فرارو- مقامات بلندپایه آمریکا، که چندی پیش به اعمال «قوی‌ترین تحریم‌های تاریخ» علیه ایران مباهات می‌کردند، هم اکنون از آنچه «اعتراض مردم» ایران می‌نامند، حمایت می‌کنند. این در حالی است که وضعیت اقتصادی امروز بسیاری از شهروندان گله‌مند ایران، نتیجه مستقیم تحریم‌های نفتی واشنگتن علیه تهران است.
به گزارش فرارو، «منافع اقتصادی وعده داده شده در توافق هسته‌ای به دلیل تحریم‌های آمریکا تضمین نشده است.» این جدیدترین موضع رئیس دستگاه دیپلماسی ایران درباره اثرات اقتصادی تحریم‌های آمریکاست که به تازگی در یک تماس تلفنی با همتای ژاپنی بیان شده است. محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، این عبارت را در واکنش به اظهارات همتای ژاپنی، توشی میتسو موتگی، بیان کرد. موتگی در تماس تلفنی با ظریف گفته بود ایران اقداماتی را که موجب تضعیف توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ بین ایران و شش قدرت جهانی می‌شود، متوقف کند.
ژاپن و کشور‌های اروپایی به رغم اینکه می‌دانند منافع اقتصادی ایران در اثر خروج یکجانبه آمریکا از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) به خطر افتاده و عملا از بین رفته است، برای تامین منافع خود، بر استمرار این توافق اصرار می‌کنند. چون آن‌ها نگران هستند که در صورت فروپاشی کامل برجام منافع‌شان به خطر بیافتد. تحرکات دیپلماتیک اروپا و سایر کشورها برای حفظ برجام ادامه خواهد داشت. همه آن‌ها اذعان می‌کنند که برجام در اثر خروج آمریکا متزلزل شده است. یعنی دقیقا همان کشوری که امروز از ناآرامی‌ها در ایران که تاحدود زیادی متاثر از بازگشت تحریم‌های کاخ سفید است، حمایت می‌کند.
مقامات آمریکا، از مایک پنس، معاون رئیس جمهور، گرفته تا سفرای این کشور در سایر کشورها، از ناآرامی‌ها در ایران حمایت می‌کنند. پنس در توئیتی نوشت: «در حالیکه مردم ایران برای اعتراض به خیابان‌ها می‌آیند، آیت‌الله‌ها در تهران همچنان به استفاده از خشونت و زندانی‌کردن به منظور سرکوب مردمشان ادامه می‌دهند. پیام آمریکا روشن است؛ مردم آمریکا در کنار مردم ایران ایستاده‌اند.»
پیش از این، مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا، که معمار اصلی کارزار «فشار حداکثری» اقتصادی علیه ایران است، ضمن حمایت از «اعتراضات» در ایران، در توئیتی گفته بود آمریکا صدای مردم ایران را شنیده و از آنان حمایت می‌کند. مورگان اورتاگوس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، نیز در حمایت از اعتراضات بیانیه‌ای صادر کرد. سایر مقامات و همچنین برخی سناتور‌های آمریکا هم حمایت خود را از «معترضان» اعلام کردند. برخی گزارش‌ها از فشار وزارت خارجه آمریکا به شبکه‌های اجتماعی برای قطع دسترسی مقامات ایرانی به حساب‌هایشان حکایت دارد. وبگاه آمریکایی بریتبارت از قول یک مقام ناشناس وزارت خارجه آمریکا نوشت: «بر این باوریم تا زمان وصل مجدد اینترنت در ایران، دلیل بسیار قاطعانه‌ای برای تعلیق حساب‌های مقامات ایران در شبکه‌های اجتماعی وجود دارد.»
در پی اعلام گرانی و سهمیه‌ای شدن بنزین در بامداد جمعه گذشته، تعداد قابل توجهی از شهر‌های ایران صحنه اعتراض و ناآرامی شد که در بعضی جا‌ها اعتراضات به خشونت و اغتشاش کشیده شد. گفته می‌شود که در جریان این ناآرامی‌ها تعدادی از معترضان جان‌شان را از دست دادند. همچنین به اموال عمومی خسارت‌های جدی وارد شد. مقامات ایران، به منظور بازگرداندن آرامش به شهرها، اینترنت بین المللی سراسر کشور را قطع کردند. آمریکایی‌ها ضمن اعلام حمایت از تحولات اخیر ایران، قطع اینترنت بین المللی در ایران را هم محکوم کردند. اتحادیه اروپا هم که در یک سال گذشته هیچ کاری برای کاهش اثرات زیان‌بار تحریم‌ها علیه ایران نکرده است، موضع مشابهی گرفت.
"ریاکارانه و مزورانه"
مقامات ایران، مواضع مقامات آمریکا را «مداخله» در امور ایران دانستند و در اعتراض به این امر، مارکوس لایتنر، سفیر سوئیس در ایران – به عنوان حافظ منافع ایالات متحده آمریکا – را به وزارت امور خارجه احضار کردند.
حمایت ادعایی دولت آمریکا از مردم ایران در حالی مطرح می‌شود که همین دولت تحریم‌های بی‌سابقه‌ای علیه جمهوری اسلامی ایران اعمال کرده که دامنگیر بسیاری از شهروندان عادی ایران شده است. آمریکایی‌ها ادعا می‌کنند که هدف از تحریم‌ها، مجاب کردن یا وادار کردن حکومت ایران به تغییر برخی سیاست‌های داخلی و خارجی است. اما این تحریم‌ها خواسته یا ناخواسته بر زندگی بسیاری از مردم عادی هم تاثیر منفی می‌گذارد. حتی همین گران شدن بنزین، یکی از اثرات تحریم‌های آمریکاست. کاخ سفید در اردیبهشت ماه گذشته، کل صادرات نفت ایران را تحریم کرد و دولت حسن روحانی را از نظر مالی در مضیقه قرار داد. دولت روحانی که درآمد‌های نفتی آن به شدت کاهش یافته است، احتمالا مجبور شد بنزین را گران کند تا از محل درآمد‌های فروش بنزین، به اقشار مستمند (۱۸ میلیون خانوار یا ۶۰ میلیون نفر) کمک مالی مستقیم بدهد.
بخوانید:
گذشته از این، تحریم‌های آمریکا به طور مستقیم روی زندگی بسیاری از مردم عادی تاثیر گذاشته است. در سپتامبر گذشته، وزارت خارجه آمریکا بدون ارائه هیچ توضیحی، ویزای دانشجویی حداقل ۲۰ دانشجوی ایران را لغو کرد. افزون بر این، در اثر تحریم‌ها، قیمت ارز در ایران به شدت افزایش یافت. امری که به افزایش تورم دامن زد. در نتیجه، بسیاری از دارو‌ها یا به شدت گران شده یا اینکه در اثر تحریم‌ها کمیاب شده‌اند.
به همین دلیل، مقامات ایرانی، مواضع آمریکا در خصوص تحولات ایران را فاقد صداقت می‌دانند. سید عباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه، روز یک شنبه در واکنش به حمایت پمپئو از تحولات ایران، چنین موضعی را «ریاکارانه و مزورانه» خواند و گفت: «جالب است اظهار همدردی با مردمی انجام می‌شود که تحت فشار تروریسم اقتصادی آمریکا قرار داشته و پیش از این نیز از زبان همین فرد به‌صراحت بیان شد که باید به مردم ایران گرسنگی داد تا در مقابل ما تسلیم شوند.»
همچنین محمدجواد ظریف، حمایت مقامات آمریکایی از «مردم ایران» را دروغی شرم آور دانست و گفت: «رژیمی که با اعمال تروریسم اقتصادی مانع رسیدن غذا و دارو به مردم عادی اعم از سالخوردگان و بیماران می‌شود هیچگاه نمی‌تواند ادعای وقیحانه حمایت از مردم ایران داشته باشد. آقای پمپئو نخست باید پاسخگوی اقدامات اعلام شده تروریستی و جنایت علیه بشریت ضد مردم ایران باشد.»
بخشی از خسارت‌های اغتشاشات
"پشت پرده اغتشاشات"
آمریکایی‌ها تلاش می‌کنند که از اعتراضات به عنوان حربه‌ای برای اعمال فشار بیشتر علیه ایران استفاده کنند. از همین رو، تلاش می‌کنند ناآرامی‌ها را با سیاست خارجی ایران مرتبط کنند. اخیرا وودی جانسون، سفیر آمریکا در بریتانیا در توئیتی مدعی شده بود در حالی که دولت ایران از فعالیت‌های تروریستی در خارج حمایت مالی می‌کند، اقتصاد این کشور آب رفته، تورم افزایش یافته و قیمت مواد غذایی افزایش یافته است.
پرواضح است که دولت آمریکا، نگران اوضاع معیشتی مردم عادی ایران نیست و حتی برای بدتر کردن آن بر تحریم‌ها اضافه می‌کند. به امید اینکه مردم ایران علیه حکومت‌شان شورش کنند. پمپئو، در یکی از جلسات خصوصی به صراحت به این امر اذعان کرده است. او شیفته سیاست رونالد ریگان، علیه شوروی است و برای تکرار این سیاست علیه ایران تلاش می‌کند.
اما سوای تاثیر احتمالی تحریم‌ها در شعله ور شدن ناآرامی‌ها، برخی مقامات نظامی ایران معتقدند که آمریکا به طور مستقیم پشت ناآرامی‌ها در ایران است. سردار رمضان شریف، معاون روابط عمومی و تبلیغات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، اخیرا گفت: «پشت پرده اغتشاشات اخیر ایران، آمریکایی‌ها هستند و برای پیاده کردن نقشه‌های خود در بین مردم و منحرف کردن مسیر اعتراضات، دست به دامان سلطنت‌طلب‌ها و مجاهدین خلق شده‌اند.»
یک کارشناس آمریکایی نیز اظهارات مشابهی بیان کرده و حتی سازمان سیا را عامل ناآرامی‌ها در ایران معرفی کرده است. دنیل مک آدامز، مدیرعامل اندیشکده آمریکایی «ران پال» در گفتگو با شبکه «آر. تی» تصریح کرد: «فکر می‌کنم این نوع از ناآرامی بیشتر حاصل عملکرد مرکز مأموریت ایران" [در سازمان سیا]است که توسط دولت [دونالد]ترامپ راه‌اندازی شده است. اگر به یاد داشته باشید، پارسال "مایکل دی‌آندریا" مسئول این کار شد. او یک افسر سیا است که به آیت‌الله مایک معروف است. عملا کلید‌های پادشاهی را به او داده‌اند و گفته‌اند هرکاری که لازم است را به هر قیمتی که شده انجام بده و ایران را بی‌ثبات کن. ما باید [نظام ایران را]سرنگون کنیم.»