فرارو- بعد از اعتراضات بنزینی، برخی از جامعهشناسان معتقدند دوباره شکافهایی که در سطح جامعه بوده عیان شده و زخم باز کرده، حال در چنین شرایطی این سوال مطرح میشود که اولا این شکافها تا چه میزان عمیق هستند و برای کمکردن این فاصله چه اقدامات اصلاحی باید در دستور کار دولت و مسئولان قرار بگیرد.
به گزارش فرارو، بسیاری از جامعهشناسان اعتقاد دارند این روزها آستانه تحمل مردم بسیار کاهش یافته و با توجه به مشکلات اقتصادی و فشارهایی که به مردم طی دو سال گذشته وارد شده، این امر شکافهای اجتماعی را نمایانتر از گذشته کرده است، حال باید دید این شکافها چیستند و در اثر چه کارها و اقداماتی به وجود آمدهاند.
امانالله قرایی مقدم می گوید جامعه ایران امروز با شکاف های اجتماعی عمیقی روبرو است
فاصله طبقاتی بزرگترین شکاف اجتماعی جامعه ایران است
امانالله قرایی مقدم استاد دانشگاه و جامعه شناس در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه افزایش قیمت بنزین دوباره بهانهای شد تا شکافهای موجود در جامعه نمایان شود، اظهار داشت: در حال حاضر فاصه و تضاد طبقاتی بزرگترین شکافی است که در جامعه ایران وجود دارد، اما متاسفانه به جای اینکه مسئولان با اتخاذ تدابیری درست، این شکاف را پر کرده و ترمیم کنند، شاهد آن هستیم روز به روز به عمق این فاصلههای اجتماعی ایجاد شده، افزوده میشود.
وی با تاکید بر اینکه طی سالهای اخیر حاشیه نشینی با افزایش روبرو بوده است، گفت: متاسفانه مشکلات اقتصادی که ناشی از تحریمها و سوء مدیریتهای داخلی است، موجب آن شده تا قدرت خرید مردم به شدت کاهش پیدا کرده و در مقابل آن قیمتها در همه کالاها و خدمات و همچنین اجارهبها با رشد سرسام آوری همراه باشد، در چنین وضعیتی مردم به دنبال اسکان ارزانتری میگردند، به تبع آن نیز قشر فرودست جامعه که در مکان فقیرنشین زندگی میکردند، در چنین شرایطی چارهای جزء حاشیه نشینی ندارند.
قرایی مقدم با تاکید بر اینکه فقر، بیکاری و فساد اقتصادی از جمله شکافهای است که در جامعه ایران وجود دارد، بیان داشت: در حال حاضر اعتماد عمومی نسبت به دولت و عملکرد آن خدشه دار شده که این خود نیز از دیگر شکافهای است که در جامعه ایجاد شده، این در حالیست که دولت باید اعتماد گذشته را به مردم برگرداند، اما به نظر میرسد با روندی که در پیش گرفته بعید است این موضوع رخ دهد.
بیشتر بخوانید:
خودآگاهی باعث شده مردم نسبت به وضع موجود معترض باشند
این جامعه شناس خودآگاهی جامعه را یکی از مواردی دانست که باعث میشودآنها نسبت به وضعیتی که در آن قرار دارند، معترض باشند و اضافه کرد: با وجود شبکههای اجتماعی دیگر اطلاعات در لحظه منتشر میشود و این موضوع باعث شده مردم نسبت به همه اموری که در اطراف آنها روی میدهد، آگاه باشند، بنابراین در چنین شرایطی باید دولت دست به اقدامات اصلاحی بزند.
وی با اشاره به اعتراضی که مردم نسبت به افزایش قیمت بنزین دارند، گفت: استنباط عموم جامعه این است، زمانیکه حقوق آنها ثابت است، چگونه باید هر لیتر بنزین را به قیمت فوب خلیج فارس پرداخت کند، چنین مواردی باعث میشود که فاصله مردم و دولت هر روز بیشتر از گذشته شود، بنابراین همانطور که عرض کردم یکی از شکافهای خطرناکی که در جامعه وجود دارد، بی اعتمادی مردم به دولت و اقدامات آن است که میتواند منجر به آن شود که مشارکت در انتخابات پیش روی مجلس با کاهش همراه شود.
قرایی مقدم مستولی شدن ناامیدی و یاس را در جامعه از دیگر مشکلات امروز برشمرد و گفت: این ناامیدی مردم نسبت به تغییر وضعیت موجود نگران کننده است ومیتواند خود تبدیل به یک شکاف عمیق دیگر در کنار سایر شکافها شود، بنابراین باید دولت در برخی از سیاستگذاریهای خود تجدید نظر کرده و با ارائه راهکارهای درست، مسیر اصلاح و ترمیم روابط خود با مردم را در پیش گیرد.
به باور جامعه شناسان،فاصله طبقاتی بزرگترین شکاف اجتماعی جامعه ایران است
ایجاد امید، راه حل برون رفت از وضعیت فعلی است
این استاد دانشگاه راه حل برون رفت از مشکلات فعلی را کاهش فشارهای اقتصادی به مردم و امید به آینده دانست و گفت: بسیاری از صاحبنظران اقتصادی بارها طی سالهای مختلف نسبت به پولپاشی از سوی دولت در سطح جامعه هشدار دادهبودند، اما اینبار دولت باز هم به جای اینکه یارانهها را در جای درستی مصرف کند، آنها را به صورت نقد به دست مردم میدهد.
وی افزود: اگر شما از افراد کم درآمد بپرسید که شما از بین اشتغال یکی فرزندان خود یا دریافت ۲۰۰ هزار تومان یارانه نقدی به صورت ماهانه کدام را انتخاب میکنید، قدر مسلم اشتغال را انتخاب میکند، در این رابطه دادن پول به مردم خیلی راحتتر از ایجاد اشتغال پایدار برای مردم است.
این جامعه شناس تصریح کرد: اگر اقتصاد کارکرد درستی داشته باشد، در زمانیکه رونق وجود دارد و شغل برای افراد ایجاد میشود، برای همه فرصت است که بتوانند در جامعه پیشرفت کنند و عدالت متوازنتری در دسترسی به منابع و امکانات به وجود میآید، در چنین شرایطی است که فرد احساس میکند میتواند پیشرفت کند و طبعا نیز به آینده امیدوارخواهد بود، اما امروز مردم احساس میکنند، فشار برای آنها است و عدهای قلیلی به تمامی فرصتها، امکانات و رانتها دسترسی دارند و زمانیکه مردم نتیجه این دسترسی را در قالب دادگاههای فساد اقتصادی هر روزه و در ابعاد بسیار گستردهای مشاهده میکنند، نسبت به وجود این فرصت برابر برای همه شک میکنند و امید خود را نسبت به هرگونه تغییرو تحول از دست میدهند.
قرایی مقدم اذعان داشت: با توجه به شرایطی که از لحاظ وجود شکافهای اجتماعی وجود دارد، دولت باید سعی کند این شکافها را با توجه به کارهای که میتواند انجام دهد کاهش دهد، نه اینکه با اقداماتی که از قبل کارشناسان نسبت به اجرای آن هشدار دادهاند و عواقب سوء آن را گوشزد کردهاند، دقیقا همان کار را انجام دهد، اما به نظر میرسد حداقل اکنون چنین ارادهای از سوی دولت وجود ندارد و این شکافهایی که به آنها اشاره شد روز به روز گسترده میشود و این کار رابرای اصلاح سخت میکند.