو- شاهزادگان ارشد پادشاهی سعودی در تلاش هستند تا پول نقد در اختیار «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان سعودی قرار دهند تا از نظارت او مصون بمانند.
به گزارش فرارو به نقل از وال استریت ژورنال، از زمانی که محمد بن سلمان حاکم واقعی پادشاهی سعودی عرصه را برای اعضای سلطنتی دربار آن کشور تنگ‌تر کرده شاهزادگان سعودی بیش از ۶۰۰ میلیون دلار املاک، قایق‌های تفریحی لاکچری و آثار هنری را در ایالات متحده و اروپا به فروش رسانده اند.
این معاملات نشان دهنده تغییری بنیادین در ثروت شاهزادگان ارشدی است که درآمد‌های بادآورده ناشی از رونق فروش نفت در دهه‌های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ میلادی را به برخی از منحصر به فردترین بازار‌های جهان انتقال داده بودند. مبالغ هنگفت پول عمدتا صرف دارایی‌هایی شد که به سختی به فروش می‌رسیدند یا با هزینه‌هایی که به ۳۰ میلیون دلار در ماه برای برخی از خانواده‌های سلطنتی با خدمتکاران و کارکنان زیاد و سبک زندگی تجملاتی می‌رسید تخلیه شد و آنان را در برابر تغییرات اخیر در سیاستگذاری‌های دولت سعودی آسیب پذیر ساخت.
اکنون برخی از اعضای خاندان سلطنتی پس از آن که محمد بن سلمان حاکم واقعی ۳۶ساله پادشاهی سعودی بسیاری از منابع پولی را که آنان برای حفظ عادات خرج کردن خارق‌العاده خود استفاده می‌کردند مسدود نمود دارایی های‌شان را در خارج از کشور می‌فروشند تا پول نقد به دست آورند. افراد نزدیک به شاهزادگان که فروش دارایی آنان را انجام می‌دهند این موضوع را تایید کرده اند.
منابع آگاه می‌گویند که شاهزادگان برای پرداخت قبوض معمول از جمله نگهداری اموال، مالیات، حقوق کارکنان و هزینه پارکینگ، هواپیما‌ها و قایق‌های خود به پول نقد نیاز دارند. منابع آگاه می‌گویند در برخی موارد انگیزه آنان برای داشتن دارایی کمتر کمتر تظاهر کردن به ثروتمند بودن به منظور جلوگیری از جلب توجه محمد بن سلمان است که از زمانی که پدرش در سال ۲۰۱۵ میلادی به سلطنت رسید امتیازات و دسترسی شاهزادگان خاندان آل سعود به بودجه دولتی را محدود کرده است. دولت سعودی از این فروش اموال شاهزادگان مطلع است.
یکی از منابع آگاه به «وال استریت ژورنال» می‌گوید: «این افراد شاهزادگانی هستند که خود کار نمی‌کنند و خدمتکاران زیادی دارند و از شاهزاده محمد می‌ترسند. آنان اکنون ترجیح می‌دهند پول نقد در جیب پشتی خود داشته باشند و ثروت قابل مشاهده‌ای نداشته باشند».
در میان دارایی‌هایی که اخیرا فروخته شده است می‌توان به یک ملک ۱۵۵ میلیون دلاری در بریتانیا، دو قایق تفریحی به طول بیش از ۶۰ متر و جواهرات هدیه داده شده در مراسم عروسی توسط یکی از پادشاهان پیشین عربستان سعودی اشاره کرد. این فروشندگان از جمله شاهزاده بندر بن سلطان سفیر سابق عربستان سعودی در واشنگتن زمانی از قدرتمندترین افراد در عربستان سعودی بودند.
«رابرت لیسی» مورخ بریتانیایی که از دهه ۱۹۸۰ میلادی وقایع نگاری خاندان حاکم سعودی را به نگارش درآورده است می‌گوید: «آنان به وضوح به زندگی تحت یک رژیم منضبط و تعریف شده تنزل یافته‌اند و باید بر اساس آن زندگی کنند. شاهزاده محمد بن سلمان برای درازمدت در عربستان سعودی خواهد بود و در حال تغییر شکل دادن بسیاری از موارد در بلند مدت است».
یکی از نمایندگان شاهزاده بندر گفته که او تمام دارایی‌های خود را در خارج از کشور فروخته است «زیرا با اقدامات شگفت‌انگیزی که ولیعهد انجام می‌دهد و ایجاد فرصت‌های سرمایه گذاری، شاهزاده بندر مزایای بیش‌تری برای سرمایه‌گذاری در پادشاهی سعودی دیده است».محمد بن سلمان خویشاوندانی را که به عنوان رقبای احتمالی تلقی می‌شوند از جمله عمو و پسر عموی بزرگ‌تر که در سال ۲۰۲۰ میلادی بازداشت شده‌اند را کنار گذاشته و امتیازات هزاران خانواده سلطنتی از جمله تعطیلات با حقوق در خارج از کشور یا معافیت از پرداخت قبوض برق و آب در کاخ‌های عربستان سعودی را یا کاهش داده و یا لغو کرده است. چنین امتیازاتی هزینه سالانه‌ای بالغ بر صد‌ها میلیون دلار برای دولت سعودی به همراه داشتند.
اعضای خاندان سلطنتی سعودی سالانه میلیارد‌ها دلار از طریق فروش نفت و املاک و هم چنین معاملات تجاری مربوط به دولت به دست می‌آوردند که محمد بن سلمان به تدریج ارتباط آنان را با این منابع درآمدی قطع کرد. دولت عربستان سعودی اعضای خانواده سلطنتی را به روش‌های دیگری تحت فشار قرار می‌دهد و در سال جاری مالیات ۲۵۰۰ دلاری را برای استخدام هر کارگر و خدمتکار خانگی پیش از از خدمتکار چهارم تعیین کرده که برای برخی از خانواده‌های خاندان سلطنتی صد‌ها هزار دلار در سال هزینه به همراه دارد.
اسناد دیپلماتیک ایالات متحده در دهه ۱۹۹۰ میلادی که توسط ویکی لیکس منتشر شد نشان می‌دهند که برخی از خانواده‌های سلطنتی سعودی با گرفتن وام از بانک‌های محلی بدون بازپرداخت آن و یا از طریق مصادره زمین مردم عادی یا بهره برداری از سیستم ویزای کار خارجی برای کسب سود ثروت زیادی کسب کرده بودند. افراد آشنا به امور مالی خاندان سلطنتی می‌گویند شاهزادگان تا زمانی که محمد بن سلمان به قدرت رسید از چنین مزایایی بهره‌مند می‌شدند. به گفته یکی از این افراد، سیستم کمک هزینه برای هزاران شاهزاده سعودی که در اسناد ایالات متحده گفته شده سالانه میلیارد‌ها دلار برای دولت هزینه دارد دست نخورده باقی مانده است. به گفته این فرد بسیاری از شاهزادگان سعودی به دلیل تغییرات در اقتصاد جهانی و تغییرات در داخل عربستان سعودی که شیر‌های درآمد نفتی بر روی آنان بسته شده سبک زندگی تازه خود را تنظیم کرده اند. یکی دیگر از افراد مطلع از این معاملات می‌گوید: «آنان استاندارد زندگی‌ای داشتند که فراتر از هر انتظاری بود». وزارت رسانه عربستان سعودی به سوالات مربوط به امور مالی اعضای خاندان سلطنتی پاسخی نداد.
برخی از سعودی‌هایی که در حال حاضر در حال فروش دارایی های‌شان هستند در سال ۲۰۱۷ میلادی به طور موقت در هتل ریتز کارلتون ریاض بازداشت و نگهداری شدند اقدامی که منتقدان آن را بازی قدرت توسط ولیعهد عربستان سعودی خواندند در حالی که حکومت سعودی آن را اقدامی برای مبارزه با فساد توصیف کرد. بسیاری از شاهزادگان تنها در ازای تسویه حساب مالی آزاد شدند. به گفته کمیسیون مبارزه با فساد اداری، بازداشت شخصیت‌های برجسته در عربستان سعودی ادامه دارد.
از جمله بازداشت شدگان می‌توان به شاهزاده «ترکی بن ناصر» اشاره کرد. این فرمانده سابق نیروی هوایی یکی از مقام‌های سعودی بود که وزارت دفاع بریتانیا به اتهام دریافت رشوه از شرکت بی‌اِی ئی سیستمز در ازای انعقاد قرارداد‌های پرسود برای تامین جنگنده‌ها و سایر تجهیزات نظامی پادشاهی سعودی در جریان معامله تسلیحاتی الیمامه در دهه ۱۹۸۰ میلادی تحت بازجویی قرار گرفت.
اکثر اعضای خاندان سلطنتی سعودی دیگر به چنین معاملاتی در دوره قدرت گرفتن محمد بن سلمان دسترسی ندارند. امکان برقراری ارتباط با نمایندگان املاک شاهزاده ترکی حاصل نشد. یکی از برادران شاهزاده ترکی به سوالات مربوط به تحقیقات بریتانیا که او هرگز به طور علنی به آن‌ها نپرداخت پاسخی نداد. به گفته افراد آشنا با این معاملات، شاهزاده ترکی قایق تفریحی ۶۱ متری خود را در سال ۲۰۲۰ میلادی و خانه‌ای به ارزش ۲۸.۵ میلیون دلار در منطقه منحصر به فرد پارک بورلی لس آنجلس را در سال ۲۰۲۱ میلادی فروخت. او پیش از اتمام فرایند فروش خانه فوت کرد. اعضای خانواده او برای اظهار نظر در این باره در دسترس نبودند. به گفته یک مقام سعودی، ثروت خالص او از ۳ میلیارد دلار برآورد شده بود.
افراد دیگری که دارایی‌های خود را فروختند هرگز بازداشت نشدند. به عنوان مثال، به گفته یکی از افراد مطلع شاهزاده بندر در سال ۲۰۲۱ میلادی یک ملک روستایی ۱۵۵ میلیون دلاری را در کاتس ولدز در غرب لندن فروخت. او زمانی به مرکز قدرت در عربستان سعودی نزدیک بود و دو تن از فرزندان‌اش اکنون صاحب مناصب برجسته‌ای به عنوان سفیر در واشنگتن و لندن هستند. دولت بریتانیا در سال ۲۰۰۷ میلادی به تحقیقات خود در مورد ادعا‌هایی مبنی بر ثروتمند شدن او از معامله الیمامه بدون این که به هیچ یافته‌ای دست یابد پایان داد. شاهزاده بندر این موضوع را قویا رد کرده است که مبالغ مربوط به کمیسیون‌های مخفی برای او بوده اند.
الیمامه نام بزرگترین معامله تسلیحاتی بریتانیا است. این قرارداد که نام آن در زبان عربی به معنای «کبوتر» است توانست شرکت صنایع دفاعی و هوافضایی بریتانیایی بی‌اِی ئی سیستمز را در بیست سال گذشته سرپا نگه دارد. هزینه این قرارداد از طریق تحویل روزانه ۶۰۰ هزار بشکه نفت خام در هر سال به دولت بریتانیا پیمانکار اصلی بی‌اِی ئی پرداخت شده است. شاهزاده بندر فرزند شاهزاده سلطان بن عبدالعزیز است. منابع درآمدی او در زمان قدرت گیری محمد بن سلمان به شدت کاهش یافته است. شاهزاده ترکی داماد شاهزاده سلطان بود.
افراد آشنا با املاک شاهزاده سلطان می‌گویند که ثروت شاهزاده سلطان تا حد زیادی به دلیل دسترسی وی به بودجه، کارکنان و منابع دولتی در طول نزدیک به نیم قرن فعالیت‌اش به عنوان وزیر دفاع به دست آمده است. اسناد بانکی بررسی شده توسط «وال استریت ژورنال» نشان می‌دهند که او تنها در یک سال ده‌ها میلیون دلار از حساب‌های دولتی در بانک سعودی آمریکایی به طور مستقیم به حساب‌های نیابتی در سوئیس برای کمک به تامین مالی سبک زندگی‌اش انتقال داده است. یکی از افراد آشنا با این فعالیت‌ها می‌گوید: «این گونه انتقال وجه اکنون کاملا متوقف شده است».به گفته افراد نزدیک به خاندان سلطنتی و آشنا به این معامله، وارثان شاهزاده سلطان تحت فشار ناشی از اقدامات محمد بن سلمان عمارتی را در محله نایتزبریج لندن تخلیه کردند که در سال ۲۰۲۰ میلادی به قیمت ۲۹۰ میلیون دلار فروخته شد که رکوردی در نوع خود محسوب شده بود.
به گفته افراد نزدیک به او و آشنا به معاملات یکی از پسران شاهزاده سلطان، شاهزاده «خالد بن سلطان» که در طول جنگ اول خلیج فارس در سال ۱۹۹۱ میلادی در کنار ژنرال «نورمن شوارتسکف» فرماندهی نیرو‌ها در عملیات طوفان صحرا را بر عهده داشت در سال ۲۰۲۰ میلادی عمارتی در پاریس در نزدیکی برج ایفل را به قیمت بیش از ۸۷ میلیون دلار و در سال ۲۰۱۹ میلادی یک قایق تفریحی ۶۷ متری را به فروش رساند.
هم چنین، برخی از فرزندان شاهزاده سلطان سعی می‌کنند دارایی‌های جهانی خود را رهن دهند تا برای جبران کمبود منابع درآمد سنتی پول نقد به دست آورند. اسناد دادگاه نشان می‌دهند که یکی از آنان شاهزاده فهد بن سلطان در ماه نوامبر توسط کردیت سوئیس به دلیل‌عدم پرداخت وام‌هایی که برای بازپرداخت یک قایق تفریحی ۵۵ میلیون دلاری و یک ملک ۴۸ میلیون دلاری در جنوب لندن دریافت کرده بود مورد شکایت قرار گرفته است.
«گری هرشام» بنیانگذار شرکت متخصصان املاک لاکچری Beauchamp Estates که در چندین معامله خانواده سلطان نقش داشته می‌گوید که به طور کلی نسل جوان خاندان سلطنتی سعودی دیگر نیازی به املاک بزرگی که اسلاف‌شان خریداری کرده‌اند ندارند یا از آن استفاده نمی‌کنند. او می‌گوید که آنان به شدت پول خرج می‌کنند و ترجیح می‌دهند پول نقد داشته باشند. او با اشاره به خرید خانه‌های کوچک‌تر توسط شاهزادگان سعودی در سالیان اخیر می‌گوید: «آنان خودنمایی کمتری می‌خواهند. این رویه حاکم بر زندگی امروز اعضای خاندان سلطنتی سعودی است».