فرارو- اصلاح‌طلبان در یازدهمین دوره انتخابات مجلس در تنگنایی که رد صلاحیت‌ها و امید‌های نومید بدنه اجتماعی‌شان رقم زده است؛ بدون حضور لیستی واحد و به نام احزاب اصلاح‌طلب با سه لیست ائتلاف برای ایران، یاران هاشمی و یاران اصلاحات وارد رقابت انتخاباتی مجلس یازدهم شدند؛ هر چند از قواعد بازی در این میدان خسته هستند و منتقد.
به گزارش فرارو، رقابت میان این لیست‌ها با لیست‌های انتخاباتی اصولگرایان در شهر تهران حول ۳۰ کرسی پارلمانی شدت بیشتری دارد و همین هم شاید موجب شد تا بیشترین رد صلاحیت‌ها از میان چهره‌های شاخص اصلاح‌طلبی و نمایندگان حوزه انتخابیه تهران باشد و فهرست اصلاحات را از حضور چهره‌های متعدد خود خالی کند.
همچنین انتقادات تند و تیز اصولگرایان از نهاد‌های شهری تهران، مجلس و دولت که این روز‌ها شدت بیشتری یافته است خود شاهد دیگری بر اولویت کرسی‌های پارلمانی شهر تهران برای جریان‌های سیاسی است.
آنچه موجب طرح این پرسش می‌شود که این اهمیت تنها در مرحله رقابت باقی می‌ماند یا پس از حضور به عنوان نماینده شهر تهران، همچنان حوزه انتخابیه تهران با تمام مسایل و معضلاتش برای نمایندگان این حوزه انتخابیه، دارای اهمیت است یا خیر؟
اصلاح‌طلبان که شورای شهر تهران را در اختیار و در مجلس دهم نیز حضور دارند؛ کارنامه عملکردی‌شان پیش چشم مردم تهران روشن است. هر چند کارنامه اصولگرایان نیز در حافظه تاریخی مردم ثبت شده است، اما گذر زمان شاید از داغی خبر‌های آن روز‌ها کاسته و موجب شده است تا این روز‌ها اصولگرایان به سیاه‌نمایی از نهاد‌های شهری و مجلس و دولت بپردازند که این نهاد‌ها را در اختیار اصلاح‌طلبان می‌دانند و ناکارآمد می‌خوانند.
این در حالی است که عملکرد هر دو جریان سیاسی تأثیر پذیری وعده‌های انتخاباتی آنان را نزد مردم محدود کرده است. پیشتر علی صوفی فعال سیاسی اصلاح‌طلب در گفتگو با فرارو در این باره گفته بود عملکرد نامطلوب هر دو جریان سیاسی موجب شده تا وعده‌های انتخاباتی آن‌ها محدود شود.
به گفته صوفی عملکرد نامطلوب اصلاح‌طلبان در مجلس و دولت موجب شده تا رابطه میان آن‌ها و مردم آسیب جدی ببیند و ترمیم این رابطه اولویت اصلی اصلاح‌طلبان در انتخابات مجلس یازدهم بود. برنامه‌ای که رد صلاحیت‌ها مانع تحقق کاملش شد.
با این حال، حضور سه فهرست اصلاح‌طلب که اشتراکات متعددی دارند ما را بر آن داشت تا در تماس با تنی چند از نامزدهای اصلاح‌طلبان، اولویت‌بندی مسایل این کلانشهر را که این روز‌ها مشارکت مردمش، دغدغه جدی اصلاح‌طلبان است؛ به پرسش بگذاریم.
با ۹ نفر از نامزدهای اصلاح‌طلبان تماس گرفته شد و سه نفر پاسخگوی پرسش‌های ما شدند. اما مجید انصاری سرفهرست لیست ائتلاف اصلاح‌طلبان و عباس راه‌چمنی از اعضای این فهرست، عذر تقصیر از گفتگو خواستند که شرایط صحبت نداشتند که راه‌چمنی در جلسه بود و تازه خود را نماینده ملی نه یک حوزه انتخابیه خاص دانست که نماینده باید دغدغه کلان داشته باشد.
در حالی‌که مهدی شیخ نماینده مجلس دهم و نامزد ائتلاف احزاب اصلاح‌طلب در این باره به فرارو گفت: «ما در مجلس دهم سعی کردیم تا به تغییر دیدگاه نمایندگان در حوزه انتخابیه تهران بپردازیم. پیش از این، نمایندگان تهران، خود را ملی می‌دانستند و توجهی به حوزه انتخابیه تهران نداشتند. ولی ما برای اولین بار نگاه‌مان را عوض کردیم که علاوه بر مسایل ملی، به معضلات کلانشهر تهران بپردازیم. چون این شهر مشکلات بسیاری دارد که در حد آسیب‌های جدی مطرح است.»
همچنین محمدعلی وکیلی نامزد ائتلاف احزاب اصلاح‌طلب نیز در این باره تسهیل حمل و نقل عمومی و توسعه ناوگان ریلی و حمل و نقل عمومی و گسترش متروی تهران به پردیس و اسلامشهر را از اولویت‌های کلانشهر تهران نامید.
شیخ نیز هر چند مسایل محیط زیستی، چون آلودگی هوا را به عنوان اولویتی اساسی برای تهران نام برد، اما ذیل آن و یکی از ریشه‌های آن را مسئله حمل و نقل عمومی دانست که حل آن موجب رفع مشکلات محیط زیستی می‌شود. به گفته شیخ البته در مجلس دهم پیرو سیاست‌های توسعه‌ای از گسترش مترو حمایت شده است و همین روند در مجلس یازدهم، باید ادامه پیدا کند.
اصلاح‌طلبان نیز همچون اصولگرایان بافت‌های فرسوده را معضل شهر تهران می‌دانند، اما از منظر دیگری آن را طرح می‌کنند. وکیلی در این باره می‌گوید: «تهران پس از سیستان و بلوچستان، بیشترین ساختمان‌های کهنه و غیراستاندارد آموزشی را داراست و از نظر عقب‌ماندگی ساختمان‌های آموزشی نیز رتبه دوم را دارد؛ بنابراین به دلیل پرخطر بودن و قرار گرفتن تهران روی خط زلزله باید فرسودگی ساختمان‌های آموزشی در اولویت باشد.»
شیخ نیز در این باره بر فرسودگی ساختمان‌های آموزشی تأکید کرد و گفت: «حوزه انتخابیه تهران علیرغم اسم پر طمطراقش خیلی محروم است و مدارس فرسوده متعددی در آن وجود دارد. در مجلس دهم طرحی تصویب شد که آموزش و پرورش بتواند این ساختمان‌های فرسوده‌اش را که کاربری تجاری دارند بفروشد و ساختمان‌های آموزشی مناسب تهیه کند. در این راستا یکی از اولویت‌های ما در مجلس یازدهم پیگیری این مصوبه و نظارت بر اجرای آن است.»
او همچنین با اشاره به حادثه تلخ پلاسکو اظهار کرد: بافت‌های فرسوده همچون ساختمان پلاسکو در شهر تهران و به خصوص محوطه بازار زیاد است که در صورت وقوع حادثه، عواقب بدی در پی دارد. همین نیز بافت فرسوده را معضل جدی تهران کرده است.
ترافیک، مهاجرپذیری و معضلات اجتماعی،حاشیه نشینی و انتقال آب طالقان به تهران، یکپارچه‌سازی تصفیه خانه‌ها و سیستم فاضلاب شهر تهران و جدی گرفتن کمربندی‌های تهران که راه مقابله اساسی با ترافیک است؛ از دیگر مسایلی است که اصلاح‌طلبان در زمره معضلات جدی تهران نام می‌برند.
چنانچه وکیلی با اشاره به وضعیت روستاها‌ی اطراف تهران و شهرستان‌های آن، ساماندهی روستا‌ها و تعریف ردیف سهم روستا‌ها از ارزش افزوده را به عنوان راه حل مطرح می‌کند. از این منظر باید طرح جامعی در سازمان برنامه وجود داشته باشد تا از بودجه به نفع بازساز‌ی روستا‌ها استفاده بهینه شود.به گفته نماینده مجلس دهم، بخشی از روستا‌ها هم به طرح تفصیلی و بخشی دیگر در مناطقی، چون شهر ری و اسلامشهر و دره لواسان، فشم، رودبار قصران به تعریف حریم نیاز دارند.
علاوه بر این‌ها، مهدی شیخ نیز بر ضرورت توجه به درآمد پایدار شهرداری تأکید کرد و گفت: در مجلس دهم نیز به درآمد پایدار و ارزش افزوده توجه شد و حتی در بودجه سال ۹۹ نیز در نظر گرفته شده است. از این منظر تعریف منابع درآمد پایدار شهرداری‌ها موجب می‌شود تا شهرداری‌ها، خودگردانی داشته باشند و برای اداره شهر، شهرفروشی نکنند.
اولویت دیگر از نگاه اصلاح‌طلبان مسئله پسماند است که به ویژه در حاشیه تهران مشکلاتی آفریده است. از این دیدگاه، برای حل این مسئله باید به ایجاد و توسعه کارخانه‌هایی کمک کرد که بتوانند از پسماند تولیدات خوب و قابل عرضه‌ای داشته باشند.
همچنین شیخ با اشاره به مشکلات شهر پردیس و اسلامشهر همچون نبود امکانات زیرساختی، فرهنگی، انتظامی و آب، ترافیک، حمل و نقل، ایمنی سازی و مسکن‌های مهر گفت: «کسانی که برای تأسیس این شهر‌ها برنامه ریزی کردند اول باید امکانات شهری را مهیا می‌کردند. هر چند در این باره اقدامات خوبی کردیم ولی باید با سرعت بیشتر پیگیری شود وهنوز در برخی جا‌ها امکانات ایمنی و بهداشتی نداریم.»
او در پاسخ به انتقادات از استفاده نکردن از اختیار نظارتی در مجلس دهم برای حل مسایل شهر تهران گفت: «منتقدین، نماینده نبودند و خبر نداشتند. اتفاقاً اقدامات نظارتی خوبی انجام دادیم. حتی اقدامات مجلس دهم فرانظارتی است. اقدام نظارتی مثل تذکر به وزیر کشور درباره آلودگی هوا شاید چندان مؤثر نباشد؛ بنابراین باید اقدام تعاملی و حمایتی صورت گیرد و از دستگاه‌های اجرایی تهران پشتیبانی و حمایت کرد. همچنین در صورت بروز اختلاف یا مشکل بین دستگاه‌ها ورود پیدا کرد. در حل مسایل تنها اقدام نظارتی پاسخگو نیست و بسیار فراتر از نظارت لازم است که ما در مجلس دهم آن را انجام دادیم.»
وی همچنین افزود: از نظر قانونی نیز باید عناوین مرتبط با درآمد پایدار شهرداری‌ها مصوب شود و در اجرای نیز نه فقط صرف ساختن یک تونل یا یک پل شود بلکه به تناسب و طبق اولویت‌بندی، درست استفاده شود. ما در مجلس دهم درآمد پایدار را عملیاتی کردیم، اما باید زمینه‌های مناسب دیگری هم شناسایی شود.
به گفته شیخ، اما پیگیری این امور باز هم یک لیست یکدست مانند مجلس دهم نیاز دارد. او می‌گوید حل برخی مشکلات زمان‌بر است ما چهار سال دویدیم و توفیقاتی به دست آوردیم که اگر مسیر ما ادامه پیدا کند این توفیقات، چند برابر می‌شود. چون ما زمینه حل مشکلات را مهیا کردیم و اگر نمایندگان بعدی از این زمینه استفاده نکنند این مسیر متوقف می‌شود.
در این میان، افشین علاء دیگر نامزد اصلاح‌طلب اولویتش را ورای شهر تهران تعریف کرد که او دغدغه‌اش اصلاح سازوکار انتخابات و نظارت بود که در این دوره بلای جان اصلاح‌طلبان شده است. چنانچه گفت: ائتلاف احزاب اصلاح‌طلب که نماینده اصلاحات در انتخابات است برنامه جامع خود را مدون و منتشر کرده است، برنامه‌ای که حاصل روز‌ها و ساعت‌ها کار کارشناسی شده است. اما ما نامزدها، برنامه شخصی نداریم.
این نامزد انتخاباتی در پاسخ به اولویت‌های مسایل کلانشهر تهران و برنامه جامع در این باره، مهمترین قضیه را آشتی دادن مردم با صندوق‌های رأی دانست که به گفته او، «مردم به برنامه نامزدها اصلاً گوش نمی‌دهند و تازه اگر کسی هم بخواهد در این باره بداند به برنامه‌های ارائه شده ما رجوع می‌کند. چون ما جز معدود گروه‌هایی هستیم که برنامه داریم، اما توقع داریم که در شرایط کنونی، رسانه مردم را به انتخابات پرشور دعوت کند».
علاء تأکید کرد: در روز‌های آخر انتخابات، به جای تکرار مواضع کلیشه‌ای و برنامه‌های انتخاباتی که گوش مردم از آن‌ها پر شده است باید از دوم اسفند گفت که چشم‌های جهان به ایران و به ویژه پایتخت دوخته شده که آیا مردم تسلیم گروهی می‌شوند که هیچ اختیاری برای مردم قائل نیستند. او افزود: ما اگر تنها یک صدای منتقد را به مجلس برسانیم باید به پای صندوق رأی بیاییم.
حال باید دید مردم تهران روز جمعه به گفته علاء صدای منتقد را به مجلس یازدهم راه خواهند داد یا خیر، کدام مسیر را انتخاب خواهند کرد و آیا اصلاً انتخابی خواهند کرد و حضوری خواهند داشت.شاید همانگونه که علاء می‌گوید باید به جای برنامه و وعده‌های انتخاباتی از حضور یافتن یا نیافتن مردم پای صندوق‌های رأی گفت که هر دو روایتی دارد برای خودش برای مسئولان و برای وعده‌هایی که پس از پایان هر انتخابات، سرش بریده می‌شود.