bato-adv
bato-adv
کد خبر: ۴۱۸۴۲۱
محمد عاملی دکترای جامعه‌شناسی دانشگاه تهران در گفتگو با فرارو

هویت معترضان بنزینی

محمدعاملی دکترای جامعه‌شناسی دانشگاه تهران با اشاره به اینکه اعتراضات اخیر به مانند اعتراض محله طلاب مشهد در سال ۷۳ به دلیل اعتراض به افزایش قیمت سوخت بود، اضافه کرد: «ویژگی‌های این دست از اعتراضات دفعی، موقتی و ناگهانی بودن به همراه خشونت زیاد است، مثال‌هایی که ذکر شده همگی تنها یک روز یا نهایت یک روز نیم طول کشید.»
تاریخ انتشار: ۱۵:۱۵ - ۲۷ آبان ۱۳۹۸
فرارو- افزایش قیمت بنزین، اعتراض مردم را در همان روز اول به دنبال داشت، اما در این بین عده‌ای خیلی زود فضای این اعتراضات را به سمت تخریب اموال عمومی و دولتی بردند. در همین رابطه عباس عبدی در مطلبی با عنوان اعتراض متحول شده نوشت: «در فاصله کمتر از دو سال از سال 96 این‌بار معترضان خشن‌تر و ناشناخته‌تر هستند.»
 
سخنگوی دولت هم درباره معترضان گفت: «حساب کسانی که نگران معیشتشان هستند با کسانی که از سلاح و تیراندازی استفاده کردند جدا است. رفتار‌های آن‌ها با تروریست‌ها منطبق است. عده‌ای با ماسک و به صورت حرفه‌ای خشونت کردند. دولت اعتراض را حق می‌داند، ولی اعتراض با اغتشاش متفاوت است. مردم ایران صف خودرا از آن‌ها جدا کردند.»

اگر حساب کسانی که سازمان دهی شده دست به تخریب و خشونت زده اند را از معترضان جدا کنیم سوال این است که چرا معترضان منفعلانه دست به تخریب و خسارت به اموال عمومی زدند؟ چه خواسته هایی داشتند؟ این اعتراضات با اعتراضات سابق چه تفاوتی داشته است؟

تحلیل جامعه شناسانه ماهیت وقایع اخیر؛ چرا اعتراضات در وسعت زیاد و با خشونت بالا انجام شد؟
برخی جامعه شناسان معتقدند، در گذشته نیز به مانند اعتراضات اخیر رخ داده است
 

محمد عاملی جامعه‌شناس و کارشناس‌سیاسی مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران «ایسپا» در گفتگو با فرارو گفت: به طور کلی ما در طول چهار دهه گذشته با دو نوع اعتراض سیاسی و معیشتی روبرو بودیم، که خود این اعتراضات معیشتی نیز به دو دسته صنفی و غیر صنفی تقسیم می‌شود.»

وی افزود: «اعتراضات کارگری شرکت نیشکر هفت تپه از نوع اول اعتراضات معیشتی بودکه یک صنف و سندیکای کارگری آن را سازماندهی‌کرده بود و از شدت و حدت کمتری به لحاظ خشونت برخوردار بود و مطالبات آن‌ها نیز کاملا مشخص بود.»

این دکترای جامعه‌شناسی دانشگاه تهران با اشاره به‌اینکه، اما اعتراضات اخیر، اعتراضات معیشتی از نوع غیر صنفی بوده است، گفت: «از این نوع اعتراضات ما در ابتدای دهه هفتاد با آن روبرو بودیم، اعتراضات زنجان و شیراز در سال ۷۱، اعتراضات محله طلاب مشهد در سال ۷۳ و یا اتفاقات اکبرآباد اسلام‌شهر نیز از این نوع اعتراضات بوده است.»

عاملی با اشاره به اینکه اعتراض محله طلاب مشهد نیز در سال ۷۳ به دلیل اعتراض به افزایش قیمت سوخت بود، اضافه کرد: «ویژگی‌های این دست از اعتراضات دفعی، موقتی و ناگهانی بودن به همراه خشونت زیاد است، مثال‌هایی که ذکر شده همگی تنها یک روز یا نهایت یک روز نیم طول کشید.»

وی ادامه داد: «اما نکته متفاوت اعتراضات اخیر وسعت آن‌ها است، مثال‌هایی که ذکر شدند تنها در یک شهر یا حتی یک محله رخ دادند، اما در مورد اعتراضات روز‌های گذشته قضیه فرق می‌کند و شهر‌های زیادی درگیر این اعتراضات شده‌اند، هرچند که همانطور که عرض کردیم خاصیت اصلی این وقایع موقتی بودن است و این اعتراضات به زودی پایان خواهد یافت.»
 
تحلیل جامعه شناسانه ماهیت وقایع اخیر؛ چرا اعتراضات در وسعت زیاد و با خشونت بالا انجام شد؟
محمد عاملی جامعه شناس می گوید ،ویژگی اصلی اعتراضات اخیر موقتی، ناگهانی و دفعی بودن است

افراد معترض خواستار بازگشت به وضعیت گذشته هستند
این جامعه‌شناس با اشاره به اینکه برخی از کسانیکه به صورت مسالمت آمیز در همان روز اول نسبت به افزایش قیمت بنزین اعتراض داشتند از اقشار فرودست جامعه محسوب می‌شوند، گفت: «به دلیل اینکه این اعتراضات هیچ‌گونه سازماندهی مشخص ندارد، به خشونت کشیده می‌شود و حجم تخریب‌ها و صدمه زدن به اموال دولتی و عمومی نیز بالا است.»

عاملی با اشاره به اینکه درحال‌حاضر هیچ‌گونه برآوردی از ابعاد این‌ اعتراضات نمی‌توان ارائه داد، اظهار داشت: «به دلیل اینکه هم اکنون در اتفاق هستیم، نمی‌تواند از ابعاد ماجرا به طور دقیق سخن گفت، در این رابطه لازم است، اعتراضات فروکش کند و بعد از آن با توجه‌ به آمار و ارقامی‌که از این موضوع در می‌آید، نسبت به تحلیل‌های دقیق‌تر و موشکافی ابعاد این اعتراضات اقدام کرد.»

این دکترای جامعه‌شناسی دانشگاه تهران با اشاره به اینکه تخلیه انرژی و هیجان افراد دخیل در چنین اعتراضاتی از اهمیت بسزایی برخوردار است، بیان داشت: «با توجه به ماهیت ناگهانی و موقتی بودن اعتراضات اخیر، افراد در این وقایع در حجم زیاد و با خشونت زیاد اقدام به تخریب اموال عمومی می‌کنند، بنابراین در چنین شرایطی، زمانی که انرژی و هیجان روانی افراد ناشی از تخریب اموال تخلیه شود، اعتراضات نیز فروکش خواهد کرد، چنین موردی در وقایعی مشابه که به آن‌ها اشاره شد نیز وجود داشته و در مورد اعتراضات اخیر نیز این امر مصداق دارد.»

وی با اشاره به اینکه خواسته‌های افراد در چنین اعتراضاتی بازگشت به وضعیت گذشته است، تصریح کرد: «الزاما این گذشته خیلی دور نخواهد بود، ممکن است این گذشته یک هفته قبل یا روز قبل از شروع اعتراضات باشد، در این راستا اعتراضات محله طلاب مشهد نیز نسبت به افزایش قیمت سوخت انجام شد، آن‌ها در سال ۷۳ خواستار بازگرداندن قیمت سوخت به بهای قبل از گرانی بودند و در مورد وقایع اخیر نیز شاید مطالبه اصلی اعتراض‌کنندگان نیز همین عدم افزایش قیمت بنزین باشد.»

عاملی تاکید کرد: «در جمع‌بندی می‌توان گفت، باید انتظار داشت با توجه به ماهیت این اعتراضات، باید به زودی شاهد برچیده شدن اعتراضات باشیم، امری که در نمونه‌های مشابه چنین اعتراضاتی نیز رخ داده و آن‌ها تنها در یک روز رخ دادند.»
bato-adv
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۳:۴۴ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۸
راه قانونی ابراز اعتراض در کشور ما چیست؟مردم چطور اعتراض کنن که معاند ، اغتشاشگر ، فریب خورده ، فتنه گر ، ضد انقلاب ، بی بصیرت و ... خوانده نشوند؟؟؟؟
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۰۹:۲۷ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۸
به مردم معترض احترام گذاشته شود. با توجه به فراگیری اعتراضات همه مردم ایران که آشوبگر نیستند. مردم عصبانی هستند
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۰۰:۴۶ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۸
خشونت اين اعتراضات وحشتناك بالا بود نسبت به سال ٩٦ حالا اگر اينبار هم فروكش كنه خدا رحم كنه به دفعه بعدي اون موقع اموال عمومي و خصوصي رو به تلي از خاكستر تبديل ميكنن
عبده
Iran, Islamic Republic of
۲۳:۲۸ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۷
از تخریب گران که بگذریم معترضان مردم بودند. نه خارجی .
Bayat
Iran, Islamic Republic of
۲۱:۲۴ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۷
اعتراض مشهد در سال 71 بود نه 73.
من در بطن داستان اعتراضات سال 71 مشهد بودم. اعتراض به سوخت نبود. شهرداری مشهد، از ساخت و ساز در حاشیه طبرسی جلوگیری می کرد. پس از آنکه یک واحد مسکونی غیرمجاز را تخریب کرد، غائله شروع شد.
مجله خواندنی ها
انتشار یافته: ۲۳
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۵:۲۸ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۷
ولی فاصله این اعتراض ها کوتاه و کوتاه تر می شود و افراد درگیر بیشتر و بیشتر ... فراموش نکنید که هر روز داریم فقیرتر می شویم و این یعنی عصبانیت بیشتر
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۷:۵۱ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۷
داریم فقیرتر میشیم.... وقتی هر روز داری حال و آینده ات را به فساد و زور میبازی....
ف
Iran, Islamic Republic of
۱۸:۰۲ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۷
ساده انگاشتن مسایل و آن هم از نوع اجتماعی و دخالت دادن تنها یک یا دو متغیر، خود بزرگترین آسیب است زیرا یقینا نمی تواند ارزیابی دقیق از وضعیت موجود داشته یاشد. در موضوع سیل های بهار 98 هم عده ای فقط به دنیبال طرح یک معادله ساده یک مجهولی بوده اند. بهتر است پرسش مهمتری را طرح کنیم: علت بازگشت بحران ها در مقیاس گسترده تر چیست؟ فرار از پاسخ تاثیری در وقوع یا عدم آن ندارد بلکه فقط فرصت سوزی است و بس.
محمد
Iran, Islamic Republic of
۱۰:۲۷ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۸
گل گفتی به خدا حقیقت همین کاش یکم به صحبت شما فکر میکردند
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۵:۳۴ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۷
اعتراضات آن سال مشهد بخاطر گرانی سوخت نبود،به علت تخریب بنای ساخته شده غیر مجاز البته با حکم قضایی بود که با بی تدبیری نیروهای شهرداری و آسیب دیدگی شدید یک نفر و عدم مدیریت بحران تبدیل به نوعی شورش شد که نیمی از شهر را درنوردید و البته توأم با خشونت فراروان و غارت اموال عمومی و خصوصی...
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۷:۱۸ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۷
در ضمن سال 71 بود نه 73
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۹:۲۱ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۷
حرکت سال 73، در واقع شورش گرسنگان بود و ناشی از فقری بود که در طبقه بسیار ضعیف جاری بود و لذا شامل حضور لمپن ها هم می شد اما اعتراضات امروز اینگونه نیست و اساسا طبقه ضعیف جامعه هیچ دخالتی ندارند.
ناشناس
United Arab Emirates
۱۵:۴۳ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۷
فقر فقط فقر
باقی حرفا هم مزخرفه
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۶:۲۴ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۷
چقدر تحلیل پخته و دقیق و موشکافانه ای بود ، آفرین به شما محمد عاملی دکترای جامعه شناسی از دانشگاه تهران.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۹:۱۷ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۷
به هیچ وجه هم دقیق نبود. شرایط ایران در دو سال 73 و 96 برای کسانی که در دو دوران بودند کاملا متفاوت است. مردم معترض امروز واقعا چیزی ندارند و شامل طبقه متوسط می شوند اما ماجرای مشهد فقط طبقه ضعیف را شامل می شد و بسیاری موارد دیگر. متاسفانه سطح دانشگاههای ما از نظر علمی بسیار پایین آمده است.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۶:۴۸ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۷
اکثر معترضان متولدین دهه هفتادی بودن که در این زمان هیچ آینده ای برایشان متصور نیست نه شغلی دارند نه کاری نه آینده ای.....
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۹:۵۱ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۷
دقيقأ
علی
Iran, Islamic Republic of
۲۱:۲۶ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۷
ما دهه ۶۰ ها جوانیمون را باختیم.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۲۲:۱۱ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۷
دهه هفتادی ها خیلی بد میگذرونن ناراحتن پدرو مادرشون نمیزارن ناراحت بشن شما نگران نشو
محسن
Iran, Islamic Republic of
۱۷:۴۸ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۷
استاد جامعه شناس دانشگاه تهران .
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۲۱:۲۱ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۷
اگه دنبال خبر هستی برو قسمت "پیوندها" در بالای همین سایت فرارو و سایتهایی که باز هستند را ببین.
علی
Iran, Islamic Republic of
۱۸:۳۰ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۷
کاشکی میپرسیدید اگه ادامه پیدا کرد چی؟
اون وقت چاره چیه؟
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۲۱:۰۴ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۷
ایتگن که روحانی میگه اعتراض حق مردمه میشه بگن مردن چطور لاید از این حف استفاده کنن ؟ راهش چیه ؟کجا میشه تین کار رو بکنن ؟؟؟؟؟؟
مجله فرارو